در روزهای اخیر موضوع عدم دعوت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا از بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای سفر به واشنگتن و برگزاری دیدار دوجانبه در کاخ سفید به موضوع داغ رسانههای عبری و منطقهای تبدیل شده است.
نتانیاهو که در ۹ ماه اخیر پس از تشکیل کابینه جدید خود متشکل از راستگرایان افراطی، با سیاستهای تنشآمیز خود و وزرای کابینه سهم بسزایی در بحرانی شدن وضعیت داخلی رژیم صهیونیستی داشته، امید داشت با دیداری که با جو بایدن در کاخ سفید خواهد داشت، دست کم خودش را در موضع قدرت نشان دهد، موضوعی که بر خلاف میل وی محقق نشد.
نتانیاهو در ماههای اخیر جدا از موضوعات داخلی و در صدر آنها طرح جنجالی اصلاحات قضائی که دامنه اعتراضات آن به هتل محل اقامتش در نیویورک هم کشیده شده، با معضلات امنیتی که با تشدید عملیاتهای مقاومتی در کرانه باختری همراه بوده، نیز درگیر بوده است.
سیاستهای دردسرساز
منابع عبری طی روزهای اخیر اعلام کردند که جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نیتی برای دعوت از بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی به کاخ سفید در واشنگتن، پایتخت آمریکا ندارد و در پی دیدار با وی در همان حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد است.
در همین ارتباط کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داد: مشاوران بایدن هنوز درباره دیدار وی با نتانیاهو در کاخ سفید، به جمع بندی نرسیدهاند، بر همین اساس نیز بایدن برنامهای برای دیدار با نتانیاهو در واشنگتن ندارد.
در ادامه این گزارش، نگرانی از تظاهرات مخالفان طرح اصلاحات قضائی نتانیاهو در پایتخت آمریکا، یکی دیگر از دلایل عدم تمایل بایدن برای دیدار با نتانیاهو در کاخ سفید اعلام شده است.
این در حالی است که بنابر اعلام رسانههای عبری، مخالفان نتانیاهو در نظر دارند همزمان با حضور وی در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک، با استفاده از فناوری لیزری شعارهایی را روی مقر این نهاد بین المللی علیه نتانیاهو درج کنند.
بنابر اعلام این منابع، یکی از شعارهایی که قرار است در جریان سفر نتانیاهو به صورت لیزری نمایش داده شود، این است که «سخنان نتانیاهو نخست وزیر مجرم را باور نکنید!» همچنین مخالفان نتانیاهو در صدد انجام تظاهراتی گسترده علیه وی در جریان این سفر هستند. این اعتراضات از سوی مخالفان طرح اصلاحات قضائی نتانیاهو که طی آن اختیارات دستگاه قضائی رژیم صهیونیستی کاهش خواهد یافت، تدارک دیده شده است.
براین اساس، پیش بینی شده که سفر نتانیاهو به نیویورک، این بار بر خلاف سفرهای قبلی وی با چاشنی اعتراضات گسترده مخالفانش همراه شود، امری که از وضعیت تنشآمیز داخلی رژیم صهیونیستی حکایت دارد. این در حالی است که دولت بایدن در ماههای اخیر بارها از طریق سخنرانیهای شخص رئیس جمهور و همچنین اعزام مسئولان آمریکایی به اراضی اشغالی از نتانیاهو خواسته بود، که با تعدیل سیاستهای خود وارد روند آرامسازی اوضاع شود و شرایط ملتهب حاکم بر جامعه صهیونیستی را بحرانیتر نکند. توصیههایی که از سوی نتانیاهو و کابینهاش نادیده گرفته شد تا شاید نتیجه آن را این روزها نتانیاهو در خلوت اتاق هتلش در نیویورک روبروی چشمان خود نظاره گر باشد!
دیدار در کاخ سفید فاقد اهمیت شد!
نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز که از پاسخ به سوالات متعدد رسانههای عبری در قبال عدم دعوت بایدن از وی برای سفر به واشنگتن، به ستوه آمده بود، در اظهاراتی مدعی شد که مکان دیدارش با رئیس جمهور آمریکا موضوعی فاقد اهمیت است!
رسانههای عبری گزارش دادند که نخست وزیر رژیم صهیونیستی پیش از سفر هشت روزهاش به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، درباره دیدارش با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در نیویورک اظهار نظر کرده است.
به گزارش معاریو، نتانیاهو پیش از پرواز به سوی نیویورک، به خبرنگاران گفته است: مکان دیدار من با رئیس جمهور آمریکا (در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک)، موضوعی فاقد اهمیت است، در واقع مکان این دیدار اهمیتی ندارد و آن چیزی که اهمیت دارد محتوای این دیدار است!
این اظهارنظر نتانیاهو بیش از آنکه پاسخی منطقی به سوالات رسانهها باشد، به نظر میرسد یک تاکتیک از سوی نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای فرار از تحقیر عدم دعوت از سوی رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید باشد.
پیش از این در اکثر سفرهای مقامات صهیونیست به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، دعوت از مقامی در سطح نخست وزیر رژیم صهیونیستی به کاخ سفید بخشی از پروتکلهای نانوشته در روابط دیرینه و راهبردی میان واشنگتن و تل آویو محسوب میشد، دیداری که در شرایط فعلی نتانیاهو از انجام آن محروم مانده است.
نکته مهم اینکه از زمان آغاز دوران جدید نخست وزیری نتانیاهو از ۹ ماه پیش، بر خلاف روال دهههای اخیر رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر رژیم صهیونیستی هنوز با یکدیگر دیدار نکردهاند.
تنشها در روابط میان بایدن و نتانیاهو پس از آن تشدید شد که نخست وزیر رژیم صهیونیستی در ماه مارس ۲۰۲۳ در پی اعتراضات یواف گالانت وزیر جنگ خود به لایحه اصلاحات قضائی وی را از کار برکنار کرد، اما چند روز بعد مجبور به عقب نشینی از این تصمیم شد. در همان روزها بایدن در سخنانی تاکید کرد که تصمیمی برای دعوت از نتانیاهو برای حضور در کاخ سفید در آینده نزدیک ندارد.
جالب توجه اینکه رئیس جمهور آمریکا اخیراً از برخی سران کشورهای منطقه از جمله نخست وزیر عراق نیز برای سفر به واشنگتن و دیدار در کاخ سفید به طور رسمی دعوت به عمل آورده اما در ارتباط با نتانیاهو، به دیدار با وی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک بسنده کرده است.
بررسی سه شاخص اصلی
کارشناسان منطقهای نیز برای این اقدام جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، دلایل متعددی را بر شمردهاند. نکته قابل توجه اینکه همه ناظران سیاسی بر این مساله متفق القول هستند که سفر فعلی نتانیاهو به آمریکا، در سایه اختلافات رویکردی میان کابینه وی و دولت بایدن، کاملاً با سفرهای قبلی وی به این کشور متفاوت است، به ویژه اینکه نتانیاهو در نظر داشت از رهارود این سفر، جایگاهش در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی را تثبیت کرده و خود را در شمایل یک نخست وزیر قدرتمند نشان دهد.
۱. در مجموع میتوان گفت یکی از دلایل عدم تمایل دولت بایدن برای انجام این دیدار در کاخ سفید به این مساله مرتبط است که دولت آمریکا به این اعتقاد رسیده که دیدار گرم بایدن با نتانیاهو در شرایط کنونی میتواند پیامی اشتباه را به اراضی اشغالی مخابره کند. پیامی با این محتوا که سیاستهای نتانیاهو در زمینه اصلاحات قضائی که به کاهش اختیارات دستگاه قضائی منجر میشود، صحیح است و وی میتواند به مسیری که در پیش گرفته ادامه دهد.
۲. بایدن که همچنان سایه سنگین دونالد ترامپ به عنوان رقیب جدیاش در انتخابات بعدی ریاست جمهوری آمریکا را احساس میکند، از این مساله نیز هراس دارد که این دیدار به جایگاه سیاسی وی در آمریکا ضربه جدیدی وارد کند.
۳. یکی دیگر از دلایل عدم تمایل مشاوران بایدن برای دیدار رئیس جمهور آمریکا با نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کاخ سفید را نیز میتوان به نگرانی آنها از انتقال بحران داخلی حاکم بر اسرائیل به واشنگتن اشاره کرد. مشاوران بایدن در این باره به وی گوشزد کردهاند که در صورت دیدار با نتانیاهو ممکن است اعتراضات گستردهای از سوی مخالفان نتانیاهو در برابر کاخ سفید انجام شود، امری که پیامدهای آن قابل پیش بینی نخواهد بود.
فرجام کلام
در واقع به نظر میرسد دلیل اصلی عدم تمایل بایدن برای دعوت رسمی از نتانیاهو به واشنگتن و دیدار با وی در کاخ سفید به نگرانیهای رئیس جمهور آمریکا از پیامدهای این دیدار احتمالی مربوط است.
براین اساس، در فاصله یک سال مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به نظر میرسد بایدن که در نظرسنجیها اصلاً وضعیت مناسبی ندارد و همچنان به گامهایی لرزان به جلو گام برمیدارد در پی دردسر تازه نیست و نمیخواهد یک پرونده جدید را به بحرانهای قبلی خود اضافه کند، به ویژه اینکه رقیب سرسخت وی دونالد ترامپ هنوز در عرصه سیاسی حضور دارد و سودای بازگشت مجدد به رأس قدرت در آمریکا را در سر میپروراند.