سامانه مودیان یک سامانه جامع و یکپارچه است که فرآیندهای حسابداری و مالیاتی مودیان را تسهیل می‌کند. این سامانه با اتصال به سیستم‌های حسابداری مودیان، امکان ثبت و گزارش‌گیری معاملات مالی را به صورت الکترونیکی فراهم می‌کند. همچنین، سامانه مودیان امکان ارتباط مستقیم مودیان با سازمان امور مالیاتی را فراهم می‌کند و این امر باعث افزایش شفافیت و کاهش هزینه‌های مالیاتی می‌شود.
کاربردهای سامانه مودیان
سامانه مودیان کاربردهای مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ثبت و گزارش‌گیری معاملات مالی
- محاسبه و اخذ مالیات بر ارزش افزوده
- ارسال اطلاعات معاملات به سازمان امور مالیاتی
- ارتباط مستقیم مودیان با سازمان امور مالیاتی
قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی
قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی در قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب ۱۳۹۸/۰۷/۲۱ مجلس شورای اسلامی و آیین نامه اجرایی آن تعیین شده است.
برخی از مهم ترین قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی عبارتند از:
- کلیه صاحبان مشاغل موضوع فصل چهارم قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۳۱ با اصلاحات و الحاقات بعدی مکلف به نصب و استفاده از سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی هستند.
- سازمان امور مالیاتی کشور موظف است تا پایان سال ۱۳۹۹ زیرساخت های لازم برای اجرای این قانون را فراهم کند.
- مالیات بر ارزش افزوده کلیه معاملاتی که از طریق سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی انجام می شود، به صورت خودکار محاسبه و اخذ می شود.
- مودیان موظفند اطلاعات معاملات خود را به صورت الکترونیکی از طریق سامانه مودیان به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال کنند.
عواقب عدم اجرای قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی
عدم اجرای قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی، می‌تواند منجر به جرایم و مجازات‌های زیر شود:
- معافیت از تسهیلات و مشوق های مالیاتی
- اعمال جریمه نقدی معادل دو درصد (۲%) مبلغ فروش صورتحساب های غیرمکتوب
- اعمال جریمه نقدی معادل دو درصد (۲%) مبلغ فروش صورتحساب های مکتوب در صورت عدم رعایت مقررات مربوط به سامانه مودیان
نقش سامانه مودیان در کاهش فرار مالیاتی
سامانه مودیان نقش مهمی در کاهش فرار مالیاتی ایفا می‌کند. این امر به دلیل ویژگی‌های زیر است:
افزایش شفافیت
سامانه مودیان با فراهم کردن امکان دسترسی مستقیم سازمان امور مالیاتی به اطلاعات مالی مودیان، باعث افزایش شفافیت در فرآیندهای حسابداری و مالیاتی می‌شود. این امر باعث می‌شود که سازمان امور مالیاتی بتواند به راحتی عملکرد مالی مودیان را بررسی کند و از فرار مالیاتی جلوگیری کند. شما برای ارسال صورتحساب الکترونیک به سامانه مودیان به یک نرم افزار واسط سامانه مودیان نیازمند هستید که میتوانید از یاس فاکتور (محصول یاس سیستم) برای این کار استفاده کنید.
خودکارسازی فرآیندهای مالیاتی
سامانه مودیان با خودکارسازی بسیاری از فرآیندهای مالیاتی، باعث کاهش هزینه‌های مربوط به این فرآیندها می‌شود. این امر باعث می‌شود که سازمان امور مالیاتی بتواند منابع خود را برای بررسی دقیق‌تر عملکرد مالی مودیان متمرکز کند.
استفاده از فناوری‌های نوین
سامانه مودیان از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای شناسایی و جلوگیری از فرار مالیاتی استفاده می‌کند. این فناوری‌ها می‌توانند الگوهای غیرطبیعی در معاملات مالی را شناسایی کنند و سازمان امور مالیاتی را برای بررسی دقیق‌تر این معاملات راهنمایی کنند.
تاریخچه سامانه مودیان
سامانه مودیان در سال ۱۳۹۸ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و قرار بود تا پایان سال ۱۳۹۹ اجرایی شود. با این حال، به دلیل شیوع بیماری کرونا، اجرای این سامانه به تعویق افتاد و در نهایت در تاریخ ۱۵ تیرماه ۱۴۰۱ اجرایی شد.
پیش از اجرای سامانه مودیان، مودیان موظف بودند برای ثبت معاملات خود، صورتحساب‌های کاغذی صادر کنند. این امر باعث می‌شد که فرآیندهای حسابداری و مالیاتی مودیان دشوار و زمان‌بر باشد. همچنین، این امر امکان فرار مالیاتی را برای برخی از مودیان فراهم می‌کرد.
سامانه مودیان با خودکارسازی بسیاری از فرآیندهای حسابداری و مالیاتی، باعث تسهیل این فرآیندها شده است. همچنین، این سامانه با فراهم کردن امکان دسترسی مستقیم سازمان امور مالیاتی به اطلاعات مالی مودیان، باعث افزایش شفافیت در معاملات مالی شده است. این امر باعث می‌شود که سازمان امور مالیاتی بتواند به راحتی عملکرد مالی مودیان را بررسی کند و از فرار مالیاتی جلوگیری کند.
مراحل اجرای سامانه مودیان
اجرای سامانه مودیان در سه مرحله انجام شد:
- مرحله اول : در این مرحله، زیرساخت‌های لازم برای اجرای سامانه مودیان فراهم شد.
- مرحله دوم : در این مرحله، آموزش مودیان برای استفاده از سامانه مودیان آغاز شد.
- مرحله سوم : در این مرحله، سامانه مودیان به طور رسمی اجرایی شد.
در مرحله سوم، سازمان امور مالیاتی کشور، مهلت ۳ ماهه‌ای را برای نصب و راه‌اندازی سامانه مودیان برای مودیان در نظر گرفت. پس از پایان این مهلت، مودیان مکلف به استفاده از سامانه مودیان شدند.
مزایای سامانه مودیان برای مودیان
سامانه مودیان مزایای زیادی برای مودیان دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* تسهیل فرآیندهای حسابداری و مالیاتی
* کاهش هزینه‌های مالیاتی
* افزایش شفافیت در معاملات مالی
* جلوگیری از فرار مالیات
نتیجه گیری
قوانین مربوط به سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی، نقش مهمی در تسهیل فرآیندهای حسابداری و مالیاتی مودیان و کاهش فرار مالیاتی ایفا می‌کنند. مودیان موظفند این قوانین را رعایت کنند تا از جرایم و مجازات‌های مربوطه جلوگیری کنند.
