هر روز که می گذرد، تیتر روزنامه های ترکیه در مورد چند و چون اداره کشور و عدم اعتنای دولتمردان به نارسایی و مشکلات، گلایه آمیزتر و بعضاً، تندتر می شود.
روزنامه سوزجو که به عنوان پرتیراژترین روزنامه ترکیه شناخته می شود و در عین حال، به مهمترین تریبون مخالفین اردوغان تبدیل شده، از قول معاون حزب خوب، امروز چنین تیتری به کار برده است:«تا مردم آنها را هو نکرده اند، باید انتخابات را برگزار کنند».
این تنها یکی از اشارات و درخواست های مکرر مخالفین، برای برگزاری انتخابات پیش از موعد است. چرا که از دید آنان، ترکیه در شرایط ملتهب و خطرناکی قرار گرفته و دولت اردوغان در همه حوزه ها، ناتوان و ناکارآمد شده است.
اصلی ترین انتقادات رهبران احزاب مخالف از سیاست های اردوغان و حزب عدالت و توسعه ، از این قرار است:
1.بی اعتنایی به اصل و پرنسیپ تفکیک قوا و رویکرد استبدادی و تمامیت خواهانه رئیس جمهور در نظام جدید سیاستی و فقدان نظارت و اعتدال در سیستم حکمرانی.
2.تبدیل شدن قوه مقننه به حیاط خلوت دولت و اعمال فشار بر سیاستمداران و رسانه های مخالف و شکایت از صدها شهروند به اتهام توهین به رئیس جمهور و اعضای خانواده او.
3.محدودشدن حوزه آزادی بیان و مطبوعات و بی توجهی به مفاهیم مهمی همچون حاکمیت قانون و حقوق بشر.
3.ناکارآمدی اقتصادی، گرفتار آمدن دولت و حزب حاکم در فساد مالی و رانت و افزایش فقر، تجمل گرایی و زندگی شاهانه مقامات و مسئولین و افزایش روزافزون بیکاری و شکاف طبقاتی.
4.رویکرد تند و تخاصمی در سیاست خارجی، تضعیف روابط ترکیه با کشورهای جهان، گرفتار آمدن در انزوای منطقه ای به خاطر رفتار مداخله جویانه برونمرزی و عدم اعتماد سرمایه گذاران خارجی و موسسات اعتباری مالی برای سرمایه گذاری در ترکیه.
با وجود انتقاداتی که مورد اشاره قرار گرفت، رهبر حزب عدالت و توسعه و رئیس جمهور ترکیه، به طور جدی و قاطعانه، از این نظریه دفاع می کند که کشورش در حال پیشرفتی تاریخی و شگفت انگیز است و مخالفین، صرفاً به دنبال خصومت هستند.
او معتقد است که یک توطئه بین المللی بزرگ برای در هم کوبیدن استقلال ملی ترکیه در جریان است و احزاب مخالف نیز به عنوان سرسپرده و بازیچه، در حال لطمه زدن به دولت برآمده از حزب حاکم هستند تا زمینه برای نابودی بقای ملی ترکیه، فراهم شود!
دو تصویر متفاوت و متناقض از ترکیه
این روزها در ترکیه، دو تصویر متفاوت از وضعیت اقتصاد این کشور در معرض داوری افکار عمومی قرار می گیرد. از سویی تحلیل گران اقتصادی، با بیان آمار و ارقام، گذر نرخ دلار آمریکا از 10 لیره را به عنوان یک نقطه عطف خطرناک و بحران بزرگ تورمی مطرح می کنند و معتقدند که میلیون ها خانوار ترکیه در معرض خطر گرسنگی، سرما و فقر هستند.
ولی از دیگر سو، دولت و حزب حاکم، معتقد است که ترکیه مشکلی ندارد و با تمام توان و نیرو، در مسیر تحقق اهداف چشم انداز 2023 است. بر اساس این سند قرار بود ترکیه در سال 2023 میلادی، صاحب یکی از 10 اقتصاد بزرگ جهان باشد. این در حالی است که زمان اندکی به ضرب الاجل چشم انداز مزبور باقی مانده و حالا میلیون ها خانوار ترکیه با دریافتی ماهانه 3 هزار لیره، در تنگنای شدید مالی به سر می برند.
کاراملا اوغلو: رئیس جمهور گفت مشکلی نداریم
تمل کاراملا اوغلو رهبر حزب سعادت و از شاگردان مرحوم نجم الدین اربکان، 3 روز پیش، به درخواست شخصی خود، به دیدار اردوغان رفت.
رهبر حزب سعادت، در بازگشت به دفتر حزب خود، دو نکته مهم را با رسانه ها در میان گذاشت:
1. تمل کاراملا اوغلو به رئیس جمهور ترکیه گفته است: اوضاع اقتصادی کشور خراب است. مردم در تنگنای مالی شدید هستند. کاش بتوانید برای ساماندهی اقتصاد، قدمی بردارید. اردوغان در پاسخ گفته است: خیر. چیزی به نام تنگنای مالی بحران اقتصادی در کشور وجود ندارد و این مخالفین هستند که چنین ادعاهای بی اساسی را مطرح می کنند. به این حرف ها توجه نکنید. کشور در وضعیت بسیار خوبی است.
2.رهبر حزب سعادت، نومید از این دیدار، به شبکه تلویزیونی اینترنتی قرار رفته که به عنوان یک رسانه نزدیک به گل و باباجان شناخته می شود.
کاراملا اوغلو در مصاحبه با این شبکه اعلام کرده: لازم است همه مخالفین اردوغان، با یک نامزد واحد و مشترک به میدان بیایند و قدرت را در دست بگیرند.
سوال اینجاست: آیا اردوغان از اوضاع و احوال سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورش بی خبر است؟ آیا او تحت تاثیر گزارش های غلط زیردستان خود قرار گرفته و تصور می کند کشورش در وضعیت ایده آل و مطلوب قرار دارد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت: واقعیت این است که زمانه آن قدر عوض شده که جریان سریع انتقال اطلاعات و اخبار، از دیوار کاخ ها و دفاتر مقامات سیاسی نیز به راحتی عبور می کند و نه تنها اردوغان، بلکه سران دیگر کشورها نیز، نمی توانند در بی خبری و غفلت باشند.
بنابراین مشکلاتی همچون تورم، بیکاری، اعتراضات مردمی، کاهش آرای حزب حاکم، گلایه از دستگاه قضا، بی اعتمادی به سیاست خارجی، گلایه از فساد مالی و رانت پروری آکپارتی و دیگر مسائل، برای خود رئیس جمهور نیز روشن است و او نیز می داند که در کشورش چه خبر است و چه می گذرد.
اما مساله اینجاست که اردوغان در مقام یک سیاستمدار اقتدارگرای تمامیت خواه، بیش از هر چیزی، به موضوعی به نام ضرورت حفظ قدرت و بقای آکپارتی می اندیشد. این مساله، تنها به کیش شخصیتی و قدرت طلبی فردی ربط ندارد و یکی از ابعاد این موضوع، پافشاری بر آرمان های جدید ملی گرایانه حزب عدالت و توسعه است که به شدت تحت تاثیر افکار و رویکرد فکری جریان راست افراطی حزب حرکت ملی و دولت باغچلی قرار گرفته است.
مساله دیگر این است که اطرافیان رئیس جمهور ترکیه در کابینه و همچنین در حزب عدالت و توسعه، مشاورین و کارشناسانی هستند که به طور مداوم در مسیر تایید نگرش و تصمیمات اردوغان تلاش می کنند و مداوماً این موضوع را یادآوری می کنند که پروژه های سیاسی حزب عدالت و توسعه و تلاش برای تبدیل شدن به یک کشور قدرتمند، ارزش آن را دارد که به خاطرش، انتقادات دیگران را هم تحمل کرد.
تیم اردوغان، به طور مداوم در حال «دیگری سازی» است و کل جریانات و احزاب مخالف را به عنوان دشمنانی قلمداد می کند که نه به دنبال اصلاح وضعیت موجود، بلکه در جستجوی لطمه زدن به کشور هستند و تحت هیچ شرایطی، نباید قدرت به دست آنان بیفتد.
بررسی اجمالی شواهد و قرائن وضعیت سیاسی و اقتصادی ترکیه، نشان دهنده این است که حزب عدالت و توسعه و رهبرش، بخش مهمی از محبوبیت خود را از دست داده اند و آن چه در فضای سیاسی ترکیه ملموس است، شباهتی به یک رقابت عادی ندارد و نوعی از دوقطبی شدید و پرمخاطره است که می تواند برای این کشور دردسرساز شود.