«جواد الهنداوی» سفیر سابق عراق در اتحادیه اروپا و رییس مرکز عربی-اروپایی مطالعات سیاسی در بروکسل به سوالاتی در خصوص تاثیرات کلی بحران اوکراین و روسیه بر منطقه غرب آسیا و همینطور آینده روابط کشورهای عربی با ایالات متحده پاسخ داد:
۱. تأثیرات کلی جنگ اوکراین با روسیه، بر مناسبات کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با کشورهای غربی و آمریکا (اعضای پیمان ناتو ) را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جواد الهنداوی پاسخ داد: «تاثیرات جنگ اوکراین با روسیه برای جهان عرب و به ویژه کشورهایی که رابطه تبعیت و وابستگی با آمریکا ندارند، مثبت خواهد بود. آمریکا در این روند نیازمند کمک و همراهی کشورهای عربی است؛ به ویژه کشورهایی که دارای منابع نفتی و گازی هستند. در واقع احتیاج آمریکا به کشورهای منطقه غرب‌آسیا، بیش از میزان نیاز این کشورها به حمایت و رضایت واشنگتن خواهد بود. گواه این امر، درخواست آمریکا از برخی کشورهای منطقه (نظیر عربستان سعودی) است؛ درخواست‌هایی که برای مثال به شکل تلاش برای برقراری تماس از سوی بایدن، با شاه سعودی می‌بینیم».
۲. دلایل رد تماس اخیر بایدن از سوی ابوظبی و ریاض را چه می‌دانید؟
الهنداوی در ادامه گفت: «دلیل این واکنش‌ها از سوی امارات و عربستان سعودی، تلاش این کشورها برای مطابقت دادن نوع رفتار واشنگتن با پایتخت های عربی و تعامل با امریکا براساس پاسخ‌های مشابه است. پیش از این «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا به تماس‌های شاه سعودی پاسخ نمی‌‌داد، حالا وقت آن رسیده که ولی‌عهد سعودی قسمتی از کرامت از دست‌رفته خود را با این بی‌اعتنایی بازگرداند. در واقع این استفاده از شرایط سخت کنونی آمریکاست و درپیش گرفتن سیاستِ رفتار متقابل از سوی برخی کشورهای عربی، یک تاکتیک موقت خواهد بود. علاوه بر این ریاض و ابوظبی نمی‌‌خواهند مطالبات و درخواست‌های بایدن برای همکاری اقتصادی-سیاسی در جنگ روسیه با غرب را سریعاً قبول کنند».
۳. آیا کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس برای همراهی با مواضع آمریکا درخصوص جنگ اوکراین، شرط و شروطی خواهند گذاشت؟
رییس مرکز عربی-اروپایی مطالعات سیاسی اظهار داشت: «فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی بیافتد؛ چراکه کشورهای عربی در همه مسائل موضع یکسانی ندارند. به نظر می‌رسد هر کشوری در جنگ اوکراین بر اساس میزان وابستگی خود به آمریکا و محدوده منافعش با روسیه در قبال واشنگتن به کنش‌گری خواهد پرداخت».
۴. کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس با چه امتیازات و اهدافی از موضع غرب در جنگ اوکراین حمایت خواهند کرد؟
دیپلمات عراقی افزود: «من معتقدم هیچ‌یک از کشورهای عربی جرات حمایت نظامی یا اقتصادی از آمریکا را در جنگ با روسیه نخواهد داشت. چرا که روسیه اکنون نقش بسیار مهمی در غرب‌آسیا دارد و با نیروهای فعال و قدرتمند منطقه مانند دولت دمشق، حزب الله لبنان، انصارالله یمن، مقاومت فلسطین و حشد الشعبی عراق ارتباط دارد؛ محور و نیروهایی که در منطقه دارای وزن تاثیرگذاری قابل‌توجهی هستند».
۵. آیا روابط عربی با رژیم صهیونیستی در گرایش و همکاری کشورهای عربی با آمریکا در جنگ اوکراین اثرگذار خواهد بود یا خیر؟
الهنداوی پاسخ داد: «فکر نمی‌کنم اثرگذار باشد. چرا که این خود اسرائیل است که جرات موضع‌گیری رسمی علیه روسیه در جنگ با اوکراین را ندارد؛ پس از کشورهای عربی [مثل مصر و ابوظبی] که با اسرائیل نیز روابطی دارند چه انتظاری می‌توان داشت؟! به عنوان مثال می‌توان به مصر نگاه کرد؛ قاهره با وجود آنکه رابطه خاصی با آمریکا و مناسباتی هم با تل‌آویو دارد، هنوز از همکاری با غرب علیه روسیه امتناع می‌ورزد و از محکومیت روسیه خودداری می‌کند. مواضع سایر کشورهای عربی دارای روابط با رژیم صهیونیستی نیز به همین منوال خواهد بود».
۶. موضع نهایی اسرائیل در جنگ اوکراین چه خواهد بود؟ حمایت از رییس‌جمهور یهودی اوکراین یا در امان ماندن از تهدید روسیه؟
سفیر سابق عراق گفت: «رژیم صهیونیستی رسماً سعی خواهد کرد تا خود را از تهدید روسیه در امان نگه‌دارد؛ اما شکی نیست که صهیونیسم از طریق رسانه‌ها، پول، اطلاعات و... به حمایت از رئیس‌جمهور اوکراین خواهد پرداخت. این به معنای آن است که ثروت و فشار صهیونیسم در خدمت «ولودیمر زلنسکیِ» یهودی به کار گرفته خواهد شد».
