پشت پرده ائتلاف جدید عربستان و یونان

  ائتلاف اعلام شده بین رژیم آل سعود و یونان شاهدی بر تزلزل سیاست خارجی عربستان و صرف مبالغ گزاف پول برای برقراری روابط بی پروا و بدون منفعت است.

وب سایت سعودی لیکس دلایل تقویت روابط بین عربستان و یونان و پیامدهای آن را بررسی می‌کند.

یونان در حال حاضر از بحران اقتصادی رنج می‌برد و در معرض ورشکستگی قرار دارد و کشوری است که کشورهای اروپایی از آن حمایت می‌کنند.این کشور با نظام ایدئولوژیک و موقعیت جغرافیایی خود دروازه اروپا به سوی جهان عرب و اسلام است، اما به طور کلی هدفی راهبردی برای کشورهای خلیج فارس نبوده است. بحران اقتصادی یونان موجب شده تا برخی کشورهای خلیج فارس برای ایجاد ارتباط با این کشور تمایل زیادی نشان ندهند.

پشت پرده ائتلاف جدید عربستان و یونان

ارزش کل صادرات عربستان به یونان در سال 2010 تنها 0.65 درصد بود که بیشتر آن صادرات نفت خام و محصولات آن است، در حالی که این کشور از یونان بذر پنبه، سنگ فرش جاده و سنگ مرمر وارد می‌کند و غیر از آن، روابط دو کشور چیزی جز تبادل سفیران نبوده است.

در چند سال اخیر شاهد همکاری مصر، امارات و عربستان با یونان برای اهداف صرفا سیاسی بوده‌ایم که در تلاش برای مقابله با نفوذ آنکارا خلاصه می‌شود که تمامی این اهداف توسط « محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی صورت گرفته است.

سندی که سال‌ها پیش تحت عنوان «فوق سری و فوری» و به امضای «ملک سلمان» پادشاه عربستان فاش شد درخواست وزارت امور خارجه عربستان برای تقویت همکاری با یونان در همه زمینه‌ها بود.

روابط عربستان با یونان با ورود «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به کاخ سفید تقویت شد؛ چراکه دولت دموکرات‌ها در انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرده بود که حمایت نظامی خود را از عربستان کاهش می‌دهد و به پرونده حقوق بشری این کشور نیز رسیدگی خواهد کرد و این امر ترس محمد بن سلمان را برانگیخت. بدین ترتیب عربستان یک ماه بعد یعنی در 20 فوریه مذاکراتی با یونان در خصوص ارسال سامانه‌های پاتریوت آغاز کرد .

هفته گذشته «کریاکوس میتسوتاکیس» نخست وزیر یونان در نشست ریاض با بن سلمان در مورد فرصت‌های آینده برای همکاری‌های اقتصادی و سرمایه گذاری در چارچوب چشم انداز 2030 عربستان سعودی گفتگو کردند. بر این اساس آتن و ریاض موافقت کردند تا امکان ایجاد صندوق سرمایه گذاری مشترک را بررسی کنند.

عربستان سعودی پذیرای مشارکت بخش خصوصی یونان برای احداث تاسیسات نمک‌زدایی، آب آشامیدنی، انتقال آب، تصفیه فاضلاب و دیگر حوزه‌ها است و قرار است در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، صنایع نظامی و دارویی همکاری کنند.

گفته می‌شود روابط یونان و عربستان سعودی علاوه بر ابعاد تجاری و اقتصادی، در حوزه تسلیحاتی و امنیتی نیز حائز اهمیت است و یونان برای فروش تسلیحات به عربستان گام‌هایی برداشته است.

 رزمایش مشترک عربستان سعودی و یونان با عنوان «چشم عقاب 1» در ماه مارس در پایگاه نظامی «سودا» و دیگری در ماه ژوئن در پایگاه هوایی « ملک فیصل» در عربستان صورت گرفت درحالی که ترکیه از برگزاری آن ابراز نارضایتی کرد.همچنین بین دو کشور در 20 آوریل، قراردادی برای تامین تجهیزات نظامی به امضا رسید.

همکاری بین دو کشور شامل امضای توافقنامه همکاری در زمینه گردشگری پایدار ساحلی و دریایی بود و آتن تمایل خود را برای مشارکت در اجرای چشم‌انداز 2030 اعلام کرد و ریاض نیز حمایت خود را از یونان اعلام کرد.

چندی پیش رسانه‌ها اعلام کردند که یونان سامانه دفاع هوایی موشکی پاتریوت و 120نفر از پرسنل این سامانه‌ها را برای استقرار در عربستان، به صورت قرضی و برای مدتی نامعلوم به این کشور اعزام می‌کند. این امر پس از آن صورت می‌گیرد که آمریکا بیشتر سامانه‌های پاتریوت خود را از عربستان خارج کرده است.

یونان در کنار افزایش همکاری‌های نظامی با عربستان به دنبال گسترش همکاری خود با امارات متحده عربی نیز هست؛ امارات نیز در آگوست 2020 و در شرایطی که تنش‌ها بین یونان و ترکیه به دنبال اختلاف‌ها بر سر مرزهای دریایی و منابع نفتی در مدیترانه شرقی افزایش یافته بود، جنگنده‌های خود را به جزیره کرت اعزام کرد.

با توجه به این بررسی و اقدامات، چندین نشانه برای این روابط وجود دارد:

همکاری عربستان با یونان، به‌عنوان جایگزینی برای تأمین سامانه‌های پاتریوت، نشان‌دهنده ترس بن سلمان پس از شکست سیاسی خود در جلب اعتماد بایدن و از دست دادن احساس امنیت عربستان با افزایش قدرت انصارالله است.

کاری که یونان انجام داده است چیزی جز نقش «پیمانکار نظامی» برای معاملات آمریکایی پاتریوت نیست و احتمالاً خزانه‌داری عربستان هزینه‌های هنگفتی متحمل می‌شود. این امر با رازداری شدید ریاض در مورد جزئیات معامله مالی همراه است.

یونان بزرگترین ذینفع از این همکاری است که عربستان به تقویت اقتصاد ورشکسته این کشور و معرفی مجدد آن از نظر سیاسی در منطقه، پس از دهه‌ها فراموشی کمک می‌کند. عربستان تنها معاملات محدودی با قیمت‌های بالا انجام خواهد داد.

بار دیگر عربستان در اتحاد خود با یونان، جانبداری از اردوگاه اشتباه را انتخاب می‌کند که نشان دهنده تزلزل سیاست‌های خارجی آل سعود است بنابراین همکاری عربستان با یونان برای مقابله با ترکیه به فاصله گرفتن این کشور از اعراب و مسلمانان منجر می‌شود.