وزارت خارجه آمریکا امروز جمعه در بیانیهای اعلام کرده « آنتونی بلینکن »، وزیر خارجه آمریکا با مقامهای آلمان، فرانسه و انگلیس درباره مسائل مختلف از جمله بازگشت به برجام گفتوگو کرده است. ادعا شده طرفها ضمن ابراز نگرانی از پیشرفت برنامه هستهای ایران بر تعهد خود برای بازگشت به توافق تأکید کردهاند.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد بلینکن با «کارتین کولونا»، وزیر خارجه فرانسه، «آنالنا بائربوک»، وزیر خارجه آلمان و «تیم بارو»، دبیر سیاسی و معاون وزیر خارجه انگلیس در حاشیه نشست وزراتی گروه ۲۰ در بالی دیدار کرده است.
طرفها در این دیدار درباره تلاشهای مشترک برای حمایت از اوکراین در برابر روسیه به رایزنی پرداختند و درباره روشهای مقابله با نگرانیهای مربوط به امنیت غذایی نیز گفتوگو کردند.
در این بیانیه آمده است: «آنها درباره سرعت تحولات در برنامه هستهای ایران ابراز نگرانی کرده و بر تعهد خود برای بازگشت دوجانبه به پایبندی کامل برجام تأکید کردند. طرفها از ایران خواستند مطالبات فرعی بر برجام را کنار گذاشته و به سرعت با توافقی که در حال حاضر در دسترس است موافقت کند.»
این ادعا در حالی مطرح شده که «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران چند روز پیش ادعاهای آمریکا درباره اینکه ایران در مذاکرات دوحه مطالبات فرابرجامی مطرح کرده است را رد کرد.
وزیر خارجه ایران گفت: «برای رسیدن به توافقی خوب، قوی و پایدار مصمم هستیم. برخلاف برخی ادعاهای آمریکاییها ما هیچگونه مطالبه زیادهخواهانه و فرابرجامی را نداریم. مطالبات ما کاملاً در چارچوب توافق سال ۲۰۱۵ است.در گفتوگوهای دوحه یک موضوع اساسی که بر آن تمرکز کردیم، تضمین موثر از سوی آمریکا در حوزه هر آن چیزی است که نفع کامل اقتصادی ایران از برجام را بخواهد تحت تأثیر قرار دهد.»
امیرعبداللهیان تأکید کرد: «مطالبه و خواسته ما زیادهخواهانه نیست ولی در مسیر اخذ تضمینها آمریکا باید متعهد باشد ایران از مزایای کامل توافق ۲۰۱۵ برخوردار خواهد بود. این چیزی است که طرف آمریکایی نتوانسته ما را نسبت به تحقق آن مطمئن کند. حسننیت داریم، اهل مذاکره منطقی هستیم و در این مسیر جدی هستیم.»
مذاکرات دوحه روزهای هفتم و هشتم تیرماه برگزار شد. ایران و آمریکا در این مذاکرات دو روزه به صورت غیرمستقیم و با وساطت «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره توافق هستهای برجام گفتوگو کردند.
آمریکا بعد از اتمام این مذاکرات مدعی شد که طرح پارهای مطالبات فراتر از برجام عامل به نتیجه نرسیدن گفتوگوها بوده است. ایران، نتیجهبخش نبودن گفتوگوها را رد کرده است.
تحلیلگران میگویند برخی عوامل مانند فشارهای رژیم صهیونیستی، اختلافات با کنگره و مشکلات داخلی در آمریکا دلیل بیمیلی دولت بایدن برای بازگشت به برجام در ماههای گذشته بوده است.
بایدن در شرایطی سال ۲۰۲۱ بر سر کار آمد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران در دستیابی به اهدافش ناکام مانده بود. این سیاست علاوه بر ناکامی در شکل دادن به یک توافق هستهای جدید، باعث ایجاد تفرقه در روابط میان کشورهای دو سوی آتلانتیک، به خطر افتادن اثربخشی نظام تحریمها به عنوان یکی از ابزارهای اصلی سیاست خارجی آمریکا و مهمتر از همه تقویت جریان استکبارستیز در ایران منجر شده بود.
جمهوری اسلامی ایران دو مقوله «راستیآزمایی رفع تحریمها» و «اخذ تضمین در خصوص ماندگاری برجام» را اصلیترین مطالبه خود در مذاکرات رفع تحریمها قرار داده و تأکید کرده که تنها بازگشت به قرارداد دوجانبهای که در ازای برخی محدودیتها نفع ملموس اقتصادی برای ملت ایران به همراه داشته باشد را منطقی میداند و آن را میپذیرد.