منابع آگاه از روند تشکیل دولت در لبنان گزارش دادند که برخی تحرکات خارجی برای به نتیجه رساندن پرونده تشکیل دولت صورت گرفته است، در این میان فرانسویها به « سعد حریری » نخست وزیر مکلف لبنان توصیه کردند که نشستی با «جبران باسیل» رئیس جریان آزاد ملی لبنان با هدف رسیدن به توافق جهت تشکیل سریع دولت برگزار کند.
این منابع اعلام کردند، برای فرانسه مهم نیست که این نشست بهصورت علنی یا محرمانه انجام شود بلکه نکته حائز اهمیت در نتیجهبخش بودن این نشست جهت رسیدن به یک توافق همهجانبه برای تشکیل کابینه است،
این در شرایطی است که منابع لبنانی معتقدند هیچ پروژهای مربوط به تشکیل کابینه و لبنان در دستور کار سعد حریری وجود ندارد، همچنین هیچ چشماندازی برای برطرف شدن موانع در روند تشکیل دولت از جانب وی دیده نمیشود، در واقع تنها کاری که سعد حریری اکنون انجام میدهد اتلاف وقت است، در این میان برخی از نزدیکان نخست وزیر مکلف به او پیشنهاد میدهند استعفا کند و از زیر بار مسئولیت بنبست سیاسی و تشدید بحرانها در لبنان شانه خالی کند، اما دوستان حریری در پاریس از او میخواهند که همچنان مقاومت کند.
منابع آگاه لبنان گزارش دادند، همه صحبتها درباره اختلاف میان « میشل عون » رئیس جمهوری لبنان و سعد حریری درباره سهمیهها و پستهای وزارتی و نیز گزینههایی که برای تصدی این پست معرفی میشوند تنها در راستای تلاش برای پنهان کردن مشکل واقعی است؛ زیرا هدف اصلی عاملان عدم تشکیل دولت در لبنان کنار گذاشتن حزبالله از کابینه است.
هنگامی که «حسان دیاب» نخست وزیر در دولت پیشبرد امور لبنان پس از انفجار مهیب بندر بیروت در 4 آگوست 2020 استعفا کرد، فرانسوی ها فکر کردند که اکنون فرصت مناسبی برای معرفی یک شخص غیرسیاسی جهت بهعهده گرفتن پست نخست وزیری در لبنان است، بهدنبال آن «مصطفی ادیب» سفیر لبنان در آلمان بهعنوان نامزد نخست وزیری جدید لبنان معرفی شد، در آن زمان فرانسویها معتقد بودند که شرایط اضطراری لبنان و تحرکات «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه و سفر قریب الوقوع وی بلافاصله پس از انفجار بیروت به لبنان تضمینی برای موفقیت ادیب در این مأموریت است.
بهدنبال آن «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری کنونی آمریکا کاملاً بر امور لبنان نظارت داشت و «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه دولت ترامپ اعلام کرد "درست است که ما با فرانسویها کار میکنیم و اهداف مشترکی داریم اما اوضاع مانند گذشته نخواهد بود و حزبالله هرگز نباید در دولت آینده لبنان مشارکت داشته باشد". آمریکاییها به این منظور دو وزیر سابق لبنانی یعنی «علی حسن خلیل» و «یوسف فنیانوس» را با هدف فشار بر حزبالله تحریم کردند. تحریم جبران باسیل همپیمان مهم حزبالله از جانب وزارت خزانهداری آمریکا نیز به همین منظور صورت گرفت.
کاملاً مشخص است که آمریکا در برابر تلاش برای تشکیل دولتی مشابه دولت حسان دیاب و با حضور حزبالله در لبنان سنگاندازی میکند و همچنین کاملاً درست است که هیچ کس در داخل یا خارج نمیتواند حق وتوی آمریکا در منطقه عربی را که توسط کشورهای عربی حوزه خلیج فارس حمایت میشود به چالش بکشد؛ اما واقعیت موجود در لبنان از دوره گذشته تاکنون ثابت کرده است هیچ کس نمیتواند دولتی را به این کشور تحمیل کند که حزبالله را به چالش بکشد.
در این میان مصطفی ادیب بر تشکیل یک دولت کاملاً مستقل و بدون حضور هیچ یک از نیروهای سیاسی اصرار داشت؛ اما بعداً مشخص شد که خود او هیچ استقلالی ندارد و تنها یک کارت مخفی است که برای سعد حریری بازی میکند.
پس از انتخاب سعد حریری بهعنوان نخست وزیر مأمور تشکیل دولت لبنان نیز آمریکا متوجه شد که شرایط با گذشته تفاوتی نداشته است و تشکیل دولت بدون حضور حزبالله ممکن نیست و بهدنبال آن فشارهای بعدی آمریکا با تهدید به تحریمهای بیشتر و نیز تحریم جبران باسیل آغاز شد.
منابع لبنانی معتقدند که فرانسه برای نفوذ و اجرای ابتکار خود در لبنان منتظر خروج ترامپ از کاخ سفید و روی کار آمدن «جو بایدن» در دولت ایالات متحده است و بهاعتقاد امانوئل ماکرون با پایان دوره ترامپ در آمریکا نیروهای لبنانی میتوانند دولتی را تشکیل دهند که حزبالله بههرشکلی در آن حضور داشته باشد و فرانسه نیز بهراحتی بر این دولت نظارت کند، در هر صورت با توجه به روابطی که فرانسویها با گروههای مختلف لبنانی دارند حضور خانواده حریری در رأس دولت این کشور را ترجیح میدهند.
بهطور کلی هیچ اتفاق خوب یا بد جدیدی در روند تشکیل دولت لبنان تا 20 روز آینده پیشبینی نمیشود و بهنظر میرسد سعد حریری تا پایان دوره دولت ترامپ در آمریکا همچنان منتظر بماند و به اتلاف وقت ادامه دهد که البته ممکن نیست در زمان بعد از آن هم پرونده تشکیل دولت در لبنان به نتیجه برسد یا نه.