تا چند روز آینده سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مشخص شده و روشن میشود کدام یک از احزاب عمده دموکرات و جمهوری خواه میتوانند اقبال و رای مخاطبان و جامعه آمریکا را به دست بیاورند. ترامپ و بایدن دو نامزد ریاست جمهوری آمریکا در حالی در کمپینهای انتخاباتی خود و در سخنرانیها و گفتههای خود برنامهها و دیدگاههایشان را در مورد مسائل مختلف داخلی و سیاست خارجی بیان میکنند که این روزها عملکرد و رفتار ترامپ با نقد جدی و اعتراض طیفهای مختلف مخالفانش روبه رو شده است.
زنگ خطر برای آمریکا به صدا در آمده است؟
با فرض اینکه با روی کار آمدن ترامپ جریانی در آمریکا شکل گرفته است که مسائل داخلی را مهمتر از تحولات خارجی میداند و خروج از قراردادهای بین المللی و کم منافع برای آمریکا را مثال بارز آن در نظر بگیریم به نظر میرسد نوع رفتار و سیاستهای آمریکا به رهبری ترامپ که بر اساس نظریه برد باخت شکل گرفته است جهان را به سمت جنگ قدرتها برده و نظام بین الملل و بازیگران جهانی را در وضعیت و شرایطی قرار دهد که آشفتگی و هرج و مرج به عنوان کمترین نتیجه آن قابل توجه باشد.
نکته جالب اینکه ترامپ که این روزها دست کم در نظرسنجیها بعد از بایدن قرار دارد بارها از عدم تعهد خود به انتقال مسالمت آمیز قدرت گفته و با تقویت و حمایت از گرایشهای نژادپرستانه گروهای افراطی به نوعی به نگرانیها در مورد آینده آمریکا که این روزها از یک طرف درگیر بحران کرونا و ناکارآمدی رهبران این کشور در مهار و کنترل آن است و از طرف دیگر با کاهش اعتبار و جایگاه سیاسی و اقتصادی رو به رو شده دامن میزند؛ بنابراین میتوان گفت زنگ خطر برای آمریکا به صدا در آمده است.
سیاستهای ترامپ آمریکا را وارد چرخهای از خشونت و جنگ داخلی میکند
از سوی دیگر تحلیلها و گفتههای رسانههای آمریکایی تلاش میکنند با ارائه تصویری متمدنانه و افسانهای از آمریکا دموکراسی این کشور را به عنوان نسخه نجات بخش دنیا معرفی کنند، اما دلایل کافی و مهمی وجود دارد که نشان میدهد زیر پوست این تصویر بزک کرده و کاریکاتوری ارائه شده اتفاقات بزرگی در حال وقوع است که میتواند این کشور را وارد بحرانهای جدی کند و خشونت را پس از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا به درجهای از گستردگی برساند که تبعات آن یعنی فروپاشی اخلاقی، سیاسی و اقتصادیاش را با سرعت بیشتری دنبال کند.
چند روز پیش بود که ترامپ از برکناری فرماندار کالیفرنیا در صورت شکستش در این ایالت خبر داد که حاکی از آن است که اوضاع آمریکا وخیمتر از چیزی است که مردم عادی تصور میکنند. این وخامت اوضاع که در کنار بیکاری گسترده، بحران اقتصادی و ضعف دولت در برخورد با کرونا شرایط خاص و ویژهای را ایجاد کرده است، در کنار سیاستهای غلط و نادانیهای ترامپ میتواند آمریکا را وارد چرخهای از خشونت و جنگ داخلی کند که تا مدتها اقتصاد آمریکا نتواند زیر فشار آن کمر راست کند، اگر به همین اوضاع مساله تبعیض نژادی، محرومیت سیاهان و رنگین پوستان از بسیاری از حقوق طبیعی خود و جنگ نژادی در داخل خود آمریکا را اضافه کنیم به تصوری میرسیم که جنگ داخلی را محور همه تحلیلها معرفی کرده و احتمال وقوع آن را جدیتر میکند.
ادامه افزایش خشونتهای ناشی از نژادپرستی در جامعه دوقطبی و چندپاره آمریکا
پلیس آمریکا شهروند سیاه پوست را خفه کرد. داستان از همین جا شروع شد و موج اعتراضات گسترده را در سراسر آمریکا رقم زد، هر چند دولت اعتراضات را در ظاهر مدیریت کرد، اما با توجه به ابعاد دیگر این ماجرا که ناشی از نژاد پرستی نهادینه شده در بافت آمریکاست، به نظر میرسد که حتی پس از انتخابات هم ادامه داشته باشد و هیچ یک از نامزدها در صورت پیروزی نتواند ابعاد و دامنه آن را از بین ببرد تا آنجا که برنی سندرز در اظهار نظری در مورد قتل شهروند سیاه پوست مدعی شد برای پایان نژاد پرستی نیازمند تغییر هستیم و سفید پوستان را به حمایت از رنگین پوستان دعوت کرد، دعوتی که نشان میدهد جامعه دو قطبی و چند پاره آمریکا با مسائلی روبهرو است که لازم است فراتر از انتخابات ریاست جمهوری به آن پرداخت.
از سوی دیگر آمریکا به دلیل قانون آزادی حمل سلاح که از عجیبترین و رسواترین قوانین کشور مدعی دموکراسی است امروز مسلحترین جامعه جهان است و اگر سطح بحرانها و اعتراضات به ظاهر خاموش ناشی از بیعدالتی و نژاد پرستی و ظلم و ستم به سیاه پوستان و اقلیتها از وضعیت فعلی بیشتر شود میتواند در شروع جنگ داخلی عامل موثری باشد آن هم در جامعهای که رئیس جمهور آن به طور آشکار به شکاف سیاه پوستان و سفید پوستان دامن زده و مخالفت خود با سیاهان و حمایتش از سفید پوستان را بارها و بارها اعلام کرده است، آن هم در جامعهای که در آن تبعیض نژادی قدمت دیرینه داشته و مواضع و گفتههای نژاد پرستی مانند ترامپ و کشته شدن جورج فلوید به دست پلیس آمریکا میتواند این مساله تاریخی را وارد مرحلهای کند که نه ترامپ و نه بایدن نتوانند آن را مهار کنند.
نگرانی رئیس جمهور آمریکا از وقوع جنگ داخلی پس از انتخابات
همانطور که در بالا اشاره شد نظر سنجیهایی که پیرامون انتخابات آینده انجام شده نشان میدهد در زیر پوست جامعه آمریکا اتفافات و تغییراتی در حال وقوع است که میتواند نقطه عطفی در تحولات کلان به شمار آید، به عنوان مثال در نظرسنجی فاکس نیوز ۷۰ درصد آمریکاییها معتقد بودند که دموکراسی آمریکایی انتخابات پیش رو را به مخاطره میاندازد و حدود ۶۵ درصد از رای دهندگان وضعیت اقتصادی آمریکا را متوسط و ضعیف ارزیابی کردهاند.
در کنار این نارضایتی، ترامپ با نگرانی از شیوع جنگ داخلی تلاش میکند با سرزنش دیگران مسئولیت خشونتهای اخیر را به گردن دیگران بیاندازد، اما با توجه به تحریکهای او و سخنانش که حس تحقیر و نژاد پرستی را در بخش زیادی از جامعه آمریکا ایجاد کرده است به نظر میرسد نگرانیاش از وقوع جنگ داخلی چندان هم بی ربط نباشد با این شرایط که به جای پذیرش خطا و مسئولیت خود در به راه افتادن این خشونت تلاش میکند مسئولیت هرگونه جنگ احتمالی را متوجه رقبای خود کند. همه این موارد مؤید این نکته است که ترامپ در صورت شکست کاخ سفید را به راحتی ترک نخواهد کرد و همین موضوع باعث نگرانیهای جدی در میان رهبران کنگره شده و آنها را در شرایط پیچیده و خاصی قرار داده است. هر چه که هست آمریکای بعد از انتخابات آینده، آمریکایی متفاوت و شاید دگرگون است.