تلآویو در چند سال گذشته رابطه بسیار ویژهای با نیروهای تکفیری نظیر داعش و جبهه النصره داشته است. از سویی آمریکا هم همواره از داعش در عراق و سوریه حمایت کرده است. سال ۲۰۱۴ نشریه اشپیگل آلمان گزارشی درباره ساختار داعش منتشر کرد که این گزارش حاوی مطالب مهمی درباره رابطه داعش با برخی کشورها بود. در مکانی که مغز متفکر داعش در آن سال کشته شده بود، تصاویر، نقشه و اسنادی پیدا شد که از برنامه گروه تروریستی موسوم به «دولت اسلامی عراق و شام» پرده برمیداشت.
سمیر عبد محمد الخلیفاوی معروف به «حاجی بکر» یکی از نیروهای اطلاعاتی زمان صدام بود که توسط آمریکاییها بازداشت و زندانی شده بود، اما در زندان به سر نمیبرد، بلکه در حال طرحریزی با ۵ عامل دیگر برای تاسیس گروهی به نام دولت اسلامی عراق بود که ۳ نفر از این تعداد عضو ارتش صدام بودند. وی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸ در بازداشتگاههای آمریکایی مثل زندان ابوغریب در کنار افرادی با تفکرات تکفیری همسلول و از آنها تاثیر گرفته بود. او پس از آزادی به توصیه تکفیریها به زادگاهش فلوجه رفت و شاخهای از القاعده را در این شهر تاسیس کرد.
نفر بعدی که در کادر رهبری این گروه قرار داشت، ابوبکر بغدادی بود که به عنوان یک فرد دینی نه نظامی، رهبری داعش را برعهده گرفت. شواهد متعددی وجود دارد که بغدادی در زندانهای آمریکا در عراق دوره آموزشی دیده بود و بعد از آزادی، داعش را رسما تشکیل داد. حتی «بیبیسی» در گزارشی با انتقاد از رفتارهای آمریکا در عراق مینویسد: «پل برمر» حاکم آمریکایی عراق با انحلال ارتش این کشور باعث تشکیل نیروهای تکفیری شد و بسیاری از نیروهای بعثی ارتش بعد از آن شروع به تشکیل گروههای تکفیری با زمینه بعثی- سلفی کردند.
اما نقطه اوج ماجرا در موضوع ارتباط میان آمریکا و داعش، صحبتهای دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا در مناظرههای انتخاباتی بود.
۲ سال بعد از آنکه گروه تروریستی داعش اعلام خلافت کرد، دونالد ترامپ در یکی از سخنرانیهای انتخاباتیاش در آگوست ۲۰۱۶ در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما، او و هیلاری کلینتون
- نامزد وقت دموکراتها در انتخابات و وزیر خارجه پیشین آمریکا - را بنیانگذاران داعش معرفی کرد.
ترامپ در سخنرانی آن زمان خودش در میان حامیان جمهوریخواه در ایالت فلوریدا گفته بود: داعش دارد به رئیسجمهور اوباما احترام و ارج مینهد. او موسس داعش است و به داعش کمک مالی کرد. من این را هم میگویم که هیلاری کلینتون حقهباز هم (به همراه اوباما) موسس داعش بوده است. ترامپ نوامبر ۲۰۱۹ در زمان ریاستجمهوریاش هم در جمع حامیانش در ایالت میسیسیپی بار دیگر اذعان کرد اوباما رئیسجمهور سابق این کشور داعش را ساخته است.
وی در رد مواضع نیویورکتایمز و واشنگتنپست علیه دولت خود، به ادعای واشنگتن درباره کشتن سرکرده داعش اشاره کرد و گفت: شما هیچوقت گزارش و روایت خوبی (درباره دولت ترامپ) را شاهد نیستید، حتی وقتی ما البغدادی را گرفتیم و واشنگتن پست گزارشی منتشر کرد و نوشت او مانند یک روحانی مذهبی فوقالعاده بود. این حرف از کجا درآمده است؟ ببینید اگر اوباما این کار (عملیات ادعایی کشتن البغدادی) را انجام داده بود؟! خب ببینید، این فرد (اوباما) خلافت داعش را ساخت. همان طور که در تیمهای ورزشی جایزهای برای مؤثرترین بازیکن داریم، اگر داعش بخواهد جایزه به مؤثرترین بازیکن را بدهد، آن را به اوباما و هیلاری کلینتون میدهد.
* اوباما و کلینتون بنیانگذاران داعش
همچنین «راند پاول» سناتور جمهوریخواه آمریکا سیاستهای نادرست این کشور و مداخله بیش از حد در بحران سوریه را عامل به وجود آمدن پناهگاهی مناسب برای تروریستهای غرب آسیا و کشیده شدن هرجومرج به شمال عراق میداند. وی یکی از دلایل تقویت داعش را ارسال سلاحهای آمریکایی برای متحدان این گروه در سوریه عنوان میکند و میگوید: داعش در سوریه متحد ما بود. ما برای عقب راندن نیروهای وفادار به دولت دمشق، به شبهنظامیان سلاح دادیم و مکانی امن برای این افراد در سوریه درست کردیم. به نظر من، دخالت ما در سوریه منجر به اوضاع جاری عراق شد.
همچنین در افشاگریهای «ادوارد اسنودن» پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا علیه دستگاههای اطلاعاتی این کشور، در این باره آمده بود: «سازمانهای اطلاعاتی آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی در شکلگیری داعش نقش داشتند و در عملیاتی با نام لانه زنبور، گروه داعش را تشکیل دادند». وی طبق اسناد فاششده معتقد است گروه داعش برای حمایت از رژیم صهیونیستی تشکیل شد و هدف عملیات «لانه زنبور» تشکیل گروهی با شعارهای اسلامی بود که تندروها را از سراسر جهان جذب کند و بر اساس اندیشههای تکفیری، سلاح خود را به سوی کشورهای مخالف موجودیت رژیم صهیونیستی نشانه بگیرد. پایگاه دولتی فرصتهای تجارت فدرال آمریکا (FBO) نیز اسنادی درباره نوع و حجم سلاحها و مهماتی که آمریکا در اختیار گروههای تروریستی در سوریه قرار داده بود، منتشر کرد.
این پایگاه ۲ پیشنهاد منتشر کرد که نشان میدهد آمریکا به دنبال شرکتهای حملونقل بوده تا به جای یگان ترابری نظامی نیروی دریایی آمریکا، مواد منفجره و سلاحهای مورد نیاز تروریستها را از اروپای شرقی به بندر عقبه اردن منتقل کنند. نخستین سند مربوط به ۳ نوامبر ۲۰۱۵ است که به موجب آن، آمریکا از یکی از پیمانکاران میخواهد ۸۱ کانتینر مواد منفجره و سلاح را از کونستانتا در رومانی به سمت بندر عقبه حمل کند. مایکل اشپرینگمن، دیپلمات بازنشسته وزارت خارجه آمریکا که اواخر دوران کاریاش در دفتر اطلاعات و پژوهشهای این وزارتخانه مشغول به کار بود نیز در کتاب جدیدش این موضوع را افشا کرده است که عملیات مخفیانه ایالاتمتحده همراه متحدانش در خاورمیانه به تأسیس گروههای تروریستی ضدغربی منجر شده. به نوشته این دیپلمات آمریکایی، این عملیات مخفی از زمان جنگ سرد تاکنون برای اهداف کوتهبینانه مختلفی اجرا شده است. «دانیل مکآدامز» رئیس مؤسسه صلح ران پال آمریکا نیز در گفتوگویی اعلام کرد: «ایالاتمتحده به دلایل تاکتیکی و نه ایدئولوژیک، به رشد داعش کمک کرد...
ایالاتمتحده برای بیثبات کردن سوریه، داعش را تقویت کرد، زیرا ایالاتمتحده آمریکا خواهان برکناری اسد بود. «مایکل تیفلین» رئیس سابق آژانس اطلاعات دفاعی پنتاگون نیز در یک گفتوگوی تلویزیونی با شبکه الجزیره اعلام کرد رشد داعش نتیجه مستقیم حمایت ایالاتمتحده از شورشیان سوری بود که هسته مرکزی جنگجویان آن را القاعده عراق تشکیل میدادند. وبگاه اینسورج اینتلیجنس هم در گزارشی با اشاره به درز یکی از اسناد دولتی آمریکا و دستیابی شرکت حقوقی «جیودیسال واتچ» به آن نوشت این اسناد بیانگر ائتلاف آگاهانه دولتهای غربی با القاعده و دیگر گروههای افراطی برای سرنگونی بشار اسد بود.
در این گزارش آمده بود: این سند نشاندهنده این موضوع است که غرب به صورت عامدانه و با هماهنگی دولتهای خلیج فارس و ترکیه برای بیثبات کردن نظام سوریه از گروههای خشن حمایت کردهاند و این دولتها خواهان شکلگیری «قلمرویی سلفینشین» برای به انزوا کشاندن رژیم سوریه بودند.
پس از حمله جنگندههای ارتش آمریکا به مواضع ارتش سوریه، «ماریا زاخاروا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در گفتگو با شبکه تلویزیونی «روسیه۲۴» گفت: «اگر پیشتر به این شک داشتیم که جبههالنصره اینگونه مورد حمایت قرار میگیرد، اکنون پس از حمله هوایی علیه ارتش سوریه به این نتیجه واقعا دهشتناک برای کل جهان رسیدیم: کاخ سفید از داعش حمایت میکند». این در حالی بود که «ولادیمیر ساوچنکو» رئیس مرکز سازش روسیه، مستقر در پایگاه حمیمم لاذقیه، آن زمان اعلام کرد: «پس از حمله هوایی جنگندههای ائتلاف، شبهنظامیان داعش بهسرعت حملاتی» را علیه منطقه بمبارانشده «اجرا کردند».
«ریچارد هیدن بلک» عضو جمهوریخواه مجلس سنای ایالت ویرجینیای آمریکا با استناد به تحقیقات یک آژانس اطلاعاتی دفاعی آمریکا در سال ۲۰۱۳ که افشاگر روابط میان واشنگتن و تکفیریها بود، گفت: «آنها حقیقتا یکسان و یکی هستند. آنها بخشی از یک ارتش مشترک هستند». هیدن بلک به برنامههای آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) برای انتقال سلاح از لیبی به ترکیه و از آنجا به سوریه برای تامین تسلیحاتی معارضان به اصطلاح «میانهرو» اشاره کرد و گفت: این اقدام به برنامهای بیهدف برای تأمین تسلیحاتی همه گروههای مسلح، مشخصا داعش و القاعده، تبدیل شده است. این مقام آمریکایی اظهار داشت: «ما این کار را به طور غیرمستقیم انجام میدهیم، چرا که انجام مستقیم آن غیرقانونی است».
جان بولتون در کتاب «اتاق اتفاق» درباره تشکیل داعش مینویسد: «داعش و سایر گروههای تروریستی در منطقه، ابتکار دولتهای آمریکاست و با همکاری برخی کشورهای منطقه و نیز اندیشکدهها و مراکز پژوهشی وابسته به آن ایجاد شدهاند و میان آنان با آمریکا رابطه ذاتی و عاطفی وجود دارد، به طوری که آمریکاییها برای جلوگیری از نابودی کامل داعش در طول ۳ سال جنگ بیوقفه عراقیها، بارها وارد عمل شده و چندین عملیات را عقب انداختند تا فرماندهان این گروه از محاصره خارج شوند؛ عملیات آزادسازی تکریت در سال ۱۳۹۳، فلوجه در تابستان ۱۳۹۵، موصل در زمستان ۱۳۹۵و الریاض، الحویجه و تلعفر در سال ۱۳۹۶، با کارشکنی آمریکاییها - همسو با عربستان - روبهرو شد و هربار مشخص شد گروهی از فرماندهان اصلی داعش در جریان این اخلالگریها از منطقه خارج شدهاند». بولتون نوشته: «مایک پمپئو در همین جا تسلیم شده و گفته اگر دستور ترامپ این است، باید اجرا شود.
او در عین حال گوشزد کرده این روش به پیروزی ختم نخواهد شد». همچنین سال ۱۳۹۷ ترامپ در سخنرانی خود ابعاد تازهای از ارتباط داعش و آمریکا را افشا کرد. دونالد ترامپ که در یک سخنرانی از هدف خود برای خارج کردن نظامیان از سوریه دفاع کرد، گفت: ما برای چه کسی داعش را نابود میکنیم؟ بزرگترین دشمن روسیه، ایران و سوریه، داعش است. بهتر است بگویم ما داعش را برای کسانی نابود میکنیم که ضرورتا با ما سازگار و موافق نیستند. ما به سوریه رفتیم و طی ۲ سال این میزان را به ۹۹ درصد حضور خلافت محلی کاهش دادیم. ترامپ افزود: سوریه سراسر نابسامانی و آشفتگی بود. ما به اسد کمک بزرگی کردیم و به کشور خودمان نیز کمک کردهایم. وی همچنین در این باره گفت: باید گفت ما داعش را به خاطر روسیه، ایران، سوریه، عراق و بسیاری دیگر از جاها نابود میکنیم و به جایی رسیدهایم که میخواهیم افرادمان را به خانه بازگردانیم.
در سطح میدانی هم بارها وجود ارتباط و همکاری بین داعش و آمریکا به وفور دیده شده است. سال ۹۷ بود که خبرگزاری رسمی سوریه نوشت بالگردهای آمریکا در نزدیکی شهرک «الشعفه» اقدام به عملیات هلیبرن کرده و چند نفر از فرماندهان داعش را از این منطقه فراری دادند. همچنین ائتلاف آمریکایی در نزدیکی روستای «المراشده» در جنوب شرق دیرالزور، با انجام عملیات هلیبرن چند نفر از اعضای داعش را از این منطقه دور کردند. ۴ سال قبل هم ابوحمزه، فرمانده یک گروه مسلح که از پایگاه التنف سوریه فرار کرده و به نیروهای دولتی سوریه پیوسته بود، افشا کرد نظامیان آمریکایی در پایگاه التنف سوریه همکاری فعالی با گروه تروریستی داعش داشتند. پیش از این خبر رسیده بود گروهی که دوره آموزشی خود را در پایگاه نظامی آمریکا در التنف میگذراندند، برای انجام خرابکاری در تاسیسات نفت و گاز، حملونقل و انجام عملیات تروریستی در اراضی تحت کنترل دمشق آموزش میدیدند. ابوحمزه گفته بود: «آمریکاییها تصور میکنند اینجا سرزمین آنهاست. آنها مثل پادشاه رفتار میکنند. کاپیتان مایک و بقیه همه یک جور هستند.
آنها با داعشیها همکاری و کار میکنند. آنها داعشیها را آموزش میدهند و آزاد میگذارند». همچنین سال ۱۳۹۷ روزنامه الوطن سوریه خبر داد نیروهای متحد آمریکا با کمک خود واشنگتن اقدام به جابهجایی همسر و فرزندان ابوبکر بغدادی کردند. طبق این گزارش، «عملیات فراری دادن فرماندهان و خانوادههای اعضای داعش توسط خودروهای نظامی و توسط برخی نیروهای مسلح انجام شد و افراد مذکور خانوادههای داعشی را که تابعیت سوری ندارند به مناطق تحت کنترل شبهنظامیان ترکیه انتقال میدهند و برخی دیگر نیز که سوری هستند، به دنبال خروج از مناطق تحت کنترل نیروهای کرد و رفتن به ادلب هستند».
در همین راستا، یک منبع مطلع به خبرگزاری بغداد الیوم اعلام کرد نیروهای سوریه دموکراتیک توسط یک کامیون بزرگ آبی رنگ ۲۱ خانواده سرکردههای داعش را پس از توافق برای تسلیم باغوز به کردها، به مکان نامشخصی منتقل کردند. طبق این گزارش، این کامیون تحت حفاظت نیروهای ویژه آمریکا و خودروهای قسد بوده است. در میان افراد مذکور همسر و ۲ فرزند ابوبکر بغدادی، سرکرده داعش نیز حضور داشتند که به مکان نامشخصی منتقل شدند. این منبع افزود: خانوادههای مذکور متشکل از زنان و کودکان اعضای داعش بوده و هیچ مردی در میان آنها حضور نداشت.
* روابط اسرائیل با داعش
یکی از مهمترین کمکهای تلآویو به نیروهای داعش و تکفیری، درمان این نیروها در جولان اشغالی بود. پیش از این تصاویر و فیلمهای زیادی از بیمارستانهای صحرایی اسرائیل منتشر شده بود که نحوه مراقبت و رسیدگی پزشکان اسرائیلی به مجروحان تکفیری را نشان میداد. وترنز تودی نیز اسناد جدیدی از وابستگی رهبر این گروهک تروریستی افشا کرد و نوشت: نام واقعی رهبر داعش که خود را ابوبکر البغدادی نامیده بود، در اصل «سیمون الیوت» یا «الیوت شیمون» (Simon Ellio/ Elliot Shimon) بود و از پدر و مادری یهودی زاده شده بود.
این سایت آمریکایی اضافه کرد: این اطلاعات مبتنی بر اسناد انتشاریافته از سوی «ادوارد اسنودن» پیمانکار سابق آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) است که در آن از تشکیلات داعش نام برده و خاطرنشان شده است: رهبر «دولت اسلامی» با سرویسهای مخفی آمریکایی، انگلیسی و اسرائیل برای ایجاد سازمانی قادر به جذب تروریستهای افراطی از سراسر جهان، همکاری داشت. همچنین حضور نتانیاهو در بیمارستان و عیادت از نیروهای داعش و تکفیری نشان از ارتباط آنها با اسرائیل داشت. یک رسانه اسرائیلی فاش کرد بیش از ۷۰۰ نفر از این افراد مسلح در بیمارستانهای اسرائیلی مداوا شدند و سپس برای ادامه فعالیتهای خشونتآمیز خود به سوریه رفتند، در حالی که دهها نفر دیگر از این افراد مسلح در بیمارستانهای اسرائیلی تحت مداوا قرار داشتند.
در اوج جنگ سوریه در سال ۲۰۱۴ نشریه فارنپالیسی فاش کرد رژیم صهیونیستی به صورت مخفیانه با گروههای مسلح در جنوب سوریه ارتباط برقرار کرده و حتی مجروحان آنها را در بیمارستانهای خود درمان کرده است. سال ۲۰۱۹ هم «گادی آیزنکوت» رئیس وقت ستاد کل ارتش رژیم صهیونیستی اعتراف کرد تلآویو تروریستها در سوریه را «برای دفاع از خود» مجهز به «تسلیحات سبک» کرده است. رژیم صهیونیستی همچنین دهها بار به مواضع ارتش سوریه که در حال مبارزه با تروریسم بودند حمله کرده که این اقدام نیز نوعی کمک به تروریستها بوده است. همچنین انتشار اسناد تازه، از همکاری رژیم صهیونیستی با مخالفان دولت سوریه و ارتباط این رژیم با یکی از سرکردگان گروه تروریستی داعش و جبهه النصره پرده برداشت. به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، این سند، بخشی از نقش رژیم صهیونیستی را افشا میکند؛ مندی، از سوی طرفهای امنیتی (اسرائیلی) مامور پیگیری گروههای مخالف مسلح در سوریه شد که این مساله به ارتباطات گسترده این شخص با سازمان اطلاعات ترکیه و طیفهای مختلف گروههای مخالف دولت سوریه منجر شد.
وی با جبهه النصره و داعش، نیز ارتباط و روابطی دوستانه با یکی از شخصیتهای سیاسی لبنانی و شخصیتهای لبنانی ساکن خارج از کشور داشت و برای آنها فعالیت امنیتی میکرد. در یکی از پیامها، از قراردادی تسلیحاتی سخن به میان آمده که رژیم صهیونیستی سعی داشت آن را در پراگ، پایتخت چک، برای گروه موسوم به الجبهه الاسلامیه و همچنین گروههای جندالشام و جبهه النصره امضا کند، اما گروههای مسلح، بویژه جبهه النصره، کامل کردن این قرارداد در خارج از اراضی سوریه را نپذیرفتند و از رژیم صهیونیستی خواستند این قرارداد را از طریق شوراهای نظامی ببندد تا آنها بتوانند کنترل قیمت را در دست داشته باشند.
در این پیام، مشخص شده میان یک طرف (اسرائیلی) و یک طرف از مخالفان سوری، برای کامل کردن این قرارداد از طریق اراضی اردنی - سوری توافق شده بود؛ هرچند مندی، اصرار داشت درباره جزئیات، در شهر پراگ مذاکره شود، زیرا آنجا مقر یکی از شرکتهای او بود که اکثر قراردادها در آن بسته میشد. علاوه بر آن، درخواست موشکهای «تاو» و «استینگر»، ضدهوایی، ضدتانک، دوربینهای دید در شب و دوربینهای حرارتی نیز در این گفتگوها ثبت شده است که مندی قول تامین این اقلام را (از اسرائیل) داده بود. در این اسناد همچنین پیشنویسی یافت شد که مربوط به «ایجاد ارتشی برای براندازی نظام سوریه» بود.