ارتش و نیروهای مردمی عراق پیشروی های بسیار خوبی را در استان های مختلف عراق داشته و نمونه آن پیروزی های اخیر نظامیان عراقی در "رمادی" ، "مخمور "، "هیت"، "شرقاط " و ... بوده است.
نیروهای عراقی در یک ماه اخیر عملیات موفقی را در "مخمور" در نزدیکی مرکز استان "نینوا" داشتند و توانستند تروریست های داعش را با تنگناهی جدی مواجه کنند که این موضوع می تواند پیش زمینه ای برای آغاز عملیات پاکسازی موصل باشد.
ارتش عراق البته پیش از آنکه نیازمند حل و فصل مشکلات نظامی برای حمله به موصل باشد، نگران مشکلات داخلی و عدم وجود انسجام و یکپارچگی برای بازپس گیری مرکز استان نینواست.
**چرا عملیات آزاد سازی "موصل" به تاخیر افتاد؟
نیوزویک در گزارشی به قلم "کِنِث ام پولاک،" کارشناس ارشد موسسه بروکینگز، نوشت: باید تا پیش از اقدام به آزادسازی شهر "موصل"، شرایط فعلی عراق به دقت مورد بررسی قرار گیرد و با شناخت و آگاهی کامل نسبت به توان نظامی نیروهای ارتش یا ائتلاف آمریکایی، نسبت به پاکسازی مرکز استان "نینوا" از وجود تروریستها وارد عمل شوند.
در گزارش سفر "پولاک" و همراهش آمده است: نیروهای ائتلاف آمریکایی در حال آموزش 6 گردان از ارتش عراق هستند. این گردانها اغلب برای بازپسگیری "موصل" و ضد حمله به تروریستهای داعش تمرین داده میشوند. نیروهای آموزش دیده راهی "رمادی" و شمال "موصل" میشوند تا به محض دریافت دستور، عملیات آزادسازی مرکز استان "نینوا" آغاز شود.
طبق آمار اعلام شده هم اکنون 5 هزار سرباز آمریکایی در عراق مستقر هستند؛ به ادعای مقامات آمریکایی، این نیروها در امور آموزش و تمرین ارتش عراق به کار گرفته میشوند؛ اما شواهدی در دست است که حضور مستقیم آنها را در عملیات نظامی نیز نشان میدهد. حملات بیامان نیروهای ارتش و نیروهای ائتلاف به مواضع داعش نشان میدهد، تروریستها از مه 2015 (اردیبهشت 94) که شهرهای "رمادی" و "تدمر" را در سوریه به اشغال خود درآوردند، دیگر به موفقیت چشمگیری نرسیدند.
در پایان گزارش نیوزویک آمده است: خسارات زیادی به داعش وارد شده و ارتش عراق بیش از هر زمان دیگری توان مقابله با تروریستها را دارد. مشکل باقیمانده در آزادسازی موصل، فقدان برنامه هماهنگ و جامع میان ارتش عراق، نیروهای ائتلاف و پیشمرگههای کُرد است. نقشه راه معینی در اختیار این نیروها نیست و باوجود دراختیار داشتن منابع انسانی و تجهیزات کافی، عملیات آزادسازی "موصل" به تاخیر افتاده است.
اولین نکته ای که در گزارش نیوزویک وجود دارد این است که ارتش ایالات متحده آمریکا ناجی سوریه و عراق در "تدمر" و "رمادی" شده است. این موضوع در حالی مطرح می شود که "تدمر" به دست ارتش و نیروهای مردمی سوریه با پشتیبانی هوایی "فدراسیون روسیه" پاکسازی گردید و "رمادی" هم به دست ارتش و "حشد الشعبی" از اشغال داعش خارج شد.
** نقش آمریکا در استان "الانبار" و "صلاح الدین" چیست؟
سردار سرلشکر پاسدار "قاسم سلیمانی" فرمانده "سپاه قدس" در این زمینه اظهار داشت: با وجود نزدیکی پایگاه "الاسد" با مرکز استان الانبار آمریکاییها هیچ اقدامی برای جلوگیری از سقوط "رمادی" انجام ندادند.
لازم به ذکر است که هر زمان آمریکایی ها می توانستند در پاکسازی "رمادی" اختلال ایجاد می کردند و بمباران چند مرتبه ای مواضع حشد الشعبی نمونه ای از آن است که اخیرا در استان "صلاح الدین " هم تکرار شده است.
آخرین بمباران مواضع حشد الشعبی توسط جنگنده های آمریکایی به پس از عملیات امام هادی (ع) باز می گردد که در این عملیات دو جنگنده آمریکایی با سه فروند موشک مواضع نیروهای مردمی عراق را در استان "صلاح الدین" هدف قرار دادند.
اما در بعد ساز و کار آغاز عملیات پاکسازی " موصل" نکته مهم این است که ارتش و نیروهای مردمی عراق آماده انجام عملیات "بازپس گیری موصل" هستند ؛ اما ایالات متحده آمریکا به دنبال انفصال در صفوف عراقی هاست.
نکته دیگر اینکه با وجود آمادگی تجهیزاتی و نظامی ارتش عراق، برخی از عوامل نفوذی آمریکا و برخی کشورهای منطقه تلاش می کنند تا نظر "حیدر العبادی" فرمانده کل نیروهای مسلح عراق را برای شرکت حشد الشعبی در عملیات پاکسازی مرکز استان "نینوا" تغییر دهند.
"جواد العطار" نماینده سابق مجلس ملی عراق درباره عملیات پاکسازی موصل خاطرنشان کرد: عملیات اصلی پاکسازی مرکز استان نینوا هنوز آغاز نشده و ترکیه و عربستان در این مسیر کار شکنی می کنند و باید مذاکرات بیشتری بین جریان های سیاسی صورت بگیرد.
**نقش کمک ها مستشاری سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران در عملیات پاکسازی "موصل"
سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نیروی ضد تروریست در منطقه شناخته می شود که در جلوگیری از گسترش تروریسم و مقابله با تروریست های تکفیری داعش نقش مهمی را ایفا کرده است.
نمونه ای از کمک های مستشاری "سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران" در تابستان سال 2014 و جلوگیری از سقوط "اربیل" و "بغداد" و پاکسازی استان "دیالی" مشهود بود.
در عملیات پاکسازی موصل نیز با توجه به اینکه سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران چهارچوب منطقه را تاحدود زیادی می شناسد می تواند نقشی اساسی ( کمک مستشاری) در آزاد سازی استان نینوا داشته باشد. همچنانکه در پاکسازی "آمرلی"، "سلیمان بیک" ، "جلولا" ، "سعدیه" و ... ایفا کرد.
البته سردار سرلشکر "قاسم سلیمانی" هم می تواند یک نقش مهم در آزادسازی استان نینوا با ارائه کمک های مستشاری داشته باشد؛ به اعتقاد رسانه های خارجی فرمانده سپاه قدس جمهوری اسلامی ایران نقش ویژه ای در آزاد سازی "آمرلی" و "جرف الصخر" داشت.
روزنامه "دیلی تلگراف" آمریکا با انتشار گزارشی در مورد سردار «قاسم سلیمانی» فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران٬ نوشت: بسیاری از مسئولان آمریکایی او که فرمانده شاخصی است را به عنوان دشمن درجه یک خود معرفی میکنند.
"دیلی تلگراف" آورده است: قاسم سلیمانی نشان داده است که بسیار برنامه ریزی شده اقدام میکند و در هر عرصهای سعی دارد تا به صورت برنامه ریزی شده نفوذ و قدرت ایران را در منطقه افزایش دهد. این روزنامه آمریکایی میافزاید: بر خلاف تبلیغات انجام شده٬ آزادسازی آمرلی از چنگال داعش، کار پنتاگون و ارتش آمریکا نبوده؛ بلکه کار سپاه پاسداران ایران بود.
در مجموع آمادگی نیروهای عراقی برای فتح "موصل" بسیار بالاست اما برخی دلایل سیاسی و کارشکنی آمریکا و برخی کشورهای منطقه از این موضوع جلوگیری کرده است.