کشور ترکیه به عنوان یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری و اقتصادی ایران است که ظرفیت های نادیده گرفته شده بسیاری را در خود جای داده است. حجم مبادلات تجاری این دو کشور، ایران در جایگاه سیزدهمین کشور با بیشترین حجم صادرات به ترکیه است؛ به طوری که در سال ۹۸ بیش از ۵ میلیارد دلار کالا از ایران به ترکیه و حدود ۴ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار کالا از ترکیه به ایران صادر شد.
بر اساس گزارش‌های اتاق مشترک ایران و ترکیه، بیشترین حجم کالاهای صادراتی از ایران به ترکیه مربوط به روی به ارزش حدود ۹۰ میلیون دلار، اوره محلول در آب حدود ۸۰ میلیون دلار و پلی پروپیلن به ارزش ۷۰ میلیون دلار است.
سید حافظ موسوی رایزن سابق ایران در ترکیه اظهار کرد: هم اکنون محصولات زیادی بین ایران و ترکیه در حال تبادل است اما برخی فرآورده‌ها و محصولات هستند که از تمام ظرفیت آن‌ها برای تجارت استفاده نمی‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به فرآورده‌های پتروشیمی و پلیمری اشاره کرد.
وی افزود: محصولات معدنی و مواد معدنی و فرآورده‌های آن‌ها سالیانه در حجم بسیار کمی به ترکیه صادر می‌شود، اما نیاز ترکیه بیشتر از این‌ها است و ایران می‌تواند تمام این نیاز‌ها را برآورده کند.
رایزن سابق ایران در ترکیه با اشاره به تجارت در بخش کشاورزی بیان کرد: شاهد این هستیم که سالیانه حجم زیادی از محصولات کشاورزی به خصوص میوه سر زمین‌ها نابود می‌شوند، با وجود اینکه ترکیه خواهان انواع میوه و سبزیجات فصلی ایرانی است.
موسوی ادامه داد: در زمینه کشاورزی علاوه بر تامین نیاز‌های کشور ترکیه و افزایش درآمد‌های ارزی، می‌توان از ضرر کشاورزان جلوگیری کرد و فعالیت آن‌ها را در این زمینه افزایش داد.
وی تصریح کرد: علاوه بر تجارت در زمینه انواع کالاها، در زمینه خدمات نیز می‌توان ظرفیت‌های تجاری ایران و ترکیه را افزایش داد که از جمله آن‌ها می‌توان به ساخت راه، تونل، سد لوازم خانگی و انواع جذب سرمایه گذاری‌ها اشاره کرد.
با این تفاسیر و طبق اظهارات رایزن سابق ایران در ترکیه ظرفیت‌های زیادی در تجارت خارجی میان دو کشور وجود دارد که هنوز توجه چندانی به این مسئله نشده است و با سرمایه گذاری در این زمینه‌های می‌توان درآمد ارزی کشور را افزایش داد.
همان طور که مشخص است عمده صادرات کالا از ایران به ترکیه مربوط به محصولات معدنی، فلزی و پتروشیمی است همچنین محصولات غذایی همچون آب سیب و پسته نیز به این کشور صادر می‌شود که نشان دهنده ظرفیت تجاری زیاد در این زمینه است که از سوی دو کشور به آن‌ها توجه نمی‌شود.
ترکیه در سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۱۷۱ میلیارد دلار انواع کالا به کشور‌های مختلف جهان صادر کرد که مواد معدنی، نفتی و فرآورده‌های آن درصد بسیار کمی از آن را شامل می‌شود و این موضوع نشان دهنده این است که این کشور بر خلاف کشور‌های منطقه هیچ وابستگی به صادرات این نوع از کالاها ندارد.
یکی از نقاط قوت ترکیه در زمینه تجارت خارجی این است که حجم بسیار کمی از کالاهای وارداتی این کشور مربوط به کالاهای نهایی و مصرفی می‌شود یعنی این کشور انواع مواد اولیه را وارد و در صنایع خود استفاده می‌کند و در نهایت اقدام به صادرات و ایجاد درآمد زایی از آن‌ها می‌کند.
عمده کالاهای صادراتی ترکیه به جهان مربوط به گروه کالایی ماشین آلات و تجهیزات صنعتی، خودرو و وسایل نقلیه، پوشاک و البسه و آهن و استیل است که بزرگترین مقاصد صادراتی این کشور به ترتیب شامل آلمان، بریتانیا و ایتالیا می‌شود.
همچنین ترکیه طی ۵ سال گذشته در مجموع ۱۶ میلیارد و ۵۹۸ میلیون دلار کالا و خدمات به ایران صادر و همچنین طی این مدت ۲۸ میلیارد و ۴۹۰ میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده است.
لوازم چشم پزشکی و بصری و پلاستیک و مشتقات آن از دسته کالا‌هایی هستند که سالیانه حجم زیادی از آن‌ها به ترکیه وارد می‌شود، اما ایران متاسفانه از این بازار‌ها بهره زیادی ندارد که بای توجه بیشتری به این موضوع شود.
وسایل نقلیه و قطعات سوخت‌های معدنی، محصولات پالایشگاهی صنایع ساختمانی، مبلمان و وسایل روشنایی، چرم و پوست از جمله دیگر محصولاتی هستند که در زمینه تبادلات تجاری می‌توان با کشور ترکیه می‌توان انجام داد.
