دو سال پیش زمانیکه محمد البخیتی از سران جنبش انصارالله یمن در یک برنامه زنده الجزیره گفت، طبق نصوص قرآنی ما یمنیها ان شاء الله قدس را آزاد خواهیم کرد، برخی، از جمله مجری الجزیره، این حرف را تمسخر کردند و جدی نگرفتند اما امروز میبینند که یمن، کشوری که خودش در محاصره کامل ائتلاف سعودی-آمریکایی است، در حال کمک مؤثر به غزه است.
هشدارهایی که عملی شد
اوایل جنگ کنونی در غزه نیز که یمن به اسرائیل هشدار داد، اگر رژیم صهیونیستی، وارد حمله زمینی به غزه شود، صنعاء در حمایت از غزه وارد جنگ با تلآویو میشود، باز هم خیلیها این موضع را جدی نگرفتند. اما سه روز پس از شروع حمله زمینی، یمن در تاریخ ۳۱ اکتبر، با چند موشک و پهپاد، بندر و شهر ایلات در جنوبیترین نقطه فلسطین اشغالی را هدف گرفت تا نشان دهد در میان حکام عرب، حکام صنعاء پای حرفشان هستند.
هر چه جنگ جلوتر رفت، حملات یمن به این شهر جنوبی افزایش یافت. از آنجا که این اقدام یمن، آنطور که باید اثرگذار نبود و اسرائیل در این مدت عامدانه به این اقدامات یمن پاسخ نداد، یمن اعلام کرد که از این پس اجازه نخواهد داد که کشتیهای اسرائیلی به سلامت از تنگه باب المندب و دریای سرخ عبور کنند.
نوزدهم نوامبر، صنعاء از توقیف کشتی تجاری گلگسی لیدر که در امتلاک یک تاجر اسرائیلی است، خبر داد. نیروهای یمنی آن را به ساحل یمن منتقل کردند تا در کمین دیگر کشتیهای اسرائیلی بنشینند. یکشنبه سوم دسامبر نیز یمن از حمله به دو کشتی دیگر خبر داد. سخنگوی نیروهای مسلحی یمن گفت، دو کشتی «یونیتی اکسپلورر» و کشتی «نامبر ناین» هدف قرار گرفتند؛ کشتی اول با یک موشک نیروی دریایی و کشتی دوم با پهپاد نیروی دریایی هدف قرار گرفت.
دو کشتی که سوم دسامبر هدف یمن قرار گرفتند
بندر ایلات زیر فشار یمن
در پی این اقدام یمن، بندر ایلات، تحت فشار قرار گرفت. این فشار تا جایی بالا گرفته که وبسایت خبری اقتصادی گالوبس، روز یکشنبه نوشت، بندر ایتلات بزرگترین بازنده جنگ بنادر است. جنگ، خسارتهای هنگفتی به بندر ایلات وارد کرده. منابع مطلع در بخش صنعتی میگویند، اگر دولت کاری نکند، باید به فکر مرخص کردن کارکنان و کارگران بندر باشیم و در آن را ببندیم.
خودروهای وارداتی به فلسطین اشغالی بیشتر از این بندر وارد میشود. در حالی که هر سه ماه، حدود ۳۷ تا ۴۷ هزار دستگاه خودرو از بندر ایلات وارد میشد، این تعداد در اکتبر (ماه شروع جنگ) به ۹۰۰۰ دستگاه کاهش یافت. وزارت حمل و نقل رژیم، آمار نوامبر را منتشر نکرده ولی قطعا این روند نزولی تشدید شده است. ۲۱ هزار خودرویی که قرار بوده در ماه دسامبر وارد شود نیز بیشترش از طریق بندر حیفاء در حال واردات است.
هر چند طبق گفته کارشناسان اسرائیلی این کاهش بیارتباط با مدت پایانی سال (میلادی) نیست و خرید کمتر میشود اما تاثیر جنگ کاملا واضح است.
همچنین تعرفه پارکینگ خودروها در ایلات افزایش یافته. از طرفی جایگزینی بندر حیفاء در شمال فلسطین اشغالی مسافت حمل و نقل و هزینههای آن را افزایش داده. افق ژئوسیاسی بندر ایلات تیره است. شرکتهایی مثل زیم و دیگر شرکتها اعلام کردهاند که فعلا نمیتوانند از دریای سرخ عبور کنند و از کانال سوئز بگذرند و ناچارند مسیرهای دیگر را جایگزین کنند که بسیار طولانیتر است.
مسئولان بندر ایلات میگویند، تقریبا این روزها هیچ کشتیای به بندر وارد نمیشود. جدعون گلبار مدیر این بندر به روزنامه محلی «یُم یُم» (روز روز) گفت، تهدید حوثیها روی تردد همه کشتیها اثر گذاشته است چه آن کشتیهایی که از دریای سرخ میآمدند چه آنها که از مدیترانه میرسیدند. منطقه خطر، در دروازه مصر است.
افزایش تعرفه از جانب اروپا؛ فشار مضاعف از جانب یمن
مصیبت افزایش هزینههای حمل و نقل از اروپا کم بود، فشار یمنیها هم سبب شده تا کشتیها به جای دریای سرخ و کانال سوئز، قاره آفریقا را دور بزنند و از طریق مدیترانه کالاها را به فلسطین اشغالی برسانند. دانیل شامل خبرنگار مارکر اسرائیل میگوید، صنعت حمل و نقل دریایی اسرائیل این روزها از جانب غرب یک چالش دارد و آن این است که شرکت گریمالدی یکی از شرکتهای بزرگ انتقال دهنده کالا از اروپا به اسرائیل، دیروز یکشنبه اعلام کرده که از اول ژانویه (کمتر از یک ماه دیگر) هزینه حمل و نقل به دلیل مالیات محیط زیستی اروپا، ۴ درصد گران خواهد و این در حالی است که یمن هم سبب شده کشتی هایی که از شرق میآیند، ناچار باشند، به جای دریای سرخ و کانال سوئز، قاره آفریقا را دور بزنند تا به ساحل اسرائیل برسند. مثلا در این مسیر، زمان رسیدن کشتیای که از چین راه افتاده تا به اسرائیل برسد، به دو ماه میرسد و هزینهها را نیز به کلی افزایش میدهد.
خبرنگار روزنامه مارکر اسرائیل درست میگوید؛ تهدیدهای یمن، تحرک کشتیهایی که از شرق دور میآیند، مصیبتبار کرده. کشتیهایی که از ژاپن، هند و چین به مقصد فلسطین اشغالی میآیند، ناچارند به جای دریای مُکران (دریای عرب) تنگه باب المندب دریای سرخ و نهایتا کانال سوئز، مسیر دماغه امید نیک را در پیش بگیرند و دور قمری طولانی بزنند تا از طرق مدیترانه به فلسطین اشغالی برسند.
مسیر تحمیلی دماغه امید نیک به جای باب المندب
در چنین وضعیتی، مدیریت بندر ایلات میگوید اگر دولت اقدامی نکند، باید بابت هزینههای سنگین و عدم ورود کشتی، درهای بندر را ببندد و تعطیل کنند واین را به وزارتخانههای مختلف، ابلاغ کردهاند. هر چند احتمال میرود با کمکهای مالی دیگر کشورها، این بندر فعلا تعطیل نشود، اما رژیم صهیونیستی خوب میداند که هماکنون با افزایش هزینههای وزارت جنگ، بودجه سال آینده با مشکلات عدیدهای روبهروست و اسرائیل ناچار است ده میلیارد شِکِل از مخارج دیگربزند تا نیمی از بودجه جنگ را تامین کند و نیم دیگر را از طریق استقراض یا افزایش مالیات داخلی، فراهم کند. لذا بخش اقتصادی این رژیم، تحمل طولانی شدن جنگ را ندارد.
فشاری که یمن از این طریق به رژیم صهیونیستی وارد کرده، در نوع خود، مؤثر خواهد بود؛ مؤثر در مجموعه عواملی که تلآویو به واسطه آن ناچار باشد هر چه زودتر جنگ را فیصله دهد؛ جنگی که تا الان هیچ یک از اهداف اعلامی را محقق نکرده و از طرفی، بانک اهدافش تا الان، صرفا منازل مسکونی، بیمارستانها، اردوگاههای آوارگان و مراکز تجمع مردمی بوده و هست.
چند روز پیش مری رگِو وزیر حمل و نقل به همراه موشه بن زاکن مدیر دفترش به بندر ایلات رفتند و طی بازدیدی از آنجا وعده کردند که اجازه نخواهند داد این بندر که چند سال است به بخش خصوصی واگذار شده، تعطیل شود زیرا بندر ایلات و فرودگاه رامون نقش دروازده دریایی و هوایی برای واردات اسرائیل را دارند. این دو این نکته را در نظر نگرفتند که اگر بندر ایلات دروازه واردات اسرائیل است، تنگه باب المندب که در اختیار یمن است، دروازه اول است که فعلا روی کشتیهای اسرائیلی بسته شده است.
بندر ایلات فقط یک وجه فشار اقتصادی است که رژیم صهیونیستی در حال تحمل آن است. باید دید حوزه اقتصاد اسرائیل چقدر تاب طولانی شدن جنگ را دارد.