«ضمیر کابلوف» نماینده ویژه ریاستجمهوری روسیه در امور افغانستان و مدیر بخش دوم آسیا در وزارت خارجه روسیه گفت که صدها هزار افغان در بحبوحه یک بحران شدید میتوانند این کشور را در زمستان امسال ترک کرده و به اروپا بروند.
کابلوف در مصاحبه با شبکه «ریانووستی» به سوالاتی درباره تدابیر مسکو برای جلوگیری از بحران گسترده مهاجرت، گزارشها درباره ارسال پول و سلاح به طالبان و زمان انتقال محموله کمکهای بشردوستانه جدید به افغانستان پاسخ داد و از انفعال کشورهای غربی در کمک به کابل یا آزادسازی منابع ارزی مسدود در بانکهای خارجی شدیداً انتقاد کرد.
وی ضمن اشاره به جلسه سازمان همکاری اسلامی در روز یکشنبه و همچنین نشست گروه موسوم به تروئیکای بزرگ درخصوص افغانستان در روز شنبه، گفت: «ایالات متحده قبلاً تأیید کرده که در آن نشست شرکت خواهد کرد، فرستاده ویژه پاکستان هم شرکت میکند و چین هم ممکن است در سطح سفیر حضور داشته باشد».
این دیپلمات روس با تاکید بر خواست جامعه بینالمللی برای محقق شدن حداقل اهداف یعنی تشکیل یک دولت فراگیر واقعی در افغانستان و احترام به حقوق اولیه بشری، توضیح داد: «دو ماه پیش هیچ مدرسهای وجود نداشت و اکنون طالبان در ۱۱ ولایت، مدرسهها را باز کرده است. آنها جایی برای رفتن ندارند و این را درک میکنند. آنها موافقند که دختران به دانشگاه برگردند. بله در کلاسهای جداگانه، اما این کشورشان و فرهنگشان است، میخواهند جدا شوند، خوب، چه مشکلی است، فقط درس خواندن مهم است».
کابلوف ادامه داد: «بنابراین، ما همچنان آنها را متقاعد خواهیم کرد که بیایید و تعهدات را حفظ کنید. خوب است که همه کشورهای اسلامی در پاکستان جمع شوند و آنها را به این امر فراخوانند. ما در سازمان همکاری اسلامی عضو ناظر هستیم و پیش نویس سند نهایی اجلاس وزیران را ندیدهایم و به هر حال نمیتوانیم بر آن تأثیر بگذاریم و رأی نداریم. اما تا آنجا که ما متوجه شدیم، تمام مفاد سند نهایی با سند نهایی "فرمت مسکو" همپوشانی دارد، جایی که به اختصار اما به صراحت گفته شد طالبان باید از فراگیر بودن دولت و رعایت حقوق بشر اطمینان حاصل کنند».
به نوشته ریانووستی، وی درباره ارسال کمک به افغانستان نیز خبر داد: «ما به زودی سومین ارسال کمکهای بشردوستانه به افغانستان را در ۱۸ دسامبر انجام خواهیم داد. درست در آستانه نشست سازمان همکاری اسلامی، سه هواپیما گروه دیگری از کمکهای بشردوستانه را به کابل خواهند برد».
نماینده روسیه در امور افغانستان با کنایه به کشورهای غربی درباره کمک به افغانستان تصریح کرد: «غرب درباره کمک به افغانها فقط صحبت میکند. به نظر میرسد غربیها منتظرند تا کودکان افغان و صدها یا هزاران نفر از گرسنگی و سرما جان خود را از دست بدهند و سپس به یاد بیاورند که باید ادعاهای بشردوستانه خود را با عمل همراه کنند. ما اکنون در حال ارائه کمک هستیم. غذا، آرد و دارو تامین خواهد شد؛ آنچه مردم عادی افغان نیاز دارند. اکنون این یک کار فوقالعاده است».
زمانی که طالبان به صورت ناگهانی در ماه آگوست به قدرت رسید، دولتهای جهان دسترسی افغانستان به کمکهای مالی بینالمللی را قطع کردند و تقریباً ۱۰ میلیارد دلار دارایی بانک مرکزی افغانستان را که در خارج از کشور نگهداری میشد، مسدود کردند. این امر منجر به فروپاشی امور مالی عمومی این کشور شد و بسیاری از کارگران حقوق خود را دریافت نکردند، که این امر فشار بر سیستم بانکی افغانستان را افزایش داد.
کابلوف در پاسخ به سوالی درباره احتمال وام دادن روسیه به افغانستان، در شرایطی که منابع ارزی این کشور در بانکهای خارجی بلوکه است، گفت: «البته اگر رئیس جمهور [پوتین] تصمیم بگیرد، میتوانیم. اولویت ما ارائه کمکهای بشردوستانه، مواد غذایی، تهیه محصولات خاص و سایر موارد ضروری است. کاری که مردم افغانستان میتوانند برای زنده ماندن در این زمستان انجام دهند».
وی در اینباره اضافه کرد: «رئیس جمهور روسیه در مورد تعهدات مالی و کمک به افغانستان به صراحت گفت، کسانی که بیست سال در آنجا بودند و کشور را به این وضعیت رساندند، باید سهم مسئولیت مالی را به دوش بکشند. به هر حال آنها (غرب) داراییهای افغانستان را مسدود کردهاند، اما این پول طالبان نیست، بلکه پول مردم افغانستان است. روسیه اکنون موضع بسیار اخلاقی دارد، ما در حال حاضر با کمکهای بشردوستانه به افغانستان کمک میکنیم».
این دیپلمات روس در پاسخ به این سوال که آیا در تماسهای خود با آمریکا آمادگی آنها را برای آزادسازی تدریجی منابع ارزی افغانستان مشاهده کرده، توضیح داد: «برداشت ما این است که دولت آمریکا درک میکند که کل این وضعیت سایه بزرگی بر تصویر ایالات متحده میاندازد. اما آنها به سیستم قضایی استناد میکنند که در آن دادگاه منطقه نیویورک میتواند داراییهای یک دولت مستقل را مسدود کند. اما چگونه میتوان با آنها تعامل کرد وقتی یک دادگاه عادی میتواند اختیارات کل یک دولت را تضعیف کند؟»
کابلوف در پایان مصاحبه با ریانووستی افزود: «آنها میدانند که اگر یک فاجعه انسانی رخ دهد، تمام جهان ایالات متحده را مقصر آن میدانند. بنابراین، [واشنگتن] به سختی اما موفق شد با لغو توقیف بخشی از وجوه ارزی افغانستان در بانک جهانی موافقت کند. در ابتدا میخواستند ۵۰۰ میلیون دلار را آزاد کنند، اما در نهایت به ۲۸۰ میلیون دلار برای کمکهای بشردوستانه تبدیل شد. این خوب است، اما پول واقعی کجاست؟ ارتباط افغانستان با سوئیفت قطع شده است. اما در نهایت به افراد خصوصی اجازه داده شد تا نقل و انتقالات را انجام دهند. صدها هزار افغان می خواهند مقداری پول، حتی صد دلار، برای خانوادههایشان در افغانستان بفرستند. اما آنها حتی نمی توانند این کار را انجام دهند، زیرا ارتباط افغانستان با سوئیفت قطع شده است».
پیشتر، سازمان ملل در گزارشی بر اقدام فوری برای حمایت از بانکهای افغانستان تاکید کرد و هشدار داد که افزایش تعداد افرادی که قادر به بازپرداخت وامها نیستند، کاهش سپردهها و کمبود نقدینگی میتواند باعث فروپاشی سیستم مالی این کشور ظرف چند ماه آینده شود. (جزئیات بیشتر)
«عبدالله الدرداری» نماینده برنامه توسعه سازمان ملل در افغانستان نیز هشدار داده بود همزمان که میلیونها نفر در افغانستان با خطر گرسنگی روبرو بوده و تقریباً کل جمعیت این کشور در آستانه فقر هستند، افغانستان میتواند بدترین بحران انسانی را که تا به حال دیده شده، تجربه کند.