بر اساس آمار جدید منتشر شده، آمریکا برای دومین دوره پیاپی سه ماهه کوچک شدن اقتصاد و رکود را تجربه میکند. با این حال به عقیده « جو بایدن » رئیس جمهور آمریکا، کشورش در مسیر درستی قرار دارد.
به نوشته روزنامه «واشنگتن پست»، آمریکا در بازه زمانی آوریل تا ژوئن (فروردین تا خرداد) برای دومین بار پیاپی، کوچک شدن ۰.۹ درصدی اقتصاد را تجربه کرده است.
در گزارش وزارت بازرگانی آمریکا در این زمینه که امروز (پنجشنبه) منتشر شده آمده است که تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه اول سال نیز کاهش ۱.۶ درصدی را تجربه کرده بود و تداوم این روند میتواند شاخصی غیر رسمی اما قطعی از وقوع رکود در این کشور باشد.
این آمار زمانی منتشر شده که مصرفکنندگان و کسبوکارهای آمریکا با تورم شدید و نرخ بهره بالاتر دستوپنجه نرم میکنند. بانک مرکزی آمریکا نرخ بهره در این کشور را سه چهارم درصد افزایش داده که دومین اقدام پیاپی برای غلبه بر تورم بی سابقه این کشور ظرف چهار دهه گذشته است.
بانک مرکزی آمریکا (فدرال ریزِرو) قصد دارد از این طریق با یک «فرود نرم»، بدون زدن جرقه رکود، از سرعت افزایش سرسامآور قیمتها بکاهد.
واشنگتن پست افزود، طبق آمار وزارت کار آمریکا، شاخص قیمت مصرفکننده در ماه ژوئن نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته با افزایش شدید ۹.۱ درصدی مواجه شده که از سال ۱۹۸۱ بیسابقه است. با وجود افزایش دستمزدها، هزینهها همچنان سریعتر از درآمدها افزایش مییابند.
این هفته «والمارت» بزرگترین فروشگاه زنجیرهای آمریکا با گزارش کاهش سود خود اعلام کرد افزایش بهای سوخت و مواد خوراکی موجب شده مصرفکنندگان هزینه کمتری صرف کالاهای غیر ضروری مانند لباس جدید کنند. از سوی دیگر، تولید نیز در آمریکا با کندی مواجه شده و تنگناهای ایجاد شده در زنجیرههای تأمین موجب شده کارخانهها در تأمین سفارشات با مشکل مواجه شوند.
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، انتشار خبر تداوم کاهش تولید ناخالص داخلی آمریکا و حرکت این کشور به سمت رکودی جدید، موجب تنزل شاخصهای بورس وال استریت شد. تداوم تورم و سیاستهای خشن پولی، موجب هراس بازارهای آمریکا شده است.
با این وجود بایدن در بیانیهای که پس از انتشار گزارش وزارت بازرگانی آمریکا منتشر شد ادعا کرده، این کشور در مسیر درست در حال حرکت است.
در بیانیه بایدن آمده است، با توجه به رشد سال قبل و بازگرداندن مشاغل از بین رفته در خلال بحران شیوع ویروس کرونا، «جای شگفتی ندارد که اقتصاد ما روند کند شدن را طی میکند زیرا فدرال ریزرو در حال کاستن تورم است».
رئیس جمهور آمریکا افزود: «با وجود اینکه با چالشهای جهانی تاریخی مواجه هستیم، در مسیر درست قرار داریم از این مرحله گذار، قویتر و امنتر خارج میشویم».
بایدن در ادامه نوشت: «طرح اقتصادی من بر روی کاهش تورم بدون دست کشیدن از دستاوردهای اقتصادی است که تا به حال حاصل شدهاند».
او با انداختن توپ به زمین کنگره افزود: «کنگره این شانس تاریخی را دارد که با تصویب قانون چیپها و علوم و قانون کاهش تورم بدون معطلی در این راستا گام بردارد».
به نوشته روزنامه «واشنگتن پست»، مجلس سنای آمریکا روز چهارشنبه لایحه مربوط به تقویت ظرفیت تولید چیپهای نیمهرسانا در آمریکا را تصویب کرده و در مرحله بعدی، بایدن در صحن مجلس نمایندگان آمریکا به رأی گذاشته شود.
این لایحه که توانسته با ۶۴ رأی موافق در برابر ۳۳ رأی مخالف از سد مجلس سنا عبور کند، ۲۸۰ میلیارد دلار به تولید چیپهای نیمهرسانا در آمریکا اختصاص میدهد که ۵۲ میلیارد دلار آن مربوط به سرمایهگذاری بر روی تولید داخلی و تحقیقات، آموزش و تحول در این زمینه است.
ادعای بایدن درباره مسیر حرکت آمریکا در حالی مطرح شده که سال گذشته و پیش از اوج گرفتن تورم آمریکا نیز بر اساس نظرسنجی نشریه «وال استریت ژورنال»، ۵۷ درصد از آمریکاییها با ریاست جمهوری جو بایدن مخالف بوده و عملکرد او را تایید نمیکردند.
نتایج این نظرسنجی نشان داد که در آن زمان اکثریت آمریکاییها (۶۳ درصد) معتقد بودند که این کشور در مسیر اشتباهی حرکت کرده و فقط ۲۷ درصد معتقدند که آمریکا در مسیر درستی قرار داشته است.
در این نظرسنجی که در آستانه سال نو میلادی انجام شده بود، ۴۶ درصد از شرکتکنندگان گفتند که وضعیت اقتصادی این کشور در سال ۲۰۲۲ بدتر خواهد شد و فقط ۳۰ درصد از مردم آمریکا به بهبود آن امیدوار بودند.
نظرسنجی «مورنینگ کانسالت/پالتیکو» نیز نشان داده بود که ۴۰ درصد آمریکاییها معتقدند سیاستهای بایدن تا حد زیادی مسئول افزایش تورم است، در حالی که ۲۲ درصد سیاستهای وی را تا حدودی مسئول دانستند.
در این نظرسنجی نیز تنها ۳۸ درصد شرکتکنندگان در نظرسنجی مذکور گفتند که معتقدند آمریکا در مسیر درستی قرار دارد و ۶۲ درصد گفتند کشورشان در مسیر اشتباه پیش میرود.
در حال حاضر علاوه بر آمریکا، شمار زیادی از کشورهای اروپایی نیز در پی تحریمهای گسترده علیه روسیه با افزایش بهای انرژی و مواد خوراکی مواجه شدهاند. مسکو بارها اعلام کرده اثرات تحریمهای سنگین کشورهای غربی به خود آنها باز خواهد گشت.
«نوریل روبینی»، وزیر خزانهداری دولت اوباما، با توجه به تلاش دولت آمریکا برای مقابله با نرخ تورم بالای ۴ دهه گذشته، در مورد بروز یک رکود شدید قریبالوقوع هشدار داد. روبینی به رسانه بلومبرگ گفت: «من فکر می کنم دلایل بسیاری وجود دارد که باعث میشود، ما دچار رکود شدید و بحران بدهی و مالی شدید شویم».
در انگلیس نیز روز گذشته (چهارشنبه) حدود چهل هزار کارگر حملونقل ریلی انگلیس روز چهارشنبه در اعتراض به افزایش بیسابقه قیمتها طی چند دهه اخیر، دست به اعتصاب سراسری زدند. دبیر کل اتحادیه ملی حمل و نقل ریلی و دریایی انگلیس گفت، با توجه به اینکه دستمزدها با سرعت تورم این کشور همخوانی ندارد، اجرای این اعتصاب ضرورت پیدا کرده است.
در این میان اما روزنامه «وال استریت ژورنال» در گزارشی به تلاش روسها برای مقابله با افزایش قیمت مواد خوراکی در مواجهه با تحریمهای ضد روسی غرب پرداخته است. «اولگا شوچنکو» جامعه شناس در کالج «ویلیامز» ماساچوست آمریکا در این خصوص گفت: شهروندان روس و به ویژه آنهایی که از نسل قدیمی هستند، در توالی طولانی از تحولات مختلف زندگی کردهاند و به این افتخار میکنند که میتوانند از سختیها عبور کنند و به منابع خود متوسل شوند».
در ادامه این گزارش آمده است: «مقامات دولتی روسیه باغداری و کشاورزی را تشویق میکنند. ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه اخیرا قانونی را امضا کرد که قوانین اداری مربوط به مزارع محلی را تسهیل میکند».