پیشرفتهای نظامی فزاینده چین و تلاشهای این کشور برای پایان دادن به استیلای آمریکا در منطقه آسیاپاسیفیک باعث ایجاد نگرانی در وزارت دفاع آمریکا شده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشته مقامهای آمریکایی از پیشرفتهای چین در عرصههای مختلف، شامل توسعه زرادخانه هستهای این کشور، پیشرفتهایش در زمینه فناوریهای سایبری، موشکی و فضایی و مسئله تایوان نگران هستند.
جان هایتن، جانشین ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا که سابقاً فرماندهی نیروهای هستهای آمریکا را به عهده داشت گفت: «سرعتی که چین پیشرفت میکند خیرهکننده است.»
به گفته این مقام ارشد نظامی آمریکا، با اینکه روسیه در مقایسه با چین از نظر زرادخانه اتمی تهدید راهبردی بزرگتری علیه آمریکا محسوب میشود، چین بهواسطه منابع اقتصادی و مدرنسازی ارتش خود، تهدید بزرگتری برای سلطه آمریکا است.
هیتن پیشبینی کرد، «درصورتی که تغییری در اوضاع ایجاد نکنیم، چین ظرف چند سال آینده از نظر قدرت نظامی، روسیه و آمریکا را پشت سر خواهد گذاشت».
آنچه نگرانی آمریکا را برانگیخته احتمال تغییر در موازنه جهانی قدرت است که از چند دهه پیش وزنهاش به سمت آمریکا سنگینی کرده است.
آسوشیتدپرس نوشته تغییر آرایش نظم جهانی به گونهای که از مطلوبیت بیشتری برای چین برخوردار باشد تهدید مستقیمی علیه آمریکا نیست اما میتواند ائتلافهای آمریکا در منطقه آسیا را پیچیده کند.
سرنخهای جدید از برنامههای پنتاگون برای مقابله با چالش چین احتمالاً طی هفتههای آینده نمایان خواهد شد. «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا قرار است طی هفتههای آتی نتایج بررسیهای دولت خود در زمینه سلاحهای هستهای، وضعیت استقرار نیروها در مناطق مختلف جهان و راهبردهای کلی دفاعی را اعلام کند.
آسوشیتدپرس نوشته در آمریکا فعلاً مقامهای با حیرتزدگی نظارهگر نحوه بسیج منابع، فناوریها و اراده سیاسی از سوی چین برای به دست آوردن پیشرفتهای سریع هستند. این پیشرفت به اندازهای سریع است که دولت بایدن در تلاش است در همه جنبههای سیاست دفاعی و خارجیاش چرخش ایجاد کرده و آنها را به سوی چالش چین معطوف کند.
رسانه آمریکایی جدیدترین مصداق سرعت شگفتانگیز پیشرفت نظامی چین را آزمایش یک موشک هایپرسونیک از سوی این کشور عنوان کرده و نوشته این سامانه تسلیحاتی به گونهای طراحی شده که قابلیت گریز از پدافندهای دفاع موشکی آمریکا را داشته باشد.
با آنکه چین اصرار دارد آزمایشهای انجامشده در طول 3 ماه گذشته مربوط به تست یک سامانه قابل بازیافت فضایی است دادههای منتشر شده توسط رسانههای غربی از آزمایش یک سیستم پرتاب تسلیحاتی کمنظیر در دنیا خبر دادهاند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده موشک پرتاب شده توسط چینیها در ابتدا موفق شده یک بار به طور کامل زمین را دور بزند و سپس محموله خود را بر روی زمین پرتاب کند. مشخص نیست که چنین موشکی از کدام نقطه پرتاب شده اما وسعت بالای خاک چین چنین اجازهای را به آن میدهد. به نظر میرسد کلاهک پرتاب شده از نوع کلاهکهای هایپرسونیک با قابلیت حرکت گلایدری در فضا است.
میزان خطای این سلاح در پرتاب اول توسط آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا نزدیک به 24 مایل عنوان شده است.
اگر این اطلاعات درست باشد چین اولین کشوری است که یک سیستم بمباران مداری موشکی را با قابلیت پرتاب کلاهک هایپرسونیک تلفیق کرده است؛ سیستمی بهغایت خطرناک حتی برای آمریکا که بزرگترین زرادخانه هستهای دنیا در اختیار دارد.
هفته گذشته نیز «مارک میلی» فرمانده کل ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا روز چهارشنبه اذعان کرد آزمایش موشک فراصوت جدید توسط چین را نقطهعطفی تاریخی است.
میلی در مصاحبه با شبکه «بلومبرگ» گفت: «نمیدانم این [آزمایش موشکی] کاملاً مشابه بحران اسپوتنیک هست یا خیر اما فکر میکنم به آن خیلی نزدیک است».
اشاره مارک میلی از «بحران اسپوتنیک» نگرانی ایجادشده در کشورهای غربی بعد از پرتاب سفینه فضایی «اسپوتنیک1» به فضا در بحبوحه جنگ سرد است. در آن زمان کشورهای غربی این بیم را داشتند که آمریکا در زمینه فناوری از رقیبش اتحاد جماهیر شوری عقب افتاده است. بحران اسپوتنیک یکی از عوامل زمینهساز برای ایجاد ناسا بود.
او در ادامه با اشاره به اینکه این آزمایش «بسیار نگرانکننده» بوده و نشاندهنده «یک رخداد تکنولوژیک بسیار برجسته است» افزود، این آزمایش «تمام توجه ما را به خود جلب کرد».
بالاترین مقام نظامی آمریکا در این مصاحبه افزود، آزمایش جدید انجام شده توسط چین، فقط یکی از سامانههای تسلیحاتی این کشور را به نمایش گذاشت و «توان تسلیحاتی چین بسیار فراتر از این است».
او در ادامه گفت: «معتقدم چین بزرگترین تهدید نظامی علیه آمریکا است. این را بارها بهطور علنی گفتهام. تحولات چین بسیار منحصر به فرد بوده و مانند آن را ندیدهایم. آنها اقتصادی فوقالعاده را میگردانند و ارتشی ساختهاند که بسیار برجسته است».
این فرمانده امریکایی افزود: «بنابراین بزرگترین تهدید ژئواستراتژیک علیه ایالات متحده چین است و هیچ شکی در آن ندارم. روسیه مهم است و همینطور کره شمالی و ایران. خطر تروریستها نیز همچنان وجود دارد. اما چین برجستهترین تهدید ژئواستراتژیک است که با آن روبهرو هستیم».
بعد از انتشار گزارشی درباره آزمایش یک فروند موشک مافوق صوت توسط چین و تکذیب آن توسط سخنگوی وزارت خارجه این کشور، «فایننشال تایمز» بار دیگر از انجام شدن آزمایش مشابه دیگری در تابستان توسط پکن خبر داد.
این نشریه بامداد پنجشنبه هفته گذشته به نقل از چهار منبع آمریکایی آگاه به اطلاعات طبقهبندی شده گزارش داد: «در ۲۷ جولای امسال، ارتش چین موشکی را شلیک کرد که برای اولین بار از سیستم "بمباران مداری جزئی" برای پرتاب یک موشک مافوق صوت با قابلیت حمل کلاهک هستهای دور زمین، استفاده میکرد».
بر اساس این گزارش، سه نفر که از اطلاعات اولین آزمایش در ماه جولای مطلع بودند به این رسانه گفتند که این اقدام چین، پنتاگون و جامعه اطلاعاتی آمریکا را متحیر کرد، زیرا چین موفق شد که توانایی تسلیحاتی جدید خود را به نمایش بگذارد.
فایننشال تایمز در ادامه نوشت: «یک منبع دیگر میگوید که دانشمندان دولت آمریکا در تلاش برای درک این توانایی هستند که خود ایالات متحده در حال حاضر از آن برخوردار نیست، و به نظر میرسد این دستاورد چین، قوانین فیزیکی را نقض کرده باشد».
«جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا در پاسخ به سوال خبرنگاران درباره آزمایش موشک مافوق صوت چین، گفت که از این مسئله نگران شده است.
پیش از این، «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو نیز با بیان اینکه چین با تولید موشکهایی که قابلیت رسیدن به کشورهای عضو این سازمان را دارد در حال نزدیک کردن خود به محدوده ناتو است، گفت بخش مهمی از برنامههای آینده این سازمان به چین اختصاص خواهد یافت.
در طول سالهای اخیر چین دست به بهسازی و توسعه موشکهای بالستیک خود دست زده که شامل استفاده از سیستم کلاهک چندگانه برای هدف قرار دادن چند هدف با یک موشک، استفاده از سیستم سوخت جامد برای پایداری و قابلیت نگهداری و همچین متحرک کردن سامانههای پرتابی برای جلوگیری از هدف قرار دادن آنها است تا ثبات راهبردی در مقابل دشمن افزایش یابد.
هماکنون پیشرفتهترین موشک بالستیک چین موشک DF-41 با برد 12 هزار کیلومتر و قابلیت حمل چند کلاهک هستهای است که البته در تعداد محدودی به خدمت ارتش چین در آمده است.
با این حال پکن همچنان به ارتقای توانمندیهای هستهای خود فکر میکند. ارتش این کشور همچنان توان تعرضی را تهدید مهمی علیه توان اتمی خود در یک جنگ احتمالی میداند. از سوی دیگر آمریکاییها توان ضد موشکی قدرتمندی در اختیار دارند که آن را با استقرار رادارهای رهگیری در کشورهای ژاپن، کره جنوبی و تایوان به شدت تقویت کردهاند.