قدمت استفاده از آهن آلات در ساختمان سازی به هزاران سال پیش برمیگردد. امروزه استفاده از فلزات در ساختمان سازی یک امر بسیار ضروری است. بسیاری از فلزات دارای خواص ویژه و بعضا مشترک هستند. همان طور که میدانید، هر بنایی برای استحکام و مقاومت، به فلزات نیازمند است؛ به طور کلی میتوان گفت که ساخت یک بنا بدون استفاده از فلز امکانپذیر نیست؛ چرا که در این صورت آن بنا مقاومت زیادی هم نخواهد داشت. انواع مختلفی از فلزات از هدایت گرمایی فوق العاده برخوردار هستند و در حرارتهای مختلف، شکلهای مختلفی به خود میگیرند.
فلزات
به طور کلی، فلزاتی که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرند، به دو دسته فلزات آهنی و غیرآهنی تقسیم میشوند. در این میان، آلومینیوم، فولاد و آهن جز پرمصرفترین فلزات در صنعت و ساختمان سازی هستند. آلیاژهایی که از فلزات مختلف تولید میشوند، معمولا بسیار بادوام هستند و روکشهایی که برای محافظت از آنها به کار گرفته میشود، نه تنها باعث زیبایی ظاهر این محصولات میشود، بلکه مقاومت آنها را در برابر عوامل مختلف بالا میبرد.
قبل از اینکه به معرفی پرکاربردترین آهن آلات در ساختمان سازی اشاره کنیم، بهتر است انواع فلزات را بشناسیم و تفاوت بین آنها را بدانیم:
آهن
آهن به عنوان مهمترین و شناختهشده ترین متریال در صنعت ساختمان است. مقاومت بالای این محصول یکی از مهمترین ویژگیهای آن است که باعث شده در ساخت بناهای بسیار مقاوم کاربردهای زیادی داشته باشد. این مقطع فولادی را به وسیله چکش خواری و ریخته گری به اشکال مختلفی در میآورند. البته در کنار همه ویژگیهایی که این محصول دارد، عدم مقاومت آن در برابر زنگ زدگی یکی از معایب آن است.
آلومینیوم
آلومینیوم از فلزات نرم و سبک است که معمولا از آلیاژهای آن (منیزیم، سیلیسیم و منگنز) استفاده میشود و به صورت خام کاربردی ندارد. آلومینیوم کاربردیترین فلز بعد از آهن است که در صنایع مختلف از آن استفاده میشود. از جمله خواص این فلز میتوان به انعطاف پذیری، قابلیت چکش کاری و مقاومت در برابر زنگ زدگی اشاره کرد. این فلز قابلیت شکل پذیری بالایی دارد و از آن برای ساخت انواع اسکلت های سبک، قاب درب و پنجره و غیره استفاده میشود.
مس
مس از جمله فلزات غیرآهنی است که در ساختمان سازی و دکوراسیون داخلی به دلیل رنگ آن، کاربردهای فراوانی دارد. مس علاوه بر جذابیت ظاهریاش، دارای مقاومت بالایی در برابر شرایط آب و هوایی سخت است.
فولاد
فولادها از ترکیب آهن آلات با انواع فلزات به دست میآیند و دارای انواع مختلفی هستند. یکی از عناصر اصلی که در فولاد وجود دارد، کربن است که تاثیر زیادی بر روی ویژگی آن میگذارد. فولاد به صورت کلی، استحکام بسیار بالایی دارد و به دلیل شکل پذیری بالا در مصارف مختلف ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. در اصل، فولادها یکی از آهن آلات مصرفی برای مصارف مختلف در انواع صنایع استفاده می شود. برخی از فولادها نرم و شکل پذیر هستند، در حالی که بعضی از آنها از قابلیت سختی بالایی برخوردار هستند.
پرکاربردترین آهن آلات در ساختمان سازی
بعد از شناخت انواع فلزات آهنی و غیرآهنی باید به پرکاربردترین آهن آلات در ساختمان سازی اشاره کنیم:
میلگرد و انواع آن
یکی از فرآورده های آهنی، میلگرد است که در اصل بدون آهن هیچ پروژهای ساختمانی را نمیتوان به اتمام رساند. در واقع میلگرد، میلهای فولادی است که دارای سطح مقطعی گرد هستند در صنعت ساخت و ساز به آنها آرماتور هم گفته میشود.
از میلگردها در ستونهای بتنی ساختمانها به وفور استفاده میشود. در اصل، نقص مقاومت پایین ساختمانهای بتنی با آمارتور بندی داخل آن و به کمک میلگرد برطرف میشود. این محصول در کشورهای مختلف، بر اساس استانداردهای مختلفی تولید میشود.
به عنوان مثال در کشور ما، میلگرد طبق استانداردهای روسی تولید میشود. به هر اندازه که قطر این محصول بیشتر باشد، وزن آن هم بالاتر رفته و در نهایت قیمت میلگرد انتخابی هم بیشتر خواهد شد. میلگردهای ساده بدون آج هستند، در حالی که میلگردهای آج دار، روی سطح مقطع خود دارای آجهای مختلفی هستند.
تیرآهن و انواع آن
تیرآهن یکی از مهمترین و پرکاربردترین پروفیل ساختمانی است که دارای ظاهری به شکل حروف I و H انگلیسی است. روش ساخت تیرآهن به صورت نورد گرم است و در ساخت آن از انواع آلیاژهای فولادی استفاده میشود. به یقین میتوان گفت که بدون تیرآهن، ساخت ساختمانهای اسکلت فلزی هیچ معنایی ندارد و مهمترین وظیفه این محصول، تحمل فشار وارد شده بر ساختمان است.
استفاده از تیرآهن در اسکلت ساختمان سازی باعث امکان توسعه ساختمان در آینده بدون تخریب قسمتهای قبلی خواهد شد. تیرآهنها انواع مختلفی دارند که با توجه به کاربردشان از هر کدام از نوع آنها در سازههای مختلفی استفاده میشود. تیرآهن هاش، لانه زنبوری و ipe از مهمترین انواع تیرآهن هستند.
استفاده از این محصول باعث میشود که سرعت اجرا در اسکلت فلزی بسیار بالا باشد که این ویژگی باعث ساده تر شدن عملیات در ساختمانهای با ارتفاع بالا میشود.
به طور کلی قیمت تیرآهن با وزن این محصول، ارتباط مستقیمی دارد. هر اندازه که سایز تیرآهن بزرگتر باشد، وزن و قیمت آن هم بیشتر خواهد بود. البته به این نکته توجه داشته باشید که تیراهنهای ظریف و سبک معمولا از قیمت واحد بر حسب کیلوگرم بالاتری برخوردار هستند.
ورقهای فولادی و انواع آن
ورقهای فولادی در انواع مختلفی به تولید میرسند و در صنایع مختلف قابل استفاده هستند. در مورد انواع ورق میتوان به ورق سیاه، ورق گالوانیزه، ورق رنگی، ورق روغنی و ورق اسیدشویی اشاره کرد. همه این ورقها به شکل مسطح و از نورد گرم فولاد یا بیلت تولید میشود و در نهایت نیز به شکل رول یا کلاف به بازار عرضه می شود.
فرآیند تولید ورقهای فولادی به دو صورت نورد سرد و نورد گرم تقسیم بندی میشود که از شناختهشده ترین ورقهای نورد سرد، ورق روغنی است. ورقهای سرد از استحکام و کیفیت سطح مناسبی برخوردار هستند و به همین دلیل هم در صنایع مختلفی کاربرد دارند. معمولا ورق های سرد از استحکام و کیفیت سطح مناسب تر و بالاتری برخوردار هستند و بر همین اساس در صنایع مختلفی استفاده میشوند.
ورق سیاه و ورق گالوانیزه از معروفترین روقهای نورد گرم هستند که در گریدهای ST37، ST52، S255 و S355 تولید می شوند و در صنعت ساختمان بسیار پرکاربرد میباشند. قیمت ورقهای فولادی بر اساس عوامل مختلفی تعیین میشود . به طور کلی، وزن ورق، کارخانه تولید کننده و میزان عملیات انجام شده روی آن در قیمت نهایی این محصول تاثیرگذار است.
قوطی فولادی و انواع آن
قوطیها از پرکاربردترین محصولات فولادی هستند که سطح آنها به صورت مربع یا مستطیل توخالی است. این نوع محصولها با توجه به نوع جنس کاربردهای گوناگونی دارند. قوطی ها با سایزهای بزرگ عموما در ستون سازه های فولادی به کار می رود. این در حالی است که قوطی فولادی در سایزهای کوچک در ساخت میزهای غذاخوری، بدنهی داخلی خودروها و درب و پنجره های فولادی استفاده میشود.
از مهمترین انواع قوطی فولادی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قوطی صنعتی
- قوطی مبلی
- قوطی گالوانیزه
- قوطی ستونی
نبشی و ناودانیها
نبشیها مقطعی هستند از جنس فولاد که به روش نورد سرد و نورد گرم تولید میشوند و شکل ظاهری آنها شبیه به حرف انگلیسی L است. این محصول فولادی به دو شکل ، با ضلع های مساوی و نامساوی تولید میشود که با ضلعهای مساوی اغلب در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار میگیرد و نبشی با ضلع های نامساوی اغلب کاربردهای صنعتی مانند دکل برق دارد.
ناودانیها معمولا در صنایع مختلف نسبت به ساختمان سازی کاربردهای بیشتری دارند. از ناودانیها در پلههای اضطراری، سولهها و بخشهای مختلف سازههای فولادی استفاده میشود.
لولهها و انواع آن
لولهها با توجه به جنسهای متنوع در انواع مختلفی تقسیم بندی میشوند. هر کدام از لولهها با توجه به ویژگیهایی که دارند، دارای کاربردهای مختلفی در صنعت و ساختمان سازی هستند.
لولههای فولادی هم در دسته پرکاربردترین آهن آلات در ساختمان سازی جای دارند. قیمت لوله به عوامل مختلفی از جمله جنس این محصول، شرکت سازنده و کیفیت آن بستگی خواهد داشت. هر چند باید در نظر گرفت که عواملی مثل نرخ ارز، قیمت در بازار جهانی و عوامل سیاسی در قیمت نهایی این محصول تاثیرگذارند.
لوله گالوانیزه، لوله مبلی، لوله مانیسمان، لوله گازی، لوله اسپیرال و لوله جدار چاه در تقسیم بندی انواع لولههای فولادی جای دارند.
نتیجه گیری
به طور کلی، مقاطع نامبرده شده (آهن، آلومینیوم، مس، فولاد، لوله، قوطی، تیرآهن، میلگرد https://esfahanahan.com/steel/ ) در صنعت و ساختمان سازی پرکاربرد هستند و بدون وجود آنها نمیتوان یک پروژه ساختمانی موفقیت آمیز رقم زد. در صورتی که انواع مقاطع فولادی و کاربرد و ویژگیهای هر کدام را بدانید، میتوانید خرید بهتر و مطمئن تری داشته باشید.