این خشونت دولتی، از سوی آن دسته از روشنفکران و نخبگان سیاسی حمایت میشود که به نام «نجات زنان مسلمان»، خواهان ایجاد تبعیض بیشتر و تحقیر عمومی زنان مسلمان هستند.
این اظهارات که با استقبال محافل راست گرای فرانسوی همچون حزب «جبهه ملی فرانسه» مواجه شد، حامیان سرشناسی هم در میان اعضای دولت سوسیالیست فرانسه پیدا کرده است. فرانسه که از زمان حملات تروریستی پاریس در سال گذشته تحت «وضعیت فوق العاده» به سر میبرد، این روزها شاهد افزایش قابل توجه اقدامات و اظهارت مسلمان ستیزانه است که اخیرا نوک پیکان آن متوجه زنان مسلمان محجبه شده است.
«سیهامه آبساگه»، زن مسلمانی که یک فعال حقوق مدنی و مبارزه با نژادپرستی است ، حال و هوای این روزهای زنان مسلمان فرانسوی را چنین تصویر میکند: «ما خسته و مریض شدیم از این که همیشه هدف قرار بگیریم. از این که همیشه سوژه کلیشهها و فانتزیهای نژادپرستانه باشیم.» او که در «ویلتانیو» در حومه پاریس زندگی میکند ادامه میدهد: «زنان مسلمان هر روز موضوع صحبتها هستند، ولی به ما حق صحبت داده نمیشود. دیگران به جای ما حرف می زنند.»
«الیزابت بادینته»، فمینیست میلیاردر فرانسوی که اظهارات ضد حجاب او جنجالی شد خود از اعضای موسسه «کانتر اَتک» برای مبارزه با اسلام هراسی در فرانسه است.
حقیقت این است که اجتماعات مسلمان و اعراب، پس از ماجرای حمله به شارلی ابدو و عملیات تروریستی در پاریس، به طور روزافزونی با حملات تبعیض آمیز به خانههایشان و بازداشت مواجه میشوند. وضعیتی فوقالعاده که به محض اتمام دوره، بلافاصله تمدید میشود، دست دولت فرانسه را برای تحت فشار قرار دادن مسلمانان، بدون پایبندی چندان به قانون باز گذاشته است.
این خشونت دولتی، از سوی آن دسته از به اصطلاح روشنفکران و نخبگان سیاسی حمایت می شود که به نام «نجات زنان مسلمان»، خواهان ایجاد تبعیض بیشتر و تحقیر عمومی زنان مسلمان هستند. به نظر می رسد که یک کارزار علیه حجاب اسلامی در فرانسه شکل گرفته است. سیل جدیدی از اظهارات ضدمسلمان در هفته گذشته، پس از اظهارات مسلمان ستیزانه وزیر سوسیالیست امور خانواده، کودکان و حقوق زنان، «لورن روسیگنول»، به راه افتاد. او از یک انگ ضد سیاهپوستان برای مقایسه زنان باحجاب و بردگان سیاهپوست استفاده کرد. روسیگنول هفته گذشته در یک مصاحبه گفت: «البته زنانی هم هستند که (حجاب را) انتخاب می کنند. سیاهانی هم بودند که از بردهداری دفاع میکردند.»
تاسف بارتر این که خانم وزیر سوسیالیست، برای اشاره به سیاهان از یک واژه استعماری و نژادپرستانه «کاکاسیاه» استفاده کرد. طبیعی بود که چنین اظهارنظری موجی از خشم را از سوی مسلمانان این کشور و طرفداران حقوق مسلمانان به همراه داشته باشد. حدود 30000 نفر شکواییه ای اینترنتی را علیه سخنان خانم وزیر امضاء کردند: «وحشتناک است که ببینیم یک نژادپرستی ریشهدار ضد سیاهان برای توجیه و مشروعسازی اسلامهراسی جنسیتی به کار میرود.»
ولی همزمان، شماری از چهرههای متنفذ و قدرتمند فرانسوی به دفاع از روسیگنول پرداختند، از جمله نویسنده میلیاردر و فمینیست معروف فرانسوی «الیزابت بادینته» که خواستار بایکوت برندهای تولیدکننده پوشاک اسلامی شد. او در مصاحبه خود با روزنامه «لوموند» به نامهای معروف دنیای پوشاک اشاره کرد که چند وقتی است تولید و عرضه پوشاک اسلامی را آغاز کرده اند. گرچه بادینته اذعان کرد که روسیگنول در اشاره به سیاهان «واژه ای نامناسب» به کار برد، ولی استدلال کرد که «ایدههای خانم وزیر در اساس درست است.»
نخست وزیر سوسیالیست فرانسه، «مانوئل والس» که اخیرا خواستار تمدید «وضعیت فوق العاده» تا پایان «جنگ همهجانبه و فراگیر» با داعش شده است، روز دوشنبه بر این موج اسلام ستیزی سوار شد: «حجاب نشان شیفتگی به یک سبک نیست، حجاب تنها انتخاب رنگ پوشش نیست، نه: حجاب، بردگی زنان است.»
او این سخنان را در میزگردی برای بررسی «اسلام گرایی» بیان کرد. به علاوه، «آن هیدالگو»، شهردار سوسیالیست پاریس نیز در سخنان روز سه شنبه خود آشکارا از نظرات «بادینته» دفاع کرد.
اوج گیری کینه نسبت به زنان محجبه، نگرانیها را میان مسلمانان فرانسه افزایش داده است، که همین حالا هم در یک فضای سنگین و خفهکننده زندگی میکنند که در آن جرایم نژادپرستانه به روندی معمول تبدیل میشود.
«رانیا مَسری»، استاد دانشگاه و مدیر «موسسه اسفاری برای جامعه مدنی و شهروندی» در دانشگاه آمریکایی بیروت اظهارات الیزابت بادینته را یک تناقض میداند: «بادینته مدعی فمینیست بودن است و همزمان اختیار زنان را (برای انتخاب حجاب) انکار میکند. احترام من به اختیار، ابراز عقیده و آزادی موجب میشود که از اساس نسبت به قوانین تبعیض آمیز و تهاجمی معترض باشم.»
در بستر تحدید روزافزون آزادی های مدنی در فرانسه در برخورد با مسلمانان، که حتی سازمان ملل هم ان را «نامتناسب و بیاندازه» خوانده است، اوج گیری پروزه «شرمنده سازی» زنان محجبه از سوی نخبگان دارای ثروت و قدرت در فرانسه، بیش از پیش زنان مسلمان را از صحنههای اجتماعی به حاشیه خواهد راند.
این تحقیر عمومی همزمان با اتخاذ برنامه جدید اتحادیه اروپا برای اخراج هزاران پناهنده سوری است، آن هم در میانه یکی از وخیمترین بحرانهای انسانی بعد از جنگ دوم جهانی. این در حالی است که جنگندههای فرانسه در قالب ائتلاف ضدداعش به رهبری آمریکا، روزانه روی عراق و سوریه بمب میریزند.
خانم آبساگه معتقد است «خشونت حاصل از نفرت، خشونت نژادپرستانه و تبعیض نژادی رو به افزایش است. بسیاری از زنان محجبه از رفتن به دانشگاه و کار در عرصه عمومی منع می شوند. هر روز میشنویم که یک زن محجبه مورد حمله و تحقیر قرار گرفته یا دستگیر شده است.»
مقامات حزب سوسیالیت به صف شده اند تا از اظهارات و عقاید مسلمانستیز دفاع کنند، و این نقطه ای است که تندرو ترین طیفهای راستگرای عرصه سیاسی فرانسه، به ویژه حزب شبه فاشیستی «جبهه ملی» با سوسیالیست های چپ گرا در یک جبهه قرار گرفته اند.
احساس اسلام ستیزی البته امری تازه در فرانسه نیست. فرانسه قوانینی دارد که ظاهرا در راستای سکولاریزم و جهان شمولی این کشور است، ولی عمدتا تیغ تیز آن به نحوی آشکارا تبعیض آمیز متوجه زنان مسلمان است. قانون ممنوعیت حمل یا پوشیدن نمادهای مذهبی همچون حجاب در مدارس و دانشگاههای دولتی (مصوب 2004)، و همچنین ممنوعیت پوشیدن نقاب، طبق حکم دادگاه اروپایی حقوق بشر در 2014 در همین راستاست.
با این وجود، شماری از فعالان حقوق زنان به مخالفت با اظهارات بادینته پرداختند و تمرکز کنونی روی حجاب زنان مسلمان را ریشهدار در پیشینه استعماری فرانسه دانستهاند. مثلا «کریستین دلفی»، فمینیست معروف فرانسوی سال گذشته در مقالهای نوشت: «فمینیستها با حمایت از قوانین نژادپرستانه فرانسوی، زنان مسلمان را تضعیف میکنند.»
در عین حال، آن فمینیستهایی که آشکارا زنان مسلمان را محکوم میکنند، تریبونهای بانفوذی در اختیار دارند، از جمله نویسندگان مجله «شارلی ابدو» (که سال گذشته مورد حمله تروریستی قرار گرفت). این مجله در هفته گذشته سرمقالهای منتشر کرد که در آن ادعا شده، «همه مسلمانان بابت اقدامات تروریستی، مسوول هستند.» در این مقاله به طور ضمنی این پیام رسانده میشود که هر زنی که موهایش را می پوشاند، بمبی در آن پنهان کرده است! خشم و ناراحتی ناشی از انتشار چنین مقاله ای را می توان در این سطور از مورخ و نویسنده فرانسوی، «تژو کول» دید: «با خواندن این سرمقاله عجیب از شارلی ابدو، نمیتوان تحولات شوم مربوط به «مساله یهودیان» در اروپا را به یاد نیاورد که منجر به یک پاکسازی هولناک شد.»
آساباگه میگوید: «زمانه بسیار سختی برای ما در فرانسه است. گروههای اجتماعی به دلیل هویت خود هدف قرار میگیرند، خواه سیاه، خواه مسلمان، خواه از شمال آفریقا. اسلام هراسی از جانب دولت، رهبران سیاسی، روشنفکران و بسیاری از روزنامهنگاران دنبال میشود.»