فرصت طلبی داعش برای غارت اشیای عتیقه

پلیس در شرق بلغارستان در جستجوی یک قاچاقچی که از این کشور به بازارهایی در آمریکا و غرب اروپا رفت و آمد می کند به چهار خانه حمله برد. در یکی از آن خانه ها 19 تندیس کلاسیک و تکه هایی از مرمر پیدا شد. 

در کنار آنها یک میز چهارگوش هم بود. اگر این میز اصل باشد قدمتی کمابیش 5000 ساله دارد. ظاهر آن نشان می دهد که از شهر باستانی لگاش در سومر به دست آمده که در نقشه های امروز، جنوب عراق به شمار می رود.  

 

بر پایه این گزارش، حمله پلیس در اینجا موفقیتی نادر در زمینه توقف قاچاق اشیای عتیقه بود. این جرم به تازگی افزایش یافته زیرا تروریست های داعش کنترل بخش هایی از سوریه و عراق را در دست گرفته و شهرهای باستانی را نابود کرده یا اشیاء عتیقه آنها را به یغما برده اند. با این همه، به گفته ده ها کارشناس و مقامات رسمی در اروپا و آمریکا، موانع کنونی جلوی مبارزه با این تجارت غیرقانونی را گرفته است. 

 

«دونا یتس»، باستان شناس، در مرکز پژوهش های جنایت و عدالت در دانشگاه گلاسکو اسکاتلند می گوید «نظام معیوب کنونی به تروریست های داعش و هرکس دیگری در آینده کمک می کند تا دست به کار شود.»
در ادامه گزارش آمده است: مقامات هنوز نمی دانند که این اشیا چگونه به کشورهای پیشرفته می رسند و در برابر هرگونه توقیف، اشیاء فراوان دیگری هستند که به دست دلالان و خریدارانی در وین و مونیخ و لندن و نیویورک رسیده اند. دلالان از دادوستد قانونی عتیقه بهره برداری می کنند تا اشیایی را که در این درگیری های چند ساله در سوریه و عراق و لیبی و یمن و مصر چپاول شده اند جابجا کنند. 

 

در همین ماه گذشته، وزرای مالی 15 کشور در شورای امنیت سازمان ملل متعهد شدند تا جلوی خرید و فروش نفت و اشیای عتیقه را بگیرند. در ماه سپتامبر، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد بابت اطلاعاتی که بتواند جلوی این دادوستدها را بگیرد 5 میلیون دلار جایزه خواهد داد. 
شورای جهانی موزه در ماه دسامبر فهرست سیاه تازه ای از کارهای هنری و اشیاء عتیقه به غارت رفته در لیبی منتشر کرده است. فهرست سوریه در سال 2013 و فهرست عراق، نخستین بار، پس از اشغال آمریکایی ها در سال 2003 منتشر و سال گذشته به روز شد. 

 

به باور نویسنده این گزارش، با این همه، این کوشش ها برای بستن روزنه های موجود برای اجرای قانون های کنونی در زمینه قاچاق یا رفع عطش بازار عتیقه چندان سودمند نبوده اند. 
گفته می شود برخی از خریداران که دوست دارند از بازار سیاه خرید کنند در کشورهای خلیج فارس زندگی می کنند. ولی به گفته کارشناسان، بسیاری دیگر در غرب هستند.