یکسال پیش در چنین روزی، (6 فروردین 1394) عربستان سعودی در قالب ائتلافی که ادعا می‌کرد کشورهای عربی در آن عضو هستند، حمله گسترده هوایی به یمن را آغاز کرد و همزمان این کشور را در محاصره دریایی، هوایی و زمینی قرار داد.
بهانه عربستان برای این حمله به ناگاه، بازگرداندن «عبدربه منصور هادی» رئیس‌جمهور مستعفی و فراری به ریاض و خلغ قدرت از جنبش انصارالله و نیروهای طرفدار «علی عبدالله صالح» و نابودی سلاح‌ها و موشک‌های بالستیک یمنی‌ها بود.
در این یک سال، بنا به آمار سازمان‌های بین‌المللی 6300 نفر کشته و دهها هزار نفر نیز زخمی شده‌اند. هزاران خانواده آواره شده و بسیاری از آن‌ها به اتیوپی و جیبوتی پناهنده شده‌اند. تقریبا چیزی از زیرساخت‌های یمن باقی نمانده و سوءتغذیه و گرسنگی و سوخت در این کشور فقیر بیداد می‌کند. اما نه منصور هادی به قدرت بازگشته و نه سلاح‌های یمنی نابود شده است.
در این میان، سعودی‌ها میلیاردها دلار هزینه کرده‌اند؛ آن هم در شرایطی که به علت کاهش کم سابقه قیمت نفت، با کسری بودجه 98 میلیارد دلاری مواجه شده‌اند؛ از سوی دیگر سعودی‌ها مجبور شده‌اند هزینه‌های سیاسی هنگفتی را متحمل شوند؛ در ابتدا ترکیه و پاکستان و سپس مصر پای خود را از این جنگ بییرون کشیدند و پس از یک سال، دیگر نشانی از ائتلاف ادعایی وجود ندارد، کشورهایی که در ابتدا با آب و تاب از حضور در ائتلاف سخن می‌گفتند؛ به تدریج صرفا اسمی از آن‌ها باقی ماند و در حال حاضر بر روی زمین نیروهای طرفدار «منصور هادی» می‌جنگند و در هوا نیز فقط جنگنده‌های سعودی هستند که بدون هدف هر چیزی را بمباران می‌کنند.
نکته دیگر، افزایش انتقادات بین‌المللی به خصوص سازمان عفو بین‌الملل از نقض گسترده حقوق بشر از سوی عربستان در یمن است؛ موضوع استفاده از بمب‌های خوشه‌ای مسأله‌ای است که عربستان و هم آمریکا را به عنوان فروشنده این نوع بمب‌ها مورد سؤال قرار داده است.
قدرت جنگاوری نیروهای یمنی
تحلیلگران معتقدند که نیروهای مخالف عربستان علی رغم امکانات محدود نظامی توانسته‌اند مقابل حملات هوایی ائتلاف سعودی از 26 مارس 2015 ایستادگی کنند و این جنگ موجب شده است تا دولت منصور هادی که از سوی عربستان حمایت می‌شود، نقاط ضعف خود را آشکار کند.
«چارل اشمیتز» تحلیلگر پژوهشکده خاورمیانه در واشنگتن به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: نیروهای حوثی و عبدالله صالح در شرایط کنونی، یک دردسر بزرگ شده‌اند. آن‌ها نه پوشش هوایی دارند و نه ذخایر کمکی سلاح و مهمات؛ اما نیرو و توان نظامی خود را حفظ کرده‌اند.
«جردن پری» تحلیلگر ارشد خاورمیانه و شمال آفریقا در پژوهشکده «ورسک مپل کرافت» نیز عقیده دارد: آن‌ها توانسته‌اند زمین را حفظ کنند و بر سازمان‌های اصلی حکومت تسلط داشته باشند.
او یکی از اصلی‌ترین دلایل موفقیت انصارالله و عبدالله صالح را نداشتن توان تاکتیکی و توان جنگی در صحنه نبرد از سوی نیروهای ائتلاف می‌داند.
کشتار غیر نظامیان
تا کنون طبق آمار سازمان‌های بین‌المللی 6300 تن کشته شده‌اند که بیش از نیمی از آن‌ها از غیر نظامیان هستند و هفته گذشته «زید بن رعد الحسین» کمیساریای عالی حقوق بشر، مسئولیت تعداد بالای کشته شدگان غیر نظامی در یمن را متوجه ائتلاف کرد و گفت: ائتلاف اخیرا، بازارها، بیمارستان ها، مدارس، کارگاهها، سالن‌های عروسی و صدها منزل مسکونی را در شهرها و روستاها هدف قرار داده است.
میزان کشتار غیر نظامیان تا به حدی بالا رفته است که آمریکا هم‌پیمان عربستان در این باره ابراز نگرانی کرده است، آمریکایی که خود در کانون انتقادات نسبت به فروش سلاح و مهمات به عربستان است.
سخنگوی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در مورد وضعیت فاجعه بار انسانی در یمن می‌گوید: بیمارستان‌ها دیگر دارو ندارند، شبکه‌های برق‌رسانی و آب‌رسانی از بین رفته‌اند، غذا و مواد اساسی همچون سوخت به شدت کاهش یافته است.
القاعده و داعش در جنوب
دردسر دیگر برای عربستان در یمن، افزایش قدرت و نفوذ تروریست‌های القاعده و داعش در استان‌های جنوبی به خصوص عدن است. تروریست‌ها که شرایط را در نبود امنیت مناسب دیده‌اند.
گروههای تروریستی سلسله انفجارها و ترورهایی را علیه سیاسیون، نظامیان و پایگاههای نظامی انجام داده‌اند و کاخ «جمهوری» در عدن، بارها شاهد تلاش حملات تروریست‌ها بوده استرو نیروهای «منصور هادی» نمیتوانند امنیت را در عدن برقرار کنند.
قدرت‌یابی تروریست‌های القاعده و داعش در جنوب، باعث پیچیده‌تر شدن شرایط برای عربستان شده و آمریکا برای بمباران مواضع تروریست‌ها وارد عمل شده است.
«چارل اشمیتز» تحلیلگر پژوهشکده خاورمیانه در واشنگتن در این باره نیز می‌گوید: سعودی‌ها در سنجش قدرت نیروهای منصورهادی در حفظ مناطق ازاد شده دچار اشتباه شدند.
گفت‌و‌گوهای صلح
احمد عسیری، روز چهارشنبه به شبکه اسکای نیوز امارات گفت که ائتلاف از مذاکرات صلح استقبال می‌کند.
سعودی‌ها پس از یک سال هزینه سیاسی و مالی و گیر افتادن در یمن، به سختی به دنبال فیصله دادن آبرومندانه به این بحران هستند.
گفت‌و گوهای ژنو تا کنون به نتیجه نرسیده است و هر بار با پیش شرط عربستان و «منصور هادی» مبنی بر عقب‌نشینی حوثی‌ها از شهرها و بر زمین گذاشتن سلاح (شروطی که عملا مذاکرات را بی معنی می‌کرد) ناکام شده است.
اما دور جدید مذاکرات، بنا به گفته «ابراهیم ولد الشیخ» قرار است در 18 آوریل در کویت برگزار شود؛ این مذاکرات پس از این قرار است انجام شود که مذاکراتی نیز بین انصارالله و مقامات سعودی در مرز عربستان با وساطت قبائل مرزی در دو هفته گذشته انجام گرفته است.
حال باید ببینیم آیا مذاکرات پیش رو به سرانجامی می‌رسد یا نه؛ مذاکراتی که تحلیلگران امیدهای بسیاری به آن بسته‌اند؛ چرا که سعودی‌ها اراده بسیاری برای پایان بحران دارند.
مذاکراتی که به قول نماینده سازمان ملل: از آخرین فرصت‌ها برای خروج از بحران یمن محسوب می‌شود.
