کشیده شدن جنگ اوکراین به فصل زمستان احتمالا موجب بروز موج جدید مهاجرت از اوکراین به کشورهای اروپایی شود و این درحالی است که اتحادیه اروپا همین حالا هم با تقاضای بالایی از مهاجرت دست و پنجه نرم می کند.
با نزدیک شدن زمستان و بمباران زیرساخت های آب و برق اوکراین توسط روسیه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا خود را آماده ورود شمار بیشتری از پناهندگان می کنند.
«ایلوا یوهانسن» کمیسر مهاجرت اتحادیه اروپا در این خصوص گفت: هدف پوتین ایجاد بحران پناهجویان و اعمال فشار بیشتر بر ما است.
همزمان با کاهش محدودیت‌های کووید-۱۹ و افزایش فشارهای اقتصادی، اروپا بالاترین هجوم مهاجران تازه وارد را از شمال آفریقا، خاورمیانه و آسیا از زمان بحران مهاجرت در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ شاهد است.
این قاره تاکنون سیاست درهای باز را در قبال پناهجویان اوکراینی که بسیاری از آنها پس از دفع حملات اولیه روسیه به کشور خود بازگشتند، حفظ کرده است. اما با توجه به اینکه پذیرش پناهجو در برخی کشورهای عضو تحت فشار و بیم از مهاجرات قرار دارد، تنش میان کشورهای عضو بر سر نحوه رسیدگی به مهاجران غیرقانونی افزایش یافته است.
دولت راست‌گرای جدید ایتالیا به رهبری «جورجیا ملونی» تدابیر سخت‌گیرانه‌تر برای مانعت از ورود مهاجران غیرقانونی در پیش گرفته است.
«آلبرتو هورست نیدهارت» متخصص مهاجرت در اندیشکده "مرکز سیاست اروپا" در این مورد تشریح کرد: لفاظی‌های سیاسی در مورد مهاجرت در سراسر اروپا تشدید شده که خود نشانگر مشکلات در ارائه یک راه حل منسجم است. وی افزود: ما شاهد یک وضعیت اضطراری در سیستم پذیرش پناهندگان در بسیاری از بخش های اتحادیه اروپا هستیم. لذا چشم انداز ورود بیشتر پناهنده از اوکراین و سایر نقاط جهان، می تواند فشار بیشتری را بر مقام های اروپایی وارد کند.
اروپایی‌ها در ابتدای حملات به اوکراین واکنش سخاوتمندانه ای نسبت به پناهجویان اوکراینی نشان دادند و مورد تحسین قرار گرفتند. آنها با تسهیلات ویژه ای که در اختیار پناهجویان اوکراینی قرار دادند حق رفت و آمد آزادانه و کار و برخی حمایت‌های مالی را در اختیار این پناهندگان قرار دادند.
اما اکنون پس از نزدیک به ۱۰ ماه از آغاز جنگ در اوکراین، استقبال گرم جای خود را به خستگی داده است، زیرا اروپایی ها خود تحت فشارهای اقتصادی بی سابقه ای از جمله تورم فزاینده قرار دارند.
به عقیده کارشناسان، شمار زیاد پناهندگان اوکراینی در این مدت در تغییر رویکرد اروپا بی تاثیر نبوده است. درواقع از ژانویه تا سپتامبر سال جاری (دی ۱۴۰۰ تا شهریور) چهار میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از اوکراین به کشورهای اروپایی دیگر مهاجرات کرده اند و هرچند تخمین زده می شود که صدها هزار نفر به کشور خود بازگشته باشند. علاوه بر این، کشورهای اروپایی ۶۸۰ هزار و ۶۴۰ درخواست پناهندگی از کشورهایی مانند سوریه، افغانستان و بخش‌هایی از آفریقا و آسیا دریافت کرده اند که ۵۴ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش نشان می دهد.
یوهانسن در بخش دیگری از اظهارات خود تاکید کرد که در حال حاضر جریان ورود پناهجو از اوکراین به اتحادیه اروپا تنها کمی بیشتر از تعداد بازگشت به اوکراین است، اما اتحادیه اروپا در حال انجام برنامه‌ریزی اضطراری برای مهاجران جدید است. وی در گفت و گو با فایننشال تایمز گفت: اگر ما شاهد آمدن میلیون‌ها نفر در زمستان باشیم، چالش بزرگی به وجود می آید.
همزمان «نانسی فایزر» وزیر کشور آلمان نیز گفت: واضح است که اگر مهاجرت بیشتری از اوکراین وجود داشته باشد، به توزیع بهتری در سراسر اروپا نیاز داریم. من می خواهم دوباره تاکید کنم که این یک حوزه مهم همبستگی است.
با این حال، دو دستگی بر سر مهاجرت همچنان در اتحادیه اروپا عمیق و عمیق تر می شود. در نشست وزرا در بروکسل در روز پنجشنبه هم این وضعیت به خوبی مشخص بود. اتریش در این نشست پیشنهاد گسترش مرزهای شنگن تا رومانی و بلغارستان را وتو کرد. این اقدام وین واکنش تند رومانی را به دنبال داشت و برخی سیاستمداران آن خواستار تحریم شرکت‌های اتریشی شدند.
