ششم ژانویه سال ۲۰۲۱ تلاش دونالد ترامپ برای تغییر نتیجه انتخابات آمریکا با حمله به ساختمان کنگره به اوج خود رسید و در نهایت شکست خورد، اما ادعاهایی که رئیسجمهور سابق آمریکا درباره تقلب در نتایج انتخابات ۲۰۲۰ مطرح کرده بود، به طرز خطرناکی باقی ماند و به هسته حزب جمهوریخواه منتقل شد. سال ۲۰۲۱، سالی بود که به باور تحلیلگران غربی "دموکراسی آمریکایی" از درون مورد حمله قرار گرفت؛ مسئلهای که بهانهای شد به دست قانونگذاران جمهوریخواه تا از ترس ایجاد شده ناشی از ادعاهای ترامپ استفاده و آن را به اسلحههایی در قالب قوانین جدید انتخاباتی که رأیگیری را دشوارتر میکند، تبدیل کنند. به گفته مرکز عدالت برنان در دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک، بین ژانویه تا اکتبر ۲۰۲۱، ۱۹ ایالت، ۳۴ قانون را برای محدود کردن دسترسی رایدهندگان وضع کردند.
وضع ۳۴ قانون در ۱۹ ایالت آمریکا برای سختتر کردن روند رای دادن
اما جمهوریخواهان به همین جا بسنده نکرده و تلاشی هماهنگ را برای کنترل حزبی بیشتر بر سیستم انتخابات آمریکا به راه انداختهاند. ترامپ از تلاش طرفداران ادعاهای انتخاباتی خود برای تسلط بر دفاتر کلیدی که قوانین انتخابات و شمارش آرا را کنترل میکنند، حمایت میکند؛ مسئلهای که این نگرانی را تقویت کرده که رئیسجمهور سابق آمریکا در حال فراهم کردن زمینه برای کودتای دیگری در سال ۲۰۲۴ باشد، زمانی که حامیانش در این نقشها میتوانند به لغو نتایج انتخابات کمک کنند.
همه این اقدامات در پسزمینه فرآیند حوزهبندیهای جدید کنگرهای و قانونگذاری ایالتی رخ میدهد که یک بار در هر دهه انجام میشود و جمهوریخواهان در بسیاری از ایالتها دست بالا را دارند و در حال استفاده از نهایت فرصت خود در این زمینه و ترسیم مناطق به شکلی هستند که کنترل آنها بر مجالس قانونگذاری ایالتی را تثبیت کرده و در دهه آینده کرسیهای کنگره را نصیبشان خواهد کرد. جو بایدن هم که حمله به کنگره را مهمترین آزمون "دموکراسی آمریکا" از زمان جنگ داخلی توصیف کرده، نتوانسته به همراه دموکراتهای سنا دو لایحه که حمایت قابل توجهای از حق رای ارائه میکند را به تصویب برساند و به نظر میرسد این مسئله به آزمون بزرگ ریاستجمهوری وی تبدیل شده است.
تغییر قوانین انتخاباتی و تضعیف حق رای آمریکاییها
هنگامی که مجالس ایالتی در آغاز سال ۲۰۲۱ تشکیل جلسه دادند، جمهوریخواهان به سرعت برای تصویب قوانینی اقدام کردند که رای دادن را دشوارتر میکند. بسیاری از این اقدامات جدید رأیگیری از طریق پست را هدف قرار میدهد، که در سال ۲۰۲۰ بهرغم نارضایتی جمهوریخواهان تعداد زیادی از آمریکاییها از آن استفاده کردند.
یکی از خبرسازترین نبردها در جورجیا بود، ایالتی که ترامپ پس از باخت غیرمنتظره خود در مقابل بایدن آنجا را با ادعای تقلب هدف قرار داد. جمهوریخواهان قانونی را در این ایالت وضع کردند که رایدهندگان را ملزم میکند اطلاعات هویتی بیشتری را هم در فرمهای درخواست رای غیابی و هم در خود برگه رای ارائه دهند. آنها همچنین دسترسی به صندوقهای رای غیابی را محدود کردند. در فلوریدا هم به طور مثال جمهوریخواهان قانون جدیدی را تصویب کردند که در دسترس بودن صندوقهای رای را محدود میکند. جمهوریخواهانی که این قوانین را تصویب کردند، مدعی هستند که تعداد کمتر صندوقها به جلوگیری از تقلب کمک میکند.
دعوا بر سر محدودیتهای جدید رایگیری در ماه ژوئیه، زمانی که دموکراتها در مجلس قانونگذاری تگزاس برای چندین هفته از ایالت گریختند، بالا گرفت و به این شکل دست جمهوریخواهان را برای کسب حد نصاب لازم به منظور تصویب محدودیتهای جدید رایگیری خالی گذاشتند. اما جمهوریخواهان سرانجام موفق شدند قانونی را تصویب کنند که رأیگیری ۲۴ ساعته را ممنوع میکند، بررسیهای منظم شهروندی را برای فهرست رأیدهندگان ملزم میکند و به ناظران انتخاباتی حزبی قدرت میدهد.
گزارش مرکز عدالت برنان همچنین بر شکاف فزاینده در آمریکا تاکید میکند، مبنی بر این که برخی ایالتها به سمت دیگری رفتهاند و موانع رایگیری را کاهش دادهاند. به عنوان مثال، کالیفرنیای به شدت دموکرات به هشتمین ایالتی تبدیل شد که قانونی را تصویب کرد که به طور خودکار برگههای رای را برای هر رأیدهندهای ارسال میکند. «الیزا سورن بکر» مشاور حقوق رای و انتخاباتی مرکز برنان در این خصوص گفت: ایالتهایی که قبلاً رای دادن را سخت کرده بودند، کار را سختتر میکنند. ایالتهایی که عموماً اخذ رای در آنها در دسترستر بود، رأی دادن را آسانتر میکنند.
به گفته کارشناسان، سردرگمی درباره تغییر قوانین، مجازاتهای شدیدتر و نقشههای منطقهای به نفع جمهوریخواهان باعث از دست رفتن فرصت مردم آمریکا برای رای دادن میشود.
کارشناسان میگویند سردرگمی در مورد تغییر قوانین رایگیری، دسترسی، مکانها و جدول زمانی میتواند باعث شود که برخی از شهروندان فرصتهای خود را برای رای دادن از دست بدهند. مجازاتهای شدیدتر برای رایدهندگان و مقامات انتخاباتی هم میتواند مردم را از رای دادن به دلیل ترس از پیگرد قانونی به خاطر اشتباه منصرف کند. همچنین نقشههای منطقهای که به تازگی به تصویب رسیده و به نفع یک حزب است - مانند نقشههای تگزاس و اوهایو، جایی که قانونگذاران جمهوریخواه تقریباً برای یک دهه اکثریت قانونگذاری را برای خود تضمین کردهاند، صرفنظر از اینکه کدام حزب در رقابتهای ایالتی برنده میشود-میتواند شهروندان را از رای دادن منصرف کند.
ناکامی بایدن در تصویب قوانین حمایت از حق رای
در نُه ماه گذشته از زمانی که جمهوریخواهان در جورجیا محدودیتهای جدید رأیگیری را پیش بردند، بیش از ۳۰ ایالت فرآیندهای «جِریمَندِرینگ یا کژحوزهبندی» (روشی برای تغییر نتایج انتخابات از طریق بازآرایی حوزههای انتخابیه) را به پایان رساندهاند، که کنترل جمهوریخواهان بر مجالس قانونگذاری در ایالتهای کلیدی جورجیا، کارولینای شمالی، اوهایو و تگزاس را برای ۱۰ سال دیگر تثبیت کرده است.
بایدن اوایل ژانویه ۲۰۲۲ از دموکراتها خواست قوانین سنا را تغییر دهند تا مسیری را برای قانونگذاری فدرال باز کنند که اکنون با تهدید «فیلیباستر» (اطاله بررسی) از سوی حزب جمهوریخواه مسدود شده، اقدامی که میتواند مانع برخی از محدودیتهای جدید انتخاباتی جمهوریخواهان شود و بازآرایی حوزهها را مهار کند. بایدن در سخنرانی خود در آتلانتا مرکز جورجیا با بیان این که از سکوت خسته شده، گفت که متقاعدسازی به شیوه آرام دیگر گزینهای برای قانون رایگیری نیست که دموکراتها اکنون نزدیک به یک سال است که بین خود درگیر بحث درباره آن هستند.
رئیسجمهور آمریکا همچنین خواستار پایان دادن به حدنصاب ۶۰ رای برای لایحههای مربوط به حق رای شد، اقدامی که او در طول مبارزات انتخاباتی خود با آن مخالف بود و در بیشتر سال اول ریاستجمهوری خود در مقابل آن مقاومت کرد. با این حال، با دست دست کردن او قوانین حاکم بر رایگیری در بسیاری از ایالتها تغییر کرد و تا همین حالا برخی حقوق رایدهندگان در آمریکا تضعیف شده است.
قانون حقوق رای «جان لوئیس» و قانون آزادی رای که بایدن به دنبال تصویب آنهاست، هر دو تغییرات زیادی را ایجاد میکنند که با تعیین حداقل الزامات برای دادن رای زودتر از موعد و تسهیل شناسایی هویت و روند ثبتنام رایدهندگان، برخی از محدودیتهای طاقت فرسای تصویب شده توسط قانونگذاران ایالتی در سال ۲۰۲۱ را برمیگرداند. قانون آزادی رأی همچنین باعث غیرقانونی شدن حوزهبندی ناعادلانه میشود و به وزارت دادگستری آمریکا و گروههای دیگر ابزار قانونی بیشتری برای به چالش کشیدن نقشههای غیرمتعادل سیاسی میدهد.
اما با شروع فصل مقدماتی انتخابات میاندورهای از اول مارس در تگزاس، پنجره برای تصویب هر گونه قانون رای فدرال در حال کاهش است و ناامیدی فعالانی را تشدید میکند که برای اقدام به کاخ سفید چشم دوخته بودند.
جمهوریخواهانی که مخالف تلاش دموکراتها در ارتباط با حقوق رای هستند، با عبارات تند نسبت به دستکاری در مقررات فیلیباستر هشدار دادهاند. سناتور «میچ مککانل» رهبر جمهوریخواهان سنا گفته که انجام این کار سنا را در هم خواهد شکست. «برایان کمپ» فرماندار جورجیا هم فشار دموکراتها را در این خصوص "حمله به یکپارچگی انتخابات" خوانده است. او در توییتر نوشت بایدن در تلاش برای منحرف کردن تمرکز از ناکامیهای زیاد دموکراتها و پیش رفتن حول تسلط دولت فدرال بر انتخابات به قانون جورجیا حمله کرد.
از طرف دیگر بایدن با مخالفتهای درون حزبی هم مواجه است و «جو منشن» و «کِرستن سینما» سناتورهای دموکرات با تضعیف قانون فیلیباستر مخالف هستند و نسبت به تلافی احتمالی جمهوریخواهان در صورتی که حزب جمهوریخواه اکثریت سنا را به دست آورد هشدار داده و میگویند که قانونگذاری بدون توافق دو حزبی کشور را بیشتر از پیش منشعب خواهد کرد.
دموکراتها امیدی به پیشبرد لوایح حق رای برای مقابله با قوانین ایالتی وضع شده توسط جمهوریخواهان ندارند.
فعالان حقوق رای ناامید شدهاند و عدم مشارکت مستقیم بایدن و «کاملا هریس» معاون او که به درخواست وی مسئولیت پیشبرد قانون حقوق رای را برعهده گرفت، بسیاری از فعالان و رهبران حقوق مدنی را خشمگین کرده است. استراتژی بایدن این بوده که با کسب پیروزی در سایر برنامههای اصلی قانونگذاری خود، برای قوانین مربوط به حق رای وقت بخرد. او به طور خصوصی به حامیان حقوق رای اطمینان داده که در نهایت در مقابل انسداد مداوم جمهوریخواهان، دموکراتها از مقاومت دست خواهند کشید؛ اما چشمانداز به حدی برای دموکراتها تیره است که بایدن که خود تجربه ۳۶ ساله حضور در سنا را دارد، نامشخص بودن را پیش رو را تصدیق کرده است.
تلاشهای نگرانکنندهتر جمهوریخواهان برای تغییر نتایج انتخابات
تعداد خیرهکنندهای از آمریکاییها همچنان نتایج انتخابات ۲۰۲۰ را انکار میکنند و نظرسنجی سیانان در سپتامبر نشان داد که ۳۶ درصد از آمریکاییها همچنان معتقدند بایدن برنده قانونی انتخابات نیست. ترامپ با اصرار بر ادعاهای انتخاباتی خود، این بیاعتمادی را به قدری تقویت کرده که جمهوریخواهان در چندین ایالت همچنان خواستار عدم تایید نتیجه انتخابات ۲۰۲۰ هستند، چیزی که از نظر قانونی غیرممکن است. آنها در برخی ایالتها از این هم فراتر رفته و اجازه تحقیقات غیرعادی پس از انتخابات در مورد نتایج را دادهاند.
پرسروصداترین این بررسیها در آریزونا بود، جایی که جمهوریخواهان یک شرکت بدون تجربه انتخاباتی به نام «نینجاهای سایبری» را استخدام کردند تا کل ۲.۱ میلیون رای داده شده در شهرستان «ماریکوپا» پرجمعیتترین در این ایالت را بررسی کند. این تلاش چند ماهه که شامل شمارش دستی برگههای رای میشد، به طور گسترده توسط کارشناسان انتخابات مورد انتقاد قرار گرفت و خاطرنشان کردند که این شرکت روششناسی نامناسبی دارد و رئیس آن تئوریهای توطئه در مورد انتخابات را پذیرفته است. در نهایت، این شرکت پیروزی بایدن در این شهرستان را تایید کرد.
قانونگذاران در هفت ایالت از جمله میشیگان، آریزونا، میزوری و نوادا ۱۰ لایحه را ارائه کردند که به آنها اجازه میدهد نتایج انتخابات را نادیده بگیرند یا تغییر دهند.
این اقدامات با تلاشهای نگرانکنندهتر جمهوریخواهان برای توانمند کردن قانونگذاران به منظور تغییر نتایج انتخابات همراه شده است. بر اساس گزارش مرکز عدالت برنان، قانونگذاران در هفت ایالت از جمله میشیگان، آریزونا، میسوری و نوادا ۱۰ لایحه را در سال ۲۰۲۰ ارائه کردند که به آنها اجازه میدهد نتایج انتخابات را نادیده بگیرند یا تغییر دهند. برخی از این لوایح به قانونگذاران اجازه میدهد تا نتایج انتخابات را به طور کامل رد کنند، در حالی که برخی دیگر دخالت پس از انتخابات در شمارش آرا را مجاز میکنند.
همچنین طی سال گذشته، مدیران انتخاباتی در آمریکا به طور فزاینده به دلیل تهدید و آزار، سمت خود را ترک کردهاند. کارشناسان به شدت نگرانند و معتقدند که میتواند فضایی را برای کارکنان بیتجربه و حزبگرا ایجاد کند تا اداره انتخابات را در دست بگیرند. ترامپ چند نامزد را که داستان انتخابات دزدیده شده را پذیرفتهاند، برای تصدی سمت وزیر ایالتی و مقام ارشد انتخابات در بسیاری از ایالتها تایید کرده است. تاکنون، او در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه در ایالتهای میشیگان، آریزونا، جورجیا و نوادا که میتوانند نقش تعیینکنندهای در انتخابات ۲۰۲۴ داشته باشند، افرادی را تأیید کرده است.