برکناری وزیر دفاع اوکراین در پی انتشار گزارشهای مبنی بر اختلاس و سوء مدیریت مالی نشانگر چالش اساسی ولودیمیر زلنسکی ، رئیسجمهوری اوکراین با سالها فساد گسترده در اوکراین است.
مسئله فساد مقامات در اولین سال جدید اغلب به یک تابو بدل شده است؛ چراکه اوکراینیها در نبرد برای بقای ملی بر روی دولت خود حساب باز کرده بودند اما اعلامیه یکشنبه شب زلنسکی درخصوص برکناری الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع این کشور باعث شد که تا مسئله فساد به صدر سیاستهای اوکراین برسد.
این اتفاق درلحظهای حیاتی رخ داده چراکه اوکراین درحال انجام ضدحملهای در جنوب و شرق است که به شدت به کمک نظامی متحدان غربیاش وابسته میباشد. همین متحدان از آغاز جنگ دولت زلنسکی را تحت فشار گذاشته بودند تا اطمینان یابند که مقامات اوکراینی بخشی از میلیاردها دلار کمک اعطایی به کییف را بر نمیدارند.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا هفته گذشته در دیدار با سه مقام ارشد اوکراینی درخصوص تلاشها برای سرپوش گذاشتن بر فساد صحبت کرد. این موضوع همزمان با درخواست برخی قانونگذاران آمریکایی برای محدود کردن کمک نظامی به اوکراین بوده است.
زلنسکی نیز در پاسخ به این فشارها از سوی متحدان و انتقادات در خاک خود، مجموعهای از اقدامات ضدفساد را اتخاد کرد. بحثبرانگیزترین ابتکار او پیشنهاد استفاده از قدرتهای حکومت نظامی برای خائن خواندن مفسدان بوده است.
رزنیکوف که سمتهای مختلفی در حین خدمت به زلنسکی داشته، روز دوشنبه استعفا کرد. اتهامات سومدیریت نظامی علیه شخص او مطرح نشده اما تحقیقات گسترده در وزارتخانه او نشاندهنده اولین چالش بزرگ دولت در مواجه با مسئله فساد از زمان آغاز جنگ با روسیه است.
داریا کالنیوک، ردیس مرکز اقدامات ضدفساد در اوکراین پرسید: پولها کجاست؟ فشار میتواند منجر به مرگ شود. بسته به میزان حفاظت ما از اموال عمومی، سربازان یا سلاح خواهند داشت یا نخواهند داشت.
در گزارشی که به پارلمان اوکراین ارائه شده آمده است که در بازهای از سال جاری، حدود 980 میلیون دلار پول تسلیحات در موعد مقرر پرداخت نشده و حتی برخی از پیشپرداختها برای خرید سلاح در حسابهای خارجی دلالان سلاح ناپدید شدهاند.
رسانههای اوکراینی نیز از پرداخت پولهای گزاف برای نیازهای ابتدایی ارتش ازجمله غذا و کتهای زمستانی خبر دادهاند.
با اینکه این سوء مدیریتهای آشکار شده به مسئله ارسال تسلیحات خارجی و کمکهای مالی کشورهای غربی به اوکراین ربط داده نشده است اما باعث ایجاد شبهههای در حمایتهای بیقید و شرط دول خارجی از اوکراین میشود.
دو مقام وزارت دفاع اوکراین در زمستان به علت خرید تخممرغ با قیمت بسیار بالا برای ارتش دستگیر شدند. زلنسکی ماه گذشته نیز روسای دفاتر سربازگیری را به اتهام رشوهگیری اخراج کرد.
آندری بوروویک، مدیر بخش شفافیت بینالمللی در اوکراین گفت که آشکار شدن فساد میان مقامات بالارده مسئله مثبتی است.
این مقام عنوان کرد که این نشاندهنده توانایی کشور در نبرد همزمان با اختلاس و روسیه است.
وی تصریح کرد: جنگ نباید به بهانهای برای توقف نبرد با فساد بدل گردد.»