نتانیاهو طرح حماس در مورد پایان دادن به جنگ غزه را یک توهم میداند. این در حالیست که به نظر میرسد او تنها کسی باشد که طرح حماس را جدی نگرفته و ترجیح میدهد به جنگ در غزه ادامه دهد. برای نتانیاهو هر طرحی که رنگ و بوی پایان بمباران غزه را داشته باشد به معنای آن است که باید در داخل سرزمینهای اشغالی، پاسخگوی خطاهای استراتژیک و سیاسی و همچنین فساد مالی خود باشد. در مقابل طبق تحلیل رسانههای غربی، ایالات متحده بابت طرح حماس خوشبین بودهاند.
ماجرای طرح حماس چه بود؟
حماس طرحی سه مرحلهای برای آتشبس در نوار غزه پیشنهاد کرده که شامل آتشبس، تبادل اسرا و اجساد، بازسازی غزه و خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه است. هر یک از مراحل نیز ۴۵ روزه باشد. این جنبش مقاومت پیشنهاد کرده که در نخستین مرحله، مذاکرات غیرمستقیم با اسرائیل در خصوص توقف عملیات نظامی شود. در ۴۵ روز دوم، نیروهای اسرائیلی کاملا از غزه عقبنشینی کنند و در مرحله سوم، اجساد و بقایای کشته شدگان میان دو طرف مبادله شوند. هدف از این پیشنهادها اصلاحاتی اساسی در چارچوب توافق پاریس بود که به آتشبسی فراگیر و رفع محاصره کامل از نوار غزه منجر شود.
در مرحله نخست ۴۵ روزه، تمام اسرای غیر نظامی اسرائیلی شامل زنان و کودکان (زیر ۱۹ سال) و افراد مسن و بیماران در قبال آزادی شمار مشخصی از اسرای فلسطینی آزاد شوند و کمکهای بشردوستانه بیشتری به غزه ارسال شود و نظامیان اسرائیلی به خارج از مناطق مسکونی عقبنشینی کنند و مجوز بازسازی بیمارستانها و خانهها و تاسیسات مختلف در غزه صادر شود و به سازمان ملل متحد و آژانسهای آن اجازه ادامه خدماترسانی داده شود.
مذاکرات غیر مستقیم برای تضمین توقف عملیات نظامی متقابل و بازگشت به حالت آرامش کامل باید قبل از اجرای مرحله دوم تکمیل و نتیجه اعلام شود.
در مرحله دوم تمامی اسرای صهیونیست مرد (غیرنظامی و نظامی) در مقابل آزادی شمار مشخصی از اسرای فلسطینی آزاد شوند و تمامی اقدامات بشردوستانه مرحله نخست به علاوه خروج کامل نظامیان اسرائیلی از نوار غزه تضمین شود و کار بازسازی منازل و زیرساختهای ویران شده در نوار غزه طبق توافقات و سازوکارهای توافق شده در مرحله نخست آغاز شود.
در مرحله سوم، ضمن ادامه روند مراحل اول و دوم برای کمکرسانی به مردم غزه، اجساد کشته شدگان میان دو طرف پس از شناسایی مبادله شوند.
علاوه بر این، حماس در پیوست پیشنهادی خود مطالبات خود را تشریح و مصر، قطر و تمامی طرفها را مسؤول مدیریت و نظارت بر عملی شدن این طرح اعلام کرد و مهمترین مفاد ذکر شده در این پیوست عبارت است از: تکمیل مراحل قانونی لازم برای اطمینان از عدم اسارت مجدد آزادگان، بهبود وضعیت اسرای باقیمانده در زندانهای اسرائیل، توقف یورش اشغالگران به مسجدالاقصی و بازگرداندن شرایط آن به وضعیت قبل از سال ۲۰۰۲، افزایش میزان ورود کمکهای بشردوستانه و سوخت به غزه، بازگشایی کلیه گذرگاهها، لغو محدودیتهای ترددی، ازسرگیری تجهیز نوار غزه به سوخت مورد نیاز برای راهاندازی نیروگاه برق و تعهد تلآویو به رفع نیاز برق و آب نوار غزه.
گروه حماس در مورد پیشنهادی که در پاریس ارائه شده بود گفته چارچوب توافق پاریس این هدف را دنبال میکرد که بدون هیچ هزینهای و تنها در ازای ورود کمکهای بشردوستانه به نوار غزه، اسرای اسرائیلی تحویل شوند، شامل تضمینی برای آتشبس یا آرامسازی موقت وضعیت نبود. یک عضو این گروه توضیح داده که در پیشنهاد پاریس، بازگشت آوارگان به شمال نوار غزه و آزادی تردد در آن طرح نشده بود و تضمینی درباره آن وجود نداشت.
پاسخ نتانیاهو چه بود؟
حماس پس از ارائه پیشنهاد خود که شامل آتشبسی چهارماهه است، منتظر ماند تا تلاویو به آن پاسخ دهد. برخلاف خبرهایی که از واشینگتن در مورد خوشبینی امریکا به این طرح به گوش میرسید، واکنش تلاویو منفی بود.
روزنامههای اسراییلی نوشتند پیشنهاد حماس شدنی نیست. آنها همان حرفهایی را تکرار کردهاند که نتانیاهو در مورد پیشنهاد تعیین شده از سوی این گروه داده است.
روز چهارشنبه نخست وزیر رژیم صهیونیستی اعلام کرد که طرح حماس برای متارکه جنگ و تبادل گروگانها را نمیپذیرد و خواستههای این گروه را «متوهمانه» خواند. نتانیاهو در این رابطه گفت: ما به هیچ چیز متعهد نیستیم. ما به هیچ یک از خواستههای متوهمانه حماس متعهد نیستیم. نتانیاهو این پاسخ را پس از آن داد که سران امنیتی و نظامی اسراییل را برای مشورت به نزد خود فراخوانده بود.
روزنامه یدیعوت آحارانوت امروز در واکنش به انتشار این اخبار نوشت؛ اسرائیل در حال بررسی پاسخ حماس و تدوین یک پاسخ رسمی است، اما مقامات اسرائیلی میگویند حماس در ظاهر به این چارچوب «آری» گفته، اما شرایط «غیرممکنی» را تعیین کرده که نشان میدهد پاسخ آن منفی است. در هر صورت، اسرائیل جنگ را متوقف نخواهد کرد.
وضعیت در غزه چگونه است؟
آخرین دادههای سازمان ملل نشان میدهد که حدود یک چهارم جمعیت غزه از گرسنگی رنج میبرند و باقی نیز دچار سوء تغذیه هستند. حدود ۲۸ هزار فلسطینی در حملات و بمباران رژیم صهیونیستی به شهادت رسیدهاند. بمباران مکانهایی مانند مدارس و بیمارستانها و... کماکان ادامه دارد.
همچنین شمار زخمیهای این تجاوز به نزدیک ۶۸ هزار نفر رسیده است. اسراییل تازهترین حملات خود را علیه رفح متمرکز کرده است. همزمان آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر و «یوآو گالانت»، وزیر جنگ اسراُئیل گفته واشینگتن از گسترش عملیات اسرائیل به رفح نگرانیهایی دارد. نشریه آکسیوس میگویدکه چنین عملیاتی موجب هجوم دهها هزار نفر از فلسطینیها به مصر خواهد شد. این در حالی است که مصر درباره کوچاندن فلسطینیها به مصر هشدار داده است.
هزاران نفر از فلسطینیهای آواره که برای جلوگیری از آثار جنگ به جنوب نوار غزه فرار کردهاند در حال حاضر در نزدیکی رفح یا در داخل آن هستند. بسیاری از فلسطینیها از قبل نگران حمله اسرائیل به این منطقه بودند، زیرا جایی برای پناه گرفتن در خارج از این منطقه وجود ندارد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در جلسه هفتگی کابینه، گفت که تا کنون ۱۷ گردان از ۲۴ گردان رزمی حماس متلاشی شده است.
هر چند نتانیاهو، پیشنهاد حماس را رد کرده و غزه و رفح را کماکان تحت بمباران قرار داده است. اما رفتوآمدهای دیپلماتیک ادامه دارند. وزیر خارجه امریکا هفته گذشته را در خاورمیانه به سر برد وبه چانهزنی با مقامات کشورهای عربی پرداخت. از سوی دیگر وزیرخارجه ایران هم در سفری به لبنان وقایع را از نزدیک دنبال میکند. اخیرا یک عضو جهار اسلامی اعلام کرده تهران تلاش دیپلماتیک زیادی برای توقف بمباران غزه انجام داده است.