نگاهی به شاخصهای بورس در بازارهای جهانی در آمریکا، اروپا و آسیا نشان میدهد حمله نظامی روسیه علیه اوکراین در نخستین ساعات اولیه سبب قرمز پوش شدن آنها شد.
همچنین بازارهای طلای جهانی و نفت نیز در واکنش به این حملات به یکبار سیر صعودی بخود گرفتند.
به باور کارشناسان در شرایطی که بازارهای جهانی به ویژه آسیا به سبب شیوع ویروس کرونا که هر روزه سویه های جدیدی از آن رونمایی میشود، با مشکلات اقتصادی فراونی در حال دست و پنجه نرم کردن هستند، حمله روسیه به اوکراین میتواند بهبود روند سرمایه گذاری و اقتصاد شکننده کشورهای نوظهور به ویژه آسیا را مختل سازد و رشد صنعت گردشگری و غذایی را در هاله ای از ابهام قرار دهد.
همچنین شماری از تحلیگران سیاسی می گویند تداوم تنش ها میان روسیه و اوکراین میتواند با ایجاد تغییرات ژئوپلتیکی، تاثیرات اقتصادی اجتناب ناپذیری را به همراه داشته باشد.
اختلال در صنعت مواد غذایی
پایگاه خبری ژاپنی "نیکی آسیا" نیز در گزارشی مینویسد حمله روسیه به اوکراین در تمامی زمینههای اقتصادی از کشاورزی گرفته تا صنعت گردشگری تاثیرات مخربی را در منطقه جنوب شرق آسیا به دنبال خواهد داشت.
بدون شک جنگ دو کشوری که روی هم بیش از یک چهارم تجارت جهانی گندم را برعهده دارند، امنیت غذایی جهان را به خطر خواهد انداخت.
به عبارت دقیقتر، اوکراین و روسیه روی هم بیش از یک چهارم تجارت جهانی گندم (حدود ٣٠ درصد)، یک پنجم فروش ذرت و ٨٠ درصد از صادرات جهانی آفتابگردان را به خود اختصاص می دهند.
همچنین به دنبال تدوام این بحران، بارگیری از بنادر اصلی صادرات غلات اوکراین به حالت تعلیق درآمده است.
از دیگر سو، بسته شدن بنادر و راه آهن در اوکراین می تواند سبب افزایش تورم مواد غذایی در جهان به ویژه در آسیا شود.
بر اساس این گزارش، تحریم های اعمال شده علیه روسیه از سوی آمریکا، ژاپن و کشورهای اروپایی می تواند تاثیرات منفی بر روند همکاری اقتصادی شماری از کشورهای آسیایی با مسکو داشته باشد.
بر اساس این گزارش، روسیه و اوکراین در زمره بزرگترین تولیدکنندگان غلات و روغن های گیاهی به شمار می آیند.
به اعتقاد شماری از کارشناسان، کارخانجات تولید کننده روغن پالم در سنگاپور، جنگ میان روسیه و اوکراین سبب تعطیلی شماری از کارخانجات روغن خوراکی در جنوب اوکراین شده است و این مساله مبادلات تجاری این ماده غذایی حیاتی در صنعت مواد غذایی را با اختلال شدیدی روبرو کرده است.
تجار سنگاپوری بر این باروند که تنش های سیاسی میان روسیه و اوکراین با تاثیر گذاری برروند تولید غلات، گندم و روغنهای خوراکی موجبات افزایش بهای مواد غذایی را در جهان از جمله آسیا به دنبال خواهد داشت.
از دیگر سو، ایجاد اختلال در صنعت هوانوردی سبب تاخیر در شماری از پروازها به مقصد روسیه شده است.
بر اساس گزارش فائو، روسیه موفق شد در سال ٢٠٢٠ ، ٨٦ میلیون تن از غلات پر مصرف جهان را تولید کند.
این کشور در سال ٢٠٢١ همچنان جایگاه خود را حفظ کرد و برای دومین سال متوالی وضعیت جدید خود را به عنوان فروشنده برتر محصولات کشاورزی تداوم بخشید.
اختلال در صنعت گردشگری
کارشناسان اقتصادی بر این باورند، صنعت گردشگری در جنوب شرق آسیا که پیشتر به سبب شیوع ویروس کرونا به حال تعلیق درآمده بود، اکنون با تداوم جنگ میان روسیه و اوکراین روند ترمیم آن با تاخیر بیشتری صورت خواهد پذیرفت.
به عنوان مثال، در ماه ژانویه بیش از ۱۳۴ هزار تن از گردشگران خارجی به تایلند سفر کردند که بیشترین آنها یعنی حدود ۱۸ درصد روس بودند.
به گفته مقامات گردشگری در تایلند، تداوم جنگ میان روسیه و اوکراین سبب کاهش بیش از ۵۰ درصدی شمار گردشگران ورودی از روسیه به تایلند شده است.
به گزارش پایگاه خبری «الجزیره» قطر، با لغو شماری از محدودیت های سفر ناشی از شیوع ویروس کرونا، شماری از کشورهای جنوب شرق آسیا که امیدوار بودند جان تازه به این صنعت در آستانه ورشکستی بدمند، اکنون نگران تبعات جنگ روسیه و اوکراین هستند.
در حال حاضر شماری از کشورهای آسیایی از جمله فیلیپین، کامبوج، تایلند که پیشتر به سبب شیوع کرونا صنعت گردشگری در آنها به حال تعلیق در آمده بود، می کوشند دوباره این صنعت را از سرگیرند. این درحالی است که سایه جنگ روسیه و اوکراین در حال حاضر بر این صنعت سنگینی می کند.
مقامات اندونزی پیشتر اعلام کرده بودند مسافران می توانند از تاریخ ۱۵ مارس (۲۷ اسفند) آزادانه به این کشور سفر کنند. ویتنام نیز در اقدامی مشابه از سرگیری صنعت گردشگری در این کشور خبر داده بود. این در حالی است که تداوم تنش ها میان روسیه و اوکراین آینده این صنعت در آسیا را در هاله ای از ابهام قرار داده است.
بر اساس این گزارش، تحریم های اعمال شده بر روسیه و محدودیت های پروازی در نتیجه جنگ اوکرین چشم انداز رشد اقتصادی در منطقه آسیا را در هاله ای از ابهام قرار داده است.
از دیگر سو، این بحران بر صنعت گردشگری روسیه نیز تاثیر گذار بوده است. روسیه همواره سالانه میلیون ها گردشگر از سراسر جهان به خود جذب کرده است، تا جایی که مسکو پیش از این پس از لندن، پاریس و نیویورک در میان ۱۰۰ شهر برتر جهان در رتبه چهارم رتبه بندی جهانی بهترین شهرها قرار داشت.
گفتنی است یکی از اصلی ترین تحریم های اعمال شده علیه روسیه، مسدود شدن حریم هوایی کشورهای اتحادیه اروپا، آمریکا و کانادا روی هواپیماهای روسی است که این مساله بدون شک تاثیرات جدی در صنعت حمل و نقل و گردشگری جهان خواهد گذاشت.
افزایش بهای نفت
در پی تداوم بحران اوکراین و امتناع خریداران نفت خام روسیه، بهای نفت با رسیدن به حدود ۱۱۸ دلار در هر بشکه به بالاترین حد خود از سال ۲۰۰۸ تاکنون افزایش یافت.
جنگ در اوکراین نگرانیها از عرضه نفت را در بازارهای انرژی افزایش داده است و مصرفکنندگانی از جمله چین را بر آن داشته است تا به دنبال مواد خام در جهان بگردند. از سوی دیگر در پی اعمال تحریمهای اقتصادی از سوی آمریکا و اروپا علیه روسیه، خریداران نفت خام از خرید نفت روسیه امتناع می کنند و همین امر سبب بالا رفتن بهای نفت خام شده است.
اکنون با تداوم جنگ اوکراین این مساله بر بهای سوخت جت و در نتیجه قیمت پروازهای هوایی تاثیرگذار خواهد بود.
از دیگر سو، به سبب تحریم های اعمال شده بر روسیه، روند مبادلات نفتی با اختلال روبرو خواهد شد و این مساله تقاضا برای خرید نفت را افزایش داده است.
همچنین با تحریمهای هوایی اعمال شده بر حریم هوایی روسیه، به عنوان پهناورترین کشور جهان که پلی میان اروپا و آسیا به شمار می آید، مدت زمان پروازها افزایش یافته است. به استناد آمارها، هر ساعت که به مدت زمان پروازها افزوده شود، بیش از ۱۱ هزار تا ۲۰ هزار دلار به هزینه هر سفر افزوده خواهد شد.
به باور کارشناسان، افزایش زمان پرواز میتواند هزینههای زیادی را در کوتاه مدت به مسافران مسیر اروپا به آسیا و بالعکس متحمل سازد.
از دیگر سو، وقوع جنگ در اوکراین سبب افزایش وحشت در میان مسافران خواهد شد و به عنوان عاملی بازدارنده مانع از مسافرت های هوایی خواهد شد.