چند روز پس از آنکه فالح الفیاض در مراسم سالگرد شهادت فرماندهان شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس در استان بصره، اخراج نیروهای آمریکایی از عراق را پاسخی کوبنده به عاملان این جنایت دانست، استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا با صدور بیانیه‌ای، وی و مشاور سابق امنیت ملی عراق را در فهرست تحریم خود قرار داد.
تحریم رئیس سازمان الحشد الشعبی از سوی وزارت خزانه داری آمریکا
وزارت خزانه داری آمریکا روز جمعه تحریم‌های جدیدی را علیه مسئول گروه‌های مقاومت عراق وضع کرد. منوچین مدعی شد واشنگتن وظیفه خود می‌داند که نقض کنندگان حقوق بشر و به اصطلاح شبه‌نظامیان مرتبط با ایران در عراق مانند الفیاض را که علیه فرآیند دموکراسی در این کشور فعالیت می‌کنند، تنبیه کند. این در حالی است که آمریکا خود سال‌ها در افغانستان و عراق به بهانه‌های آزادی و دفاع از حقوق مردم، ناقض کامل حقوق بشر در این دو کشور بوده و اینک کسی را در لیست تحریم خود قرار می‌دهد که با همدلی گروهی مردمی برای آزادی مرز‌های کشورش از چنگال دشمن، استکبار و تروریست مبارزه می‌کند.
واکنش فرماندهان و مقامات جنبش‌های مردمی مقاومت به تحریم فالح الفیاض
در اولین واکنش، ستاد اطلاع رسانی سازمان الحشد الشعبی عراق در صفحه توئیتری خود نوشت: «ما به استاد فالح الفیاض رئیس سازمان الحشد الشعبی، دوست شهیدان مقاومت، تبریک می‌گوییم چرا که او با این تحریم به فهرست افرادی پیوست که آمریکا آنها را دشمن خود می‌داند». در پایان این توئیت هم از (هشتگ #قادتنا_یرهبون_آمریکا ) (فرماندهان ما آمریکا را می‌ترسانند) استفاده شد.
«قاسم الاعرجی»، مشاور امنیت ملی عراق، در صفحه رسمی توئیتر خود نوشت: «از خزانه داری آمریکا می‌خواهیم اشتباه خود در اعمال تحریم علیه شخصیت دولتی عراق را اصلاح کند».
مام حمودی، رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق هم الحشد الشعبی را یک سازمان رسمی دانست که زیر نظر فرمانده کل نیروهای مسلح فعالیت می کند. او با اشاره به شخصیت ملی، دولتی و مبارز فالح الفیاض، تحریم او توسط واشنگتن را محکوم کرد و این اقدام آمریکا را تعدی و تعرض به به امور داخلی سازمان الحشد الشعبی دانست. اوهمچنین بر لزوم اجرایی ساختن مصوبه پارلمان عراق برای اخراج کامل نیروهای آمریکا از خاک این کشور تأکید کرد.
وزارت امور خارجه عراق هم با ابراز شگفتی از تصمیم وزارت خزانه‌داری آمریکا در تحریم فالح الفیاض، رئیس سازمان الحشد الشعبی، این اقدام آمریکا را تصمیمی غیرمنتظره و غیر قابل پذیرش خواند و گفت: «با اهتمام، تصمیمات وزارت خزانه‌داری آمریکا در حق شخصیت‌های عراقی را با دولت کنونی و دولت جدید پیگیری خواهیم کرد».
بسیاری از محور‌های مقاومت در کشورهای مسلمان دیگر نیز هر کدام در پاسخ به این اقدام آمریکا، آن را نشانی از ترس و وحشت واشنگتن نسبت به نهضت‌های مقاومت علیه زور و استبداد دانستند.
حزب الله لبنان با صدور بیانیه‌ای، اتهامات عجولانه خزانه داری آمریکا برای توجیه این تحریم را پس از رسوایی که از کشته و زخمی شدن ده‌ها تظاهرکننده در مقابل ساختمان سنای آمریکا اتفاق افتاد را خنده دار و مسخره خواند.
حزب الله موکدا علت اصلی این تحریم را موضع‌گیری قاطع فالح الفیاض دانست که نیروهای آمریکایی در عراق را اشغالگر و حضور آنها را غیرقانونی خوانده بود. همچنین حزب الله تحریم آمریکا علیه رئیس سازمان الحشد الشعبی را مدال افتخاری بر گردن الفیاض توصیف کرد که به دیگر افتخارات تاریخ مبارزات وی در برابر تروریسم و عناصر تکفیری افزوده شده است.
هاشم الموسوی از اعضای جنبش النجباء نیز در واکنش به این اقدام خصمانه آمریکا، هدف تحریم قرار گرفتن الفیاض را پروژه شکست خورده آمریکا پس از ناتوانی این کشور در انحلال الحشد الشعبی و شکست توطئه‌هایش علیه این نیروهای مردمی توصیف کرد و پاسخ دادن به آن را بی ارزش خواند.
دفتر سیاسی انصارالله یمن نیز، تحریم‌های آمریکا علیه رئیس سازمان الحشد الشعبی را اقدام خصمانه می‌داند که به کارنامه سیاه این کشور در برابر عراق و مردم آن اضافه شد و اطمینان داد که این تحریم‌ها هرگز بر اداره مردم عراق در آزادسازی وطن‌شان و اخراج نظامیان اشغالگر از کشورشان تاثیر نخواهد داشت و آمریکا باید به فکر بحران‌های داخلی خود باشد.
فالح الفیاض رئیس سازمان الحشد الشعبی کیست
او سیاستمدار و رئیس جنبش بسیج مردمی عراق است. همچنین به عنوان مشاور شورای امنیت ملی عراق در جریان شکل گیری دولت حضور داشت. الفیاض به عنوان یک فرمانده نظامی مدت‌هاست که دست گروه‌های تروریستی بخصوص داعش را در مناطق مختلف عراق کوتاه کرده است. رئیس سازمان بسیج مردمی عراق در مراسم اخیری که برای سالگرد شهید ابومهدی المهندس سلیمانی برگزار شد از ساختن عراق بر اساس هویتی که سردار سلیمانی و المهندس آرزویش را داشتند، خبر داد.
الحشد الشعبی نیروهای مردمی هستند که از بطن فتوای جهاد آیت‌الله سیستانی مرجع عالیقدر شیعه و زمانی که داعش مناطق عمده‌ای از عراق را عرصه تاخت و تاز خود قرار داده بود، متولد شد. عمدتا ساختار و بدنه نظامی الحشد الشعبی را شیعیان عراق تشکیل می‌دهند اما بعدها عشایر سنی عراق از استان‌های صلاحالدین، نینوا و الانبار و نیز کردهای فیلی و مسیحیان عراق نیز به آن ملحق شدند.
در حال حاضر رهبری این سازمان مردمی بر عهده فالح الفیاض، و هادی العامری چهره‌های برجسته عرصه نهضتی و سیاسی عراق است. شهید ابومهدی مهندس نیز یکی دیگر از این فرماندهان این سازمان بود که همراه با شهید سردار قاسم سلیمانی در یک حمله تروریستی در فرودگاه بغداد به شهادت رسید.
مهمترین دلیل شکل‌گیری سازمان الحشد الشعبی
نیروهای افراط‌گرای داعش به تصرف موصل و بخش‌های زیادی از استان‌های صلاحالدین و دیالی دست پیدا کرده بودند و حتی تا نزدیکی بغداد پایتخت عراق پیش رفتند. ناتوانی و چند دستگی ارتش عراق در مقابله با تروریست‌های داعش، نخبگان سیاسی مذهبی عراق را مجبور به تصمیم جدید برای مقابله با این گروه کرد. از این رو با تدبیر برخی سیاستمداران عراقی و حمایت مراجع دینی، نیرویی مردمی در قالب الحشدالشعبی برای مبارزه با داعش و دفاع از حاکمیت عراق شکل گرفت.
از مهمترین دست آوردهای الحشد الشعبی می‌توان به آزادسازی جرف النصر، آزادسازی آمرلی، العلم، البغدادی و آزادسازی تکریت (یکی از پیچیده‌ترین عملیات‌های نیروهای مردمی محسوب می‌شود که در راستای عملیات لبیک یا رسول‌الله انجام گرفت) اشاره کرد. در مجموع، این نیروهای مردمی خیلی سریع در مناطق جنوبی، شمالی و غربی کمربندی بغداد مستقر شدند تا بتوانند خلا امنیتی را پر کنند و نقش بارزی در توقف تحرکات داعش با توجه به هماهنگی عالی میان گروه‌های وابسته به الحشد الشعبی و نیروهای امنیتی دولتی ایفا کنند.
آمریکا و حضور مخرب در عراق
آمریکا پس از سقوط صدام، سعی کرد در راستای رویکرد امنیتی خود، سیستم جدیدی در عراق ایجاد کند و ضمن تغییر ساختار نظامی_امنیتی عراق، آن را به خود وابسته نماید. بر این اساس در وهله اول باید ساختارها و نهادهای سیاسی و امنیتی پیشین حذف می‌شدند تا ساختارهای سیاسی _ امنیتی جدید ایجاد و نهادینه گردند. آمریکا پس از سقوط صدام و بلافاصله انحلال ارتش را اعلام کرد و بیش از صد هزار نفر دیگر که در سرویس‌های اطلاعاتی، گارد ریاست‌جمهوری و سایر نهادهای نظامی، امنیتی و اطلاعاتی را از کار برکنار کرد، همین موضوع به عمده‌ترین تهدید علیه جامعه عراق تبدیل شد، به‌گونه‌ای که خیل عظیمی از نظامیان کارکشته را بدون هیچ ساز و کار و کنترلی در متن جامعه رها کرد که هر آن، احتمال ناامنی توسط آنها و یا همدستی آنها با گروه‌های سلفی تکفیری می‌رفت.
از سوی دیگر، در بعد سیاسی و دولت‌سازی، آنچه آمریکا در ابتدا به دنبال آن بود، نوعی دموکراسی محدود و معطوف به نخبگان و با مشارکت برخی نخبگان خاص مد نظر آمریکا بود اما این امر با مخالفت رهبران سیاسی و دینی عراق، به ویژه مرجعیت روبه‌رو شد و بر این اساس، آمریکا، تا حدی زیادی وادار شد به دموکراسی توافقی با مشارکت تمام گروه‌ها و نخبگان سیاسی تن در دهد.
مرجعیت دینی و گروه‌های مرمی مقاومت در کم رنگ شدن نقش آمریکایی‌ها در منطقه نقش به سزایی داشتند. تشکیل حکومت بر پایه انتخابات مردمی فراگیر، تشکیل الحشد الشعبی با اقداماتی در ابعاد سیاسی و نظامی امنیتی از اقداماتی بود که هرگز با رویکردهای اولیه آمریکایی در عراق، انطباقی نداشت.
