هزینه بالای اقامت در پایتخت مهاجران زیادی را مجبور به زندگی در چند کیلومتری این کلانشهر کرده است بهترین گزینه پیش روی مهاجران زندگی در کرج است، کرجی که زیر سایه پایتخت از فرصتها و تهدیدها بینصیب نمانده است، اساساً باید گفت؛ البرز در حالی دومین استان مهاجرپذیر کشور بهحساب میآید که بهواسطه همجواری با تهران از سیل پیامدهای مهاجرت در امان نبوده و باغشهری مثل کرج که روزی منطقهای خوشنشین بود به خوابگاه تبدیلشده است، کرج شهری که تا پیش از دهه چهل شمسی بهعنوان منطقهای ییلاقی برای پایتختنشینان محسوب میشد، بهیکباره تغییر ماهیت داد و گسترش آن رو به فزونی گرفت، گسترشی که با پذیرش مهاجران شروع شد و با تبدیلشدن به استراحتگاه کارمندان و شاغلان پایتخت در حال ادامه است.
آسیبهای اجتماعی، ازجمله مسائل و موارد بااهمیتی است که این سالها بیشازپیش موردتوجه مسئولان امر قرارگرفته است، در این میان آنچه در بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز که هجدهم آذرماه به میزبانی استان البرز برگزار شد، ارائه شد از اهمیت بالایی برخوردار است، عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در این اجلاس به بیان دغدغههای رهبر معظم انقلاب اسلامی در خصوص آسیبهای اجتماعی ناشی از حاشیهنشینی که متأثر از پدیده مهاجرت است، پرداخت و گفت: برمبنای نظر مقام معظم رهبری قریب ۲۰ سال دیرتر به بحث آسیبهای اجتماعی پرداختهشده است.
محور چالشی آسیبهای اجتماعی یکی از عمدهترین موضوعاتی است که ذهن اندیشمندان و صاحبنظران را به خود مشغول داشته است و هریک بهاندازه وسع فکری، اجرایی و برنامهریزی طرحهایی را به اجرا گذاشتهاند، با این وصف نمیتوان ازنظر دور داشت که همانطور که مقام معظم رهبری اشاره داشتهاند، تأخیر ۲۰ ساله ای در پرداختن به این امر مهم صورت گرفته است.
یکی از واقعیتهای مبرهن در بحث آسیبهای اجتماعی این مهم است که اتفاقنظری در خصوص اهمیت جایگاه معضلات اجتماعی همچون اعتیاد، طلاق، فقر، بیکاری و غیره وجود ندارد و اکثر جامعه شناسان و اندیشمندان به فراخور اهمیت این موضوعات از نگاه خویش سرفصلهایی را مطرح میکنند که درمجموع این آسیبهای اجتماعی در بیشتر مواقع فقر و بیکاری سرمنشأ اصلی بسیاری از آسیبهای اجتماعی است.
آمار بیکاری استان البرز در حالی ۱۲.۵ درصد برآورد شده که این مهم در سطح کشور ۱۰.۷ درصد اعلامشده استبدیهی است، که عوامل مختلفی همچون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره درزمینهٔ آسیبهای اجتماعی مؤثر است، که یکی از آن عوامل فقر و بیکاری از منظر اقتصادی است.
مبحث «بیکاری» بهعنوان مهمترین مشکل مردم استان البرز از زبان حجتالاسلاموالمسلمین حسن روحانی، رئیسجمهور طی آخرین سفر خود به استان البرز که بیست و ششم آبان ماه جاری انجام شد، مطرح و بر اهمیت آن تأکید شد حالا باید منتظر بود در این خصوص چه اقدامها و راهکارهایی صورت خواهد گرفت، آیا جوانان بیکار و بومی استان نوپای البرز از معضل بیکاری رهایی خواهند یافت؟ آیا عدالت اشتغال میان مهاجرانی که با گزینه روابطی بر سرکار میروند جای خود را با ضابطههایی چون اولویت بومی بودن تغییر خواهد داد؟
آمار بیکاری استان البرز در حالی ۱۲.۵ درصد برآورد شده که این مهم در سطح کشور ۱۰.۷ درصد اعلامشده است و اسماعیل خلیلی مدیرکل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان البرز در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه این اداره کل در راستای تحقق سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی نیز بهطور جد وارد عرصه شده است، گفت: تجمیع شرکتهای کوچک در قالب یک هلدینگ بزرگ برای تثبیت اشتغال استان البرز در دستور کار است.
در این میان باید به موضوعات دیگری چون وجود چهار زندان بزرگ کشور در این استان، مهاجرتهای بیرویه و وجود قومیتهای مختلف نیز اشاره کرد، سید حمید طهائی، استاندار البرز و دیگر مسئولان اجرایی ارشد استان بارها و بارها به قدمت ۹ هزارساله آخرین استان نامگذاری شده بر روی نقشه کشورمان تأکید کردهاند، باوجود استعدادهای بالقوه جوانان استان، فرهنگآفرینی عناصر مختلف علمی و فرهنگی و مذهبی استان و تمدن گستری بومی که در حال رشد است، میتوان گفت، همچنان زنگ خطر آسیبهای اجتماعی در البرز نواخته میشود.
امروز مسئولان کشوری از سازمانی به نام سازمان مدیریت امور آسیبهای اجتماعی سخن به میان میآورند که اولویت اصلیاش کاهش آسیبهای اجتماعی چون طلاق، اعتیاد، حاشیهنشینی و غیره است این سازمان بودجه مستقلی دارد و تاکنون بنابر گزارشهای ارائهشده در محضر مقام معظم رهبری توانسته است، موفقیتهایی را به انجام رساند.
یکی از اولویتهای تعیینشده در خصوص سازوکار نخستین آسیبهای اجتماعی، تشکیل یک هیئت اندیشهورز باهدف مدیریت آسیبهای اجتماعی و پیشگیری از آن است؛ مسئله مهمی که وزیر کشور در بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز مطرح کرد.
مهدی جوهری، معاون پیشگیری از وقوع جرم رئیسکل دادگستری استان البرز در گفتگو با خبرنگار مهر در این خصوص گفت: یکی از برنامههای صورت گرفته در اداره پیشگیری از وقوع جرم تشکیل هیئت اندیشهورز است.
هیئت اندیشهورز همزمان با تأکید مقام معظم رهبری در معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری وبا حضور افراد صاحبنظر و نخبه و باهدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی تشکیل شدبه گفته جوهری هیئت اندیشهورز همزمان با تأکید و فرمایش مقام معظم رهبری در این معاونت و با حضور افراد صاحبنظر و نخبه باهدف پیشگیری از آسیبهای اجتماعی تشکیل شد.
معاون پیشگیری از وقوع جرم رئیسکل دادگستری استان البرز افزود: راهاندازی گفتمان حاکمی با عنوان هیئت اندیشهورز درزمینهٔ کاهش ۱۱ درصدی طلاق در استان البرز مؤثر بوده است.
جوهری در ادامه از پیادهسازی طرح تدبیر زندگی خبر داد، که به تعاقب این طرح همکاری مؤثری میان اداره کل ورزش و جوانان، اداره ثبتاسناد و املاک، جهاد دانشگاهی، بهزیستی و شهرداری و شورای شهر کرج درزمینهٔ مشاوره پیش از ازدواج صورت گرفته است.
در ادامه باید به مسئله حاشیهنشینی در البرز اشارهکنیم، مسئلهای که به گفته استاندار البرز گریبان گیر ۲۸ محله استان شده است اما یکی از مسائل محوری که وزیر کشور در آخرین صحبتهای خود در بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز مطرح کرد، بحث حاشیهنشینی و وجود ۱۱ میلیون حاشیهنشین در کشور بود.
حاشیهنشینی از نگاه مهدی جوهری، معاون رئیسکل دادگستری استان البرز نیز یکی از مهمترین مسائل مطرحشده در البرز است، وی در این خصوص معتقد است که تاکنون اداره پیشگیری برای مقابله با حاشیهنشینی در سطح استان اقدامها و برنامههای مناسبی را انجام داده است.
باوجود همتها و تلاشهای اداره کل پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان همچنان در مناطقی چون حصار، آق تپه، اسلامآباد که مناطقی واقع شده در قلب استان هستند، شاهد حاشیهنشینی و مشکلات مرتبط به آن هستیم.
اذعان وزیر کشور مبنی بر این مطلب که «برنامهریزی ما برپایه توسعه نبوده است» خود گواه دیگری بر روند پرشتاب آسیبهای اجتماعی در حوزههای مختلف ازجمله حوزه اجتماعی و بحث کاربران اینترنتی و حجم بالای دادهها و انباشتهای اطلاعاتی است.
اما مسئولان برای رفع معضلات راهکارهای نیز ارائه میکنند یکی از این راهکارها احیاء کارکرد مساجد و کانونهای فرهنگی هنری مساجد و پرداختن به نماز است این راهحل که از زبان مسئولان امر بارها و بارها مطرح میشود، خود نقطه قوتی برای پرداختن به اینگونه مسائل و مباحث است، احیاء کارکرد مساجد و کانونهای فرهنگی هنری مساجد و پرداختن به نماز بهعنوان نقطه عطف امنیت معنوی یک انسان ازجمله مهمترین واصلیترین راهکار مطرحشده توسط وزیر کشور در بیست و پنجمین اجلاس سراسری نماز در البرز بود.
در پایان باید گفت؛ استان البرز بهعنوان محور مواصلاتی چهارده استان کشور و حساسیت ویژه در بحث آسیبهای اجتماعی نیازمند اتخاذ تدابیر ویژه و ضروری است، مسئولان پیش از آنکه زمان را درگذر تخصیص بودجهها، برنامهریزیها و دیگر موارد اداری و اجرایی از دست بدهند باید صدای زنگ خطر آسیبهای اجتماعی که از ۲۸ محله حاشیهنشین این استان به صدا درآمده را بشنوند و راهکارهای مناسبی بی اندیشند.