نظامی که در طول هفت دهه گذشته خدمات رایگان به مردم این کشور ارائه داده است، اینک با افزایش جمعیت، شیوع بیماریهای جدید و مجموعهای از مشکلات ناشی از زندگیهای مدرن به انتهای خط رسیده است.
سازمان خدمات بهداشت ملی انگلیس موسوم به «ان اچ اس» برای اولین بار در سال ۱۹۴۸ میلادی و پس از پایان جنگ جهانی دوم بهمنظور ارائه خدمت درمانی به آسیب دیدگان و مجروحین جنگی راهاندازی شد. این سازمان اکنون با داشتن یکمیلیون و ۶۰۰ هزار کارمند، بهصورت رایگان به مردم انگلستان خدمات بهداشتی ارائه میکند.
بودجه این سازمان ۷۵ سال پیش بالغبر ۴۳۷ میلیون پوند (به ارزش امروزیاش در حدود ۹ میلیارد پوند) بوده و این رقم در سال جاری میلادی به حدود ۱۳۶ میلیارد پوند رسیده که فشار زیادی را بر بودجه دولت این کشور وارد کرده است.
تبعات این مساله باعث تاخیرهای طولانی در ارائه خدمات بهداشتی، سرگردانی بیماران در راهروهای مراکز بهداشتی و مرگ هفتهای ۵۰۰ بیمار در بخشهای اورژانس شده است. ریشی سوناک نخست وزیر انگلیس روز شنبه در اقدامی که از نگاه افکار عمومی شبیه به یک مانور سیاسی بود با مسئولین حوزه بهداشت و وزیر دارایی جلسه اضطراری تشکیل داد تا به عبور از بحران موجود کمک کند. این جلسه که ساعتها در دفتر نخست وزیری به طول انجامید بدون نتیجه پایان یافت و هیچ راهکار روشنی در پی نداشت.
سوناک بعد از پایان این جلسه ادعا کرد که دولت برای افزایش حقوق پرستاران که اخیرا در اعتراض به شرایط کاری و دستمزدهای خود برای مدت ۴۸ ساعت دست از کار کشیده و در روزهای آینده نیز اقدام مشابهی را صورت خواهند داد، آمادگی دارد. این درحالیست که نخست وزیر انگلیس با نزدیک به ۵۰ میلیارد پوند کسری بودجه، برای گفتوگو با سندیکاهای معترض سایر مشاغل عمومی نیز اعلام آمادگی کرده است.
در انگلیس تعصب شدیدی بین همه گروههای سیاسی و مردم نسبت به «ان اچ اس» وجود دارد تا جایی که گاهی آن را «دین مشترک» انگلیسیها میخوانند. هنگامی که دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق ایالات متحده آمریکا در آخرین سفرش به لندن در سال ۲۰۱۹ میلادی، نظام سلامت انگلیس را ورشکسته اعلام و پیشنهاد سرمایهگذاری شرکتهای خصوصی آمریکایی را مطرح کرد، با موجی از انتقاد افکار عمومی انگلیس مواجه شد.
همان زمان هزاران معترض در خیابانهای پایتخت انگلیس دست به تظاهرات زده و شعارهایی را علیه ترامپ و طرفداری از اناچاس سردادند. جرمی هانت وزیر وقت بهداشت و درمان انگلیس در توئیتی به سخنان ترامپ اینگونه واکنش داد: هیچ کدام از افرادی که در تظاهرات شرکت کردند، نمی خواهند در کشوری زندگی کنند که پوشش درمانی وجود نداشته باشد. هرچند «ان اچ اس» با چالش هایی مواجه است، اما مفتخرم در کشوری زندگی کنم که ابداع کننده نظام بهداشت همگانی است؛ جایی که همه به طور یکسان تحت پوشش درمان قرار دارند.
«جرمی کوربین» رهبر وقت کارگر هم تصریح کرد که این سازمان قابلفروش به شرکتهای خصوصی آمریکایی نیست. تداوم اظهارنظرهای منفی به سخنان ترامپ تا حدی بود که او در مصاحبه روز بعد با شبکه آی تی وی بهطورکلی منکر آن شد.
اما سراشیبی سطح خدمات بهداشتی در انگلیس، مردم این کشور بیش از هر زمان دیگری به این نتیجه رسانده که ادامه وضع موجود پایدار نیست. نخست وزیر انگلیس میگوید که برای پرداخت مبلغی یکجا به کارکنان نظام سلامت آمادگی دارد تا به اعتراضها و اعتصابها پایان دهد. این درحالیست که به گزارش رسانههای انگلیس سوناک برای خود و خانوادهاش از تسهیلات درمان خصوصی استفاده میکند و اینطور که از ظاهر امر پیداست، اعتمادی به سازمان اناچاس ندارد.
البته اغلب نخست وزیران پیشین و سیاستمداران انگلیس نیز از خدمات درمانی خصوصی استفاده میکنند و در توجیه آن میگویند که افراد درباره نحوه مخارج درآمدهای خود مختار هستند. با این اوصاف کارشناسان معتقدند زمان آن رسیده است که خدمات درمانی در این کشور به سمت خصوصی سازی حرکت کند تا از ورشکستگی تمام عیار آن جلوگیری شود. از میان تمام طرحهای موجود، پیشنهاد خصوصیسازی خدمات سرپایی (outpatient) یکی از گزینههای مطرح بشمار میرود تا به این ترتیب بخشی از فشار بر سازمان درمانی این کشور کاهش یابد.
البته تصمیم دولت لندن در این زمینه، در شرایطی که مردم تحت فشار ناشی از افزایش افسارگسیخته هزینههای زندگی قرار دارند میتواند باعث تشدید نارضایتیهای عمومی و بروز مشکلات امنیتی در داخل کشور شود. از این رو به نظر میرسد که پیشنهاد نخست وزیر انگلیس برای پرداخت مبلغ یکجا به کارکنان حوزه سلامت، راهکاری موقت برای تعویق اعمال اصلاحات اساسی در نظام سلامت این کشور است.