طی ماه‌های اخیر و با نزدیک شدن انتخابات حساس میان‌دوره‌ای کنگره ، تنش‌ها میان دو حزب اصلی دموکرات و جمهوری‌خواه در آمریکا بالا گرفته و دو طرف به حملات لفظی و طرح شکایات قضایی علیه یکدیگر روی آورده‌اند. این در حالی است که در طول دو سال گذشته تحلیل‌گران و رسانه‌ها در آمریکا به طور فزاینده‌ای درباره نزدیک شدن به جنگ داخلی هشدار داده‌اند.
نگاه اجمالی
با نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره آمریکا، حملات دو حزب اصلی آمریکا علیه یکدیگر روز به روز رنگ و بوی تندتری به خود می‌گیرد.
سخنرانی رئیس جمهور آمریکا علیه جمهوری‌خواهان حامی دونالد ترامپ، موجی از انتقادهای اعضای این حزب آمریکا را برانگیخت.
دموکرات‌های حاضر در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، در برابر سخنرانی بایدن سکوت کرده و دستکم از تأیید اظهارات او خودداری کردند.
با وجود عقب‌نشینی بایدن از اظهارات تندی که علیه جمهوری‌خواهان و حامیان ترامپ مطرح کرد به نظر می‌رسد تنش و جنگ حزبی در آمریکا ادامه داشته یا حتی تشدید شود.
ارزیابی وضعیت
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا از زمان ورود به کاخ سفید مواضع تندی علیه دموکرات‌ها اتخاذ کرد و دموکرات‌ها نیز دو دور از استیضاح را علیه او کلید زدند. درگیری دو حزب از همان ابتدای شروع به کار کمپین‌های انتخاباتی سال ۲۰۱۶ بالا گرفت. ترامپ کمپین «هیلاری کلینتون» نامزد حزب دموکرات را به جاسوسی از تشکیلات انتخاباتی خود متهم کرد و در مقابل دموکرات‌ها اتهام کمک روسیه به پیروزی ترامپ را مطرح کردند.
در طول ریاست جمهوری ترامپ، مسائلی نظیر جنبش «جان سیاه‌پوستان اهمیت دارد»، بحران پناهجویان در مرزهای جنوبی آمریکا و قوانین حمل سلاح از عرصه‌های مهم تقابل جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها بود.
بعد از شکست ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا، وی حزب دموکرات را به تقلب گسترده در انتخابات متهم کرده و روز تأیید پیروزی «جو بایدن» نامزد این حزب در جلسه کنگره، مقابل ساختمان این نهاد برای هوادارانش سخنرانی کرد.
حمله هواداران ترامپ به ساختمان کنگره شماری کشته و زخمی بر جای گذاشت و در نهایت به استیضاح دوم ترامپ ختم شد. رئیس جمهور سابق آمریکا همچنان بر تقلب در انتخابات اصرار داشته و در سخنرانی‌های مختلف خود به آنها اشاره کرده است.
دموکرات‌ها از زمان روی کار آمدن بایدن، موجی از تحقیقات و شکایات را علیه ترامپ و جمهوری‌خواهان نزدیک به وی به راه انداخته‌اند. در کنگره کمیته‌ای برای بررسی حوادث ششم ژانویه تشکیل شد، تخلفات مالی سازمان ترامپ زیر ذره‌بین رفت، پرونده برای تلاش رئیس جمهور سابق آمریکا برای تغییر نتیجه انتخابات در ایالت جورجیا تشکیل شد و در جدیدترین مورد، مأموران اف‌بی‌آی با حکم وزارت دادگستری عمارت ترامپ در فلوریدا را تفتیش و هزاران برگه اسناد محرمانه را ضبط کردند.
جو بایدن عصر پنجشنبه به وقت محلی در یک سخنرانی تند و بی‌سابقه گفت، آمریکایی‌ها باید درخصوص دستورکار عناصر تندروی حزب جمهوری‌خواه «با یکدیگر صادق باشند». رئیس جمهور آمریکا گفت: «شمار زیادی از وقایعی که امروز در کشورمان شاهد هستیم عادی نیستند».
بایدن گفت، رئیس جمهور سابق آمریکا و نزدیکان و هوادارانش که آنها را جمهوری‌خواهان حامی شعار «آمریکا را دوباره به عظمت برگردان» توصیف کرد، «ارائه دهنده نوعی از افراط‌گرایی هستند که اساس جمهوری ما را تهدید می‌کنند».
رئیس جمهور آمریکا حین سخنرانی در پارک ملی تاریخی فیلادلفیا، در حالی که زمینه‌ای از نور قرمز پشت سرش قرار داشت، علیه این بخش از جمهوری‌خواهان گفت: «آنها به قانون اساسی احترام نمی‌گذارند. آنها به حاکمیت قانون باور ندارند. آنها از پذیرش نتیجه انتخابات خودداری می‌کنند».
او با اشاره به انتخابات مهم کنگره که پاییز امسال برگزار می‌شود گفت: «آنها اکنون که صحبت می‌کنم در تلاش هستند تا ایالتی پس از ایالت دیگر، قدرت تصمیم‌گیری درباره انتخابات در آمریکا را به هواداران متعصب و رفقای خودشان محول کنند و به منکران انتخابات قدرت بدهند تا دموکراسی را تضعیف کنند».
سخنرانی تند بایدن علیه ترامپ و جمهوری‌خواهان هوادار او، واکنش‌های گسترده‌ای از سوی رئیس جمهور سابق آمریکا و مقامات حزب جمهوری‌خواه به همراه داشت.
شخص ترامپ در واکنش به این سخنرانی، در رسانه اجتماعی خود به اسم «تروث سوشال» نوشت، یکی باید به بایدن توضیح دهد که معنای «آمریکا را به عظمت برگردان» چیست و اگر او حامی این شعار نباشد «نباید ایالات متحده آمریکا را نمایندگی کند!»
ترامپ افزود: «اگر به عبارات و معنی سخنرانی عجیب و مملو از خشم امشب بایدن دقت کنید، او آمریکا را تهدید می‌کند، آن هم با استفاده احتمالی از نیروی نظامی. او باید دیوانه باشد یا دچار سطح بالایی از توهم باشد!»
«کوین مک‌کارتی» رهبر جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا در واکنشی گفت: «رئیس جمهور بایدن متفرق کردن، تحقیر و بی‌اعتبار کردن هم‌وطنان آمریکایی خود را انتخاب کرده است. چرا؟ فقط به این دلیل که با سیاست‌های او مخالف هستند. این کار، رهبری کردن نیست».
این مقام ارشد حزب جمهوری‌خواه از بایدن خواست هرچه سریع‌تر بابت زدن تهمت فاشیست بودن به ده‌ها میلیون آمریکایی عذرخواهی کند.
«مارجری تیلور گرین» عضو راست‌گرای افراطی مجلس نمایندگان آمریکا در رشته توئیتی به حمله علیه بایدن و دموکرات‌ها پرداخت. او در حساب شخصی خود نوشت: «تنها چیزی که آمریکایی‌ها باید از آن ترس داشته باشند، سیاست‌های شما است که اقتصاد ما را نابود کرده، جرم و جنایت و آمار قتل را به سطح هولناکی افزایش داده، مرزهای ما را به روی تجاوز روزانه خارجی‌ها و بیگانه‌ها باز گذاشته، استقلال انرژی را که ترامپ ایجاد کرده بود از بین برده و نیروهای سرکش فدرال در وزارت دادگستری و اف‌بی‌آی را به سلاحی علیه رئیس جمهور ترامپ و حامیان او تبدیل کرده‌اید».
«تیلور بادوویچ» مسئول روابط عمومی ترامپ در پیامی توئیتری گفت: «بایدن امشب نشان داد که منظور او از بازگرداندن کشور به "عادی بودن"، ایجاد تفرقه و مصیبتی است که هر آمریکایی را در شرایطی بدتر از قبل قرار داده است». او همچنین بیان داشت: «آمریکا ملتی رو به افول در دستان جو بایدن و دموکرات‌های تندرو است».
«مارشا بلکبرن»، سناتور جمهوری‌خواه ایالت تنسی در پیامی توئیتری نوشت: «بایدن وعده داد ملت را متحد کند. او در عوض آمریکایی‌های محافظه‌کار را منزوی و بدنام کرده است».
«مت گیتس» عضو جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا در پیامی توئیتری نوشت: «بایدن همین حالا به ایالت‌های قرمز اعلام جنگ کرد؟ امیدوارم اینطور نباشد!»
«استفن میلر» مشاور ارشد سابق ترامپ پا را فراتر گذاشته و در مصاحبه با شبکه «فاکس نیوز» گفت: «رئیس جمهور آمریکا امشب مانند یک دیکتاتور و با ژست یک دیکتاتور سخنرانی کرد و از عبارات یک دیکتاتور استفاده کرد».
«جی دی ونس» سناتور جمهوری‌خواه ایالت اوهایو نیز در مصاحبه با این شبکه با اشاره به شعار انتخاباتی بایدن درباره متحد کردن آمریکا گفت: «نمی‌توانم چیزی تفرقه‌آمیزتر و خطرناک‌تر از این را از یک رئیس جمهور بشنوم. او به شکلی موثر در حال اعلام جنگ به نیمی از کشور است و نه فقط دونالد ترامپ».
از سوی دیگر، به نوشته وبگاه شبکه فاکس نیوز، دموکرات‌ها که به خاطر عملکرد ضعیف دولت بایدن جایگاه متزلزلی در انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره داشته و با خطر از دست دادن کرسی‌های خود مواجه هستند، تلاش کردند از اظهارات بایدن فاصله گرفته یا دستکم از تأیید سخنان او خودداری کنند.
فاکس نیوز نوشت، به ۲۱ دموکرات که برای انتخاب مجدد در کنگره در تلاش هستند، پیام فرستاده از آنها پرسیده که آیا آنها از اظهارات بایدن راضی هستند یا باور دارند که جمهوری‌خواهان «تهدیدی برای دموکراسی» محسوب می‌شوند؟ با این حال به گفته این شبکه، هیچکدام از این افراد به سوال‌های مطرح شده پاسخی ندادند.
در این میان، «اِوا مک‌کند» مجری شبکه «سی‌اِن‌اِن» نزدیک به حزب دموکرات در دفاع از سخنرانی بایدن برآمد و آن را «میهن‌پرستانه» توصیف کرد.
این مجری آمریکایی گفت: «اغلب می‌شنوید که جمهوری‌خواهان می‌گویند آنها حزب حامی آمریکا هستند و دموکرات‌ها به قدر کافی میهن‌پرست نیستند. اما چه چیزی بیش از این سخنرانی، دوستار آمریکا بود؟ این دقیقاً همان چیزی بود که رأی دهندگان دموکرات می‌خواستند بشنوند».
دورنما
بایدن روز جمعه هنگامی که با سوال خبرنگار فاکس نیوز درباره سخنرانی تند خود مواجه شد، از اظهارات مطرح شده عقب‌نشینی کرد و گفت: «وقتی مردم به دونالد ترامپ رای دادند و الان هم از او حمایت می‌کنند، آنها به حمله به کنگره رای نمی‌دادند، آنها به برهم زدن نتایج انتخابات رای نمی‌دادند بلکه به یک فلسفه‌ای که در برابرشان قرار داده شده بود، رای دادند».
با وجود عقب‌نشینی بایدن از اظهاراتی که علیه ترامپ و هوادارانش مطرح کرده بود، به نظر می‌رسد این سخنرانی جنجالی، شکاف در آمریکا را بیش از پیش تعمیق کرده باشد. در عمل نیز اقدامات قضایی و حقوقی دموکرات‌ها علیه جمهوری‌خواهان همچنان ادامه دارد.
روز جمعه دو وکیل سابق ترامپ برای شرکت در جلسه استماع دادگاه رسیدگی به حوادث حمله به کنگره در برابر هیأت منصفه عالی آمریکا حاضر شدند تا درباره تلاش برای استفاده از «گزینندگان جعلی» و فرستادن آنها به کنگره برای تغییر نتیجه انتخابات توضیح دهند.
با توجه به روند فعلی این پرونده‌ها و نیاز مبرم دموکرات‌ها برای تندتر کردن آتش حملات علیه جمهوری‌خواهان برای حفظ کرسی‌های خود در کنگره، ممکن است آمریکا طی ماه‌های منتهی به انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره شاهد رویارویی‌های شدیدتری میان دو حزب اصلی آمریکا باشد.
