امرالله صالح، معاون اول سابق دولت افغانستان به مصاحبه اشرف غنی، رییس‌جمهور فراری این کشور در مورد چگونگی سقوط افغانستان به‌دست طالبان واکنش نشان داده است.
صالح روز گذشته (پنج‌شنبه) در صفحه فیسوک خود درباره حوادث منجر به سقوط دولت گذشته افغانستان نوشته است که یک روز پیش از سقوط کابل، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی و فضل محمود فضلی، رئیس دفتر اشرف غنی، هنگامی که به دیدار وی آمدند که او از عدم اعلام مقاومت ملی خشمگین و ناراضی بود. او نوشته پیش از این قرار شده بود که در برابر طالبان مقاومت ملی اعلام شود.
صالح درباره جزئیات این دیدار نوشت: محب و فضلی در ابتدا از وی درباره برنامه‌های وی سوال پرسیدند و در نهایت مشورت دادند به این دلیل که دیگر چیزی به عنوان صلح وجود ندارد، باید اقداماتی انجام شود که طالبان از داشتن مشروعیت محروم شود.
معاون غنی در ادامه گفته است: وی با نظر آنها درباره فروپاشی صلح موافق بوده و در نهایت از لابه لای سخنان 2 مشاور ارشد اشرف غنی دریافت است که رئیس جمهور پیشین به دنبال خروج از افغانستان است.
طبق روایت صالح، او به محب و فضلی گفته بود: «من به هیچ صورت کشورم را ترک نمی‌کنم. تا هر مقداری که بتوانم مقاومت می‌کنم. اگر در هیچ جای نتوانم کاری کنم بام خانه‌ام را در تایمنی سنگر می‌سازم.»
امرالله صالح افزوده است که در این زمان حمدالله محب با کسی تماس گرفت و از دفتر خارج شد. به‌گفته وی، محب دقایقی بعد آمد و گفت که پاکستانی‌ها تصمیم گرفته‌اند چند نفر از مقامات ارشد دولت از جمله صالح را اعدام کرده و در شهر بچرخانند.
صالح نوشته است: «من گفتم بله این امکان از سوی دشمن وجود دارد.»
در ادامه یادداشت امرالله صالح آمده است که شب شنبه تا صبح بیدار بوده تا از وضعیت باخبر باشد و «شورش زندانیان طالب در پلچرخی» را مهار کند، اما در آن شب تنها کسی که به تماس‌هایش پاسخ داده بود، طوطاخیل، فرمانده پلیس کابل بوده و حتا محب به تماس‌هایش پاسخ نداده بود.
وی درباره روز سقوط دولت گذشته نیز گفته است که روز یک‌شنبه (۱۵ آگوست) از خانه‌اش در منطقه تایمنی شهر کابل به‌سوی ولایت پنجشیر حرکت کرد تا در شکل‌دهی مقاومت سهم بگیرد. او تأکید کرده است که روایت مقاومت رقم خورده و ادامه دارد.
او همچنین نوشته است: «من هیچ علاقه به نوشتن قیل و قال شکست ندارم زیرا وطن از ماست و روزی از دست این گروه نیابتی، ستم‌گر بیگانه با فرهنگ و تاریخ ما آزادش می‌کنیم. برای من روایت مقاومت – تضعیف و شکست دادن طالبان اهمیت بیشتر از نوستالژی‌نویسی دارد.»
امرالله صالح پیش از ظهر امروز ساعتی پس از نشر مصاحبه اشرف غنی در واکنش تلویحی گفته بود: «تلاطم بخشی از تاریخ اسفناک کشور ماست. بزرگ‌نمایی دشمن و مصاحبه‌های نوستالژیک راه حل نیست. این مرز و بوم بزرگ‌تر از آن است که توسط پاکستان و گروه متحجر نیابتی‌اش بلعیده شود.»
این درحالی است که اشرف غنی نزدیک به پنج ماه پس از فرارش از افغانستان، در مصاحبه به بی‌بی‌سی گفته است که در روز سقوط کابل، حمدالله محب برایش گفت که قطعه محافظت از ریاست‌جمهوری از هم پاشیده و اگر در برابر طالبان مقاومت شوند، همه کشته می‌شوند.
غنی در این مصاحبه همچنین گفته است که نیروهای گارد ریاست جممهروی قادر به حفاظت از او نبوده و تصمیم ترک افغانستان را نیز ناگهانی گرفته است.
اشرف غنی در بخشی از این مصاحبه، اعتماد به شرکای خارجی افغانستان، از جمله ایالات متحده‌ی آمریکا را دلیل سقوط افغانستان عنوان کرده است(بیشتر بخوانید).
او گفته است: «در مورد من کاملا سیاه‌نمایی کردند. هیچ وقت به ما فرصت ندادند که با آنها [طالبان] بنشینیم. خلیل‌زاد با آنها [طالبان] نشست. این مسأله امریکایی شد. ما را کنار گذاشتند.»
