از هفتم اکتبر و آغاز عملیات طوفانالاقصی شرایط تجارت در منطقه اساسا متفاوت شد؛ چراکه جهان از ظلم صهیونیستها علیه فلسطین کلافه بودند و از این عملیات محور مقاومت حمایت کردند. صهیونیستها در مقابل با عملیاتی وحشیانه به مناطق مسکونی فلسطین، نسلکشی آنها را پیگیری میکنند که باعث انتقادات و تظاهرات در اغلب دانشگاههای جهان شده است.
همین موضوع باعث شد از شروع حمله اسرائیل به مناطق مسکونی فلسطین تحریم شرکتهای صهیونیستی و تجارت با آنها در برنامه کشورهای اسلامی قرار بگیرد. در اینباره گزارشی تهیه کردهایم که آن را میخوانید.
یکی از کشورهایی که با رژیم صهیونیستی تجارت زیادی داشت، ترکیه بود. تجارت ترکیه با این رژیم سالانه به هفت میلیارد دلار میرسید که افزایش آن را در دستورکار داشت، اما ترکیه اخیرا اعلام کرده تجارت خود را با رژیمصهیونیستی متوقف خواهد کرد؛ این در حالی است که ترکیه سالانه حدود شش میلیارد دلار کالا و خدمات به این رژیم صادر میکرد. وزارت بازرگانی ترکیه در بیانیهای اعلام کرد از روز پنجشنبه صادرات و واردات به مقصد فلسطین اشغالی یا از مبدأ آن را متوقف کرده است. پیشتر شبکه خبری بلومبرگ گزارش داده بود ترکیه تمامی روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را از روز پنجشنبه به حالت تعلیق درآورده است.
مطابق این گزارش، ترکیه علاوه بر این استفاده کشورهای ثالث از بنادر ترکیهای برای تجارت با اسرائیل را نیز ممنوع کرده است. در تحولی جداگانه کاتص، وزیر خارجه اسرائیل گفته آنکارا واردات و صادرات کالاهای اسرائیلی در بنادر ترکیه را نیز متوقف کرده است. کاتص با متهمکردن ترکیه به نقض توافقات تجاری گفت که به وزارت خارجه اسرائیل دستور داده با تمرکز بر «تولید محلی و واردات از کشورهای دیگر» بهدنبال جایگزینکردن تجارت با ترکیه باشند. وزارت خارجه اسرائیل تا به این لحظه درباره اینکه استفاده از کدام بنادر ممنوع شده و اینکه آیا اقدام ترکیه بندر مدیترانهای «جیحان» را هم شامل میشود یا خیر، اظهارنظری مطرح نکرده است.
این بندر از آن جهت اهمیت دارد که رژیم صهیونیستی از طریق آن از جمهوری آذربایجان نفت وارد میکند. یک منبع دیپلماتیک به پایگاه «المانیتور» گفت وزارت خارجه اسرائیل هماکنون درحال بررسی تبعات اقتصادی تصمیم ترکیه برای متوقفکردن صادرات است. ترکیه ماه گذشته میلادی محدودیتهایی برای تجارت ۵۴ محصول با اسرائیل وضع کرده بود. تحلیلگران این اقدام را گامی در برابر فشارهای داخلی برای قطع روابط تجاری با رژیم صهیونیستی در بحبوحه جنگ غزه تعبیر کردند. روزچهارشنبه هم «هاکان فیدان»، وزیرخارجه ترکیه اعلام کرد که کشورش قصد دارد به شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل در دیوان بینالمللی دادگستری ملحق شود. آفریقایجنوبی در این دادگاه اسرائیل را به نسلکشی در غزه متهم کرده است.
فرهنگ تحریم
اکنون فرهنگ تحریم ریشه دوانیده و در کشورهای اسلامی آگاهی زیادی نسبت به تحریم محصولات صهیونیستی یا شرکتها و کشورهای حامی دشمن صهیونیستی به وجود آمده است. این را الجزیره به نقل از یک فعال اردنی در گزارش جدید خود آورده است. در این گزارش با عنوان «از اردن تا مالزی؛ دنیا رژیم صهیونیستی و شرکتهای حامی آن را تحریم کرده» آمده است. فرهنگ تحریم اسرائیل و با تداوم تجاوزات اسرائیل علیه مردم فلسطین در نوار غزه در کشورهای مختلف جهان در حال گسترش است. بر اساس این گزارش، جنبش تحریم محصولات شرکتها و برندهای حامی اسرائیل مانند استارباکس، مکدونالد، کیافسی، کارفور و سایر شرکتها در حال شتابگرفتن است و موفقیتهای بسیاری در کشورهای مختلف جهان، بهویژه در کشورهای عربی و اسلامی به دست آورده است، به نحوی که بایکوت اسرائیل در نقاط مختلف جهان به یک فرهنگ عامهپسند برای بیان مخالفت با رژیم اشغالگر صهیونیستی و تجاوز نظامی آن به نوار غزه تبدیل شده است. الجزیره آورده سهام شرکت کافیشاپهای زنجیرهای آمریکایی استارباکس که در بورس نیویورک درج شده، از آغاز جنگ غزه درهفتم اکتبر بیش از۳۱درصد کاهش یافته است. قیمت سهام این شرکت در پایان جلسه جمعه گذشته به ۷۳.۱۱دلار رسیده که از ۱۰۷.۱دلار در پایان معاملات در ۱۶نوامبر کاهش قابل توجهی را نشان میدهد.
شهروندان اردنی و مسیر معکوس دولت
در اردن با وجود عادیسازی روابط این کشور با رژیم اشغالگر صهیونیستی از سال ۱۹۹۴، اما پویش تحریم این رژیم از سوی مردم این کشور با قدرت ادامه دارد و هایپرمارکتهای فرانسوی کارفور تعدادی از شعبههای خود را که در اردن فعال بودند، تعطیل کردند. شرکت کافیشاپهای زنجیرهای استارباکس همچنین یکی از شعبههای خود در امان، پایتخت اردن را تعطیل کرد و کمپینهای تحریم اسرائیل و محصولات شرکتهای حامی آن، بسیاری از برندهای آمریکایی و غربی را مجبور به کاهش تولید، کاهش ساعات کاری و اخراج بسیاری از کارگران خود کرد. در شهرهای مختلف اردن، رستورانها و کافههای معروف (مانند مکدونالد، کیافسی، برگرکینگ و پیتزا هات) خالی از مشتری به نظر میرسد، در حالی که قبل از تحریم مملو از مشتری بود. همچنین کالاها و محصولات برندهای معروفی که قبلا محبوب مردم بود، مانند پپسی، کوکاکولا و نستله در فروشگاهها انباشته و تحریم شده و مردم ترجیح میدهند از نمونههای داخلی آن خرید کنند.
تحریم توسط کشورهای اسلامی
الجزیره با اشاره به اینکه تحریمها بیشتر کشورهای عربی و اسلامی را دربر گرفته است، گفت که منبعی در مدیریت مکدونالد در مصر که نخواست نامش فاش شود، به رویترز گفته که فروش این شرکت دراکتبر ونوامبرگذشته در مصرحداقل ۷۰درصد بهصورت سالانه کاهش یافته است. به گزارش الجزیره درکشور مغرب در آفریقا، فرهنگ تحریم در میان اقشار وسیعی از مردم گسترش یافته؛ تا جایی که شعبههای شرکتهای معروف بینالمللی حمایت ازرژیم کودککش صهیونیستی را انکار میکنند و پیشنهادهای جذابی را برای جذب مشتری ارائه میدهند.
در کویت نیز بسیاری از خانوادههای کویتی وساکن تمایل دارند از خرید محصولات از شرکتهای حامی رژیم صهیونیستی اجتناب کنند و بهدنبال جایگزینهایی در بازار محلی بگردند که این امر باعث شده فروش بسیاری از این شرکتها تحت تأثیر قرار گیرد. به گزارش الجزیره بسیاری از مصرفکنندگان و مشتریان رستورانها و کافهها در کویت مایلند از خرید محصولات مشمول تحریم رژیم صهیونیستی اجتناب کنند و از طریق برنامههای کاربردی تلفن خود جستوجو میکنند تا درباره اینکه یک کالا در فهرست تحریم است یا خیر، اطمینان یابند. بر اساس آنچه رویترز گزارش داده، در ترکیه، پارلمان این کشور محصولات کوکاکولا و نستله را از رستورانهای خود حذف کرد و یک منبع پارلمانی از نمود کامل «خشم عمومی» علیه این دو برند با تحریم آن گفته است. ساکنان ترکیه همچنین کالاهای تولید رژیم صهیونیستی و شرکتهای حامی آن را تحریم کردند.
اپلیکیشن نه متشکرم
درهمین حال حامیان فلسطین، اپلیکیشنی به نام No Thanks راطراحی کردند که با اسکن بارکد محصولات، شرکتهای اسرائیلی و حتی شرکتهای حامی صهیونیسم را بهمنظور تحریم محصولاتش شناسایی میکند. اپلیکیشن «نه متشکرم» که برای کمک به مصرفکنندگان در شناخت محصولات حامی رژیم صهیونیستی ایجاد شده، در پلتفرم تیکتاک با استقبال گستردهای روبهرو شده است. این اپلیکیشن یک برنامه کاربردی رایگان است که توسط احمد باباش، دانشجوی فلسطینی در نوامبر گذشته راهاندازی شده است. در عرض یک ماه یکصد هزار کاربر، این برنامه را دانلود کردند که به مصرفکنندگان اجازه میدهد بارکد محصول را اسکن کنند تا تشخیص دهند آیا محصول با اسرائیل ارتباط دارد یا خیر. در اوایل آوریل، وبسایت No Thanks گزارش داد که یک میلیون نفر این برنامه را دانلود کردهاند.