انتخابات منطقهای فرانسه که در دو دور برگزار شد، شکست تحقیرآمیزی را برای حزب راست افراطی «اجتماع ملی» به ریاست «مارین لوپن» و ناکامی بزرگی را برای حزب میانهگرای «آن مارش» به رهبری « امانوئل ماکرون » و البته پیروزیهای جانانهای را برای رقبا از احزاب سنتی راست میانه و چپ میانه رقم زد.
دور اول انتخابات مناطق و دپارتمانهای فرانسه که انتخابات مهمی در سرنوشت هر استان و تقسیمات استانی این کشور است، روز یکشنبه ۲۰ ژوئن (۳۰ خرداد) با کمترین حضور مردمی برگزار شد و طبق آمارها ۶۶.۷ درصد مردم در این انتخابات که مهمترین انتخابات تا انتخابات ریاستجمهوری فرانسه در ده ماه دیگر است، مشارکت نداشتند، یعنی فقط ۳۳.۳ درصد مردم در انتخابات شرکت کردند.
در دور دوم هم مشارکت کمتر از ۳۵ درصد بود تا بحران دموکراسی در فرانسه ادامه پیدا کند و شکستی سنگین برای احزاب اصلی این کشور ثبت شود؛ نتایجی که به دلیل مشارکت بسیار پایین مردم، پیشبینیها در خصوص انتخابات ریاستجمهوری سال آینده در فرانسه را دشوار میکند.
شبی تلخ برای لوپن
در حالی که مارین لوپن رهبر حزب راست افراطی اجتماع ملی امید داشت بتواند در سه یا حتی پنج منطقه از مناطق ۱۳ گانهای که رایگیری در آنها برگزار شد، پیروز شود و حتی نظرسنجیهای قبل از انتخابات حاکی از پیش بودن او در شش منطقه در دور اول انتخابات بود، این حزب حتی از پیروزی در یک منطقه عاجز ماند.
بیشترین امید آنها منطقه «پروانس-آلپ-کوت دازور» بود که شامل مارسی و نیس میشود اما نامزد این حزب تنها ۴۳ درصد آرا را در این منطقه در مقابل ۵۷ درصد آرای نامزد راست میانه کسب کرد. لوپن در واکنش به عملکرد ضعیف حزبش، رقبا را متهم کرد که با تشکیل «اتحادهای غیرطبیعی» مانع مانور او و حزبش شدند.
حزب مارین لوپن در حالی در مقایسه با انتخابات قبل در اغلب مناطق بدتر ظاهر شد که این آخرین فرصت این حزب تا پیش از انتخابات ریاستجمهوری فرانسه بود برای این که نشان دهد برای قدرت مناسب است. یک پیروزی میتوانست به لوپن که بعد از شکست سال ۲۰۱۷ در مقابل ماکرون، توان انتخاباتیاش زیر سوال رفته بود، در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۲ توان زیادی بدهد.
نتیجهای شرمآور برای ماکرون
رئیسجمهور فرانسه پنج سال قبل در رقابت برای ورود به الیزه پیروزی پرشوری کسب کرد و فضای سیاسی این کشور را در روندی که به نظر یک آغاز سیاسی بود، متحول کرد، اما به مرور زمان ثابت شد که تبدیل وعدههای یک کارزار انتخاباتی به یک حزب سیاسی عملگرا دشوار است و حزب میانهروی آن مارش به ریاست ماکرون در انتخابات سال ۲۰۱۹ اروپا دوم شد، در انتخابات محلی سال گذشته شکست سنگینی را متحمل شد و در انتخابات روز یکشنبه از کسب حتی یک منطقه عاجز ماند.
این حزب که اولین بار بود در انتخابات منطقهای شرکت میکرد زیرا در انتخابات دور قبل در سال ۲۰۱۵ اعلام موجودیت نکرده بود، ناتوان از ایجاد هر نوع پایگاه محلی یا منطقهای، به سختی هفت درصد آرا را از آن خود کرد. این در حالی بود که چند وزیر کابینه ماکرون از انتخابات اعلام حمایت کرده بودند و خود وی در تور سراسری تبلیغاتی حضور یافت.
نتیجهای که حزب ماکرون کسب کرد، برای یک حزب حاکم فاجعهبار بود و باعث مطرح شدن این سوال شد که آیا حزب وی میتواند بار دیگر اکثریت پارلمانی را کسب کند.
برندگان اصلی؛ جریان اصلی راست میانه
«جمهوریخواهان» بزرگترین حزب راست میانه در فرانسه و در درجه پایینتر حزب «سویالیست» که هر دو به دست ماکرون و حزبش در سال ۲۰۱۷ مغلوب شده بودند، به شکلی ظاهر شدند که این سوال را در ذهن بسیاری مطرح کردند که آیا بازطراحی نقشه سیاسی فرانسه متوقف شده است.
احزاب قدیمی راستی و چپی که از این که به آنها گفته شود سیاست جدید درباره ماکرون در مقابل لوپن است خسته شده بودند، حدود پنج سال بود که منتظر این لحظه بودند. تقریبا همه ۱۲ منطقه سرزمین اصلی فرانسه، بار دیگر به دست احزاب چه راستی چه چپی رسید که پیشتر بر آن حاکم بودند که تقویتی برای اعضای راست میانه و چپ میانه بود که مایلند وارد رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری شوند. در این بین این راست میانه است که بیشترین توان را از این انتخابات کسب کرده، زیرا میدان رقابت در این خصوص که چه کسی حریف ماکرون در انتخابات سال آینده خواهد بود در این سمت سنگینی میکند.
«خاویر برتراند» نامزد جدی حزب جمهوریخواهان توانست رقیب خود از راست افراطی در منطقه «او-دو-فرانس» را شکست دهد و جایگاهش به عنوان یک رقیب اصلی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۲ را محکم کند. او بعد از بسته شدن صندوق ها به طرفدارانش گفت: راست افراطی متوقف شده و ما آنها را به شدت به عقب راندیم.
مشارکت هشداردهنده و پیامد آن برای انتخابات ریاستجمهوری سال آینده فرانسه
میزان مشارکت و نتایج به دست آمده در انتخابات منطقهای اخیر فرانسه، در فاصله ۱۰ ماه مانده به برگزاری انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۲ این کشور، عرصه سیاسی فرانسه را با ابهامات و پرسشهایی مواجه کرده است.
در انتخابات منطقهای، از هر سه فرانسوی یک نفر به خود زحمت شرکت در انتخابات را داد که رکوردی تاریخی از زمان تاسیس جمهوری پنجم فرانسه در سال ۱۹۵۸ بود. در حالی که روند رو به کاهش چندین سال است که در این کشور در جریان بوده، زنگ خطرها را به صدا در آورده و سیاستمداران این کشور از همه طرفها را نگران کرده و در بهت فرو برده است.
تحلیلگران هشدار دادهاند که گرچه بر اساس این نتایج بویژه با توجه به مشارکت پایین نمیتوان در خصوص انتخابات ریاستجمهوری فرانسه در ماه آوریل پیشبینی زیادی کرد، این امر میتواند نشان دهنده این مسئله باشد که باید انتظار رقابت پیچیدهتری برای الیزه نسبت به این پیشبینی قدیمی داشت که رقابت اصلی بین ماکرون و لوپن خواهد بود.
برخی کارشناسان نتایج را نشانهای میدانند مبنی بر این که تقسیم سنتی راست و چپ در سیاست فرانسه در حال بازگشت به جایگاه سابق است؛ مسئلهای که روزنامه «لو موند» فرانسه از آن با تعبیر «انتقام دنیای قدیم» یاد کرده است.
نتایج نظرسنجی «ایپسوس» که روز یکشنبه منتشر شد نشان داد ماکرون و لوپن همچنان در انتخابات ریاستجمهوری با ۲۴ درصد شانه به شانه هم پیشتاز خواهند بود و البته خاویر برتراند وزیر بهداشت پیشین فرانسه هم با این فرض که به عنوان نامزد راست میانه انتخاب شود، با نزدیک به ۱۸ درصد میتواند رقیبی جدی تلقی گردد.