اخبار اقتصادی - مشاور رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای از مشکلات اصلی فرسوده بودن ۴۰ درصد ناوگان جاده‌ای را بالا بودن مصرف سوخت در جاده‌ها دانست و گفت: در صورت نوسازی ۱۷۶ هزار دستگاه وسایل نقلیه باری و مسافری، میزان صرفه جویی در مصرف سوخت ۱۰ میلیارد و ۶۶۶ میلیون دلار است که رقم بسیار بزرگی است. در حال حاضر برخی کشنده‌های ما تا ۶۰ لیتر سوخت مصرف می‌کنند ولی خودروهای نو بین ۲۵ تا ۳۰ لیتر سوخت مصرف می‌کنند که نصف مصرف خودروهای فرسوده است.
صرفه‌جویی 530 میلیون لیتری مصرف سوخت با نوسازی ناوگان
به گزارش افکارنیوز، قربانی اضافه کرد: اگر این طرح اجرا شود و کامیون‌های بالای 40 سال از ناوگان خارج شوند 530 میلیون لیتر صرفه‌جویی مصرف سوخت محقق می‌شود و میانگین سن ناوگان کاهش مییابد. ضمن آنکه ناوگان کامیونی با عمر کمتر از 5 سال ما از 45 هزار دستگاه به 100 هزار دستگاه افزایش مییابد.
30 درصد ناوگان حمل بار فرسوده است
مهران قربانی گفت: یک میلیون و 950 هزار کامیون درون و برون‌شهری داریم که 576 هزار و 55 دستگاه آن فرسوده است که این رقم حدود 30 درصد ناوگان را شامل می‌شود.
معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای افزود: در دو دهه گذشته 24 هزار دستگاه خودروی اسقاطی تا پایان 98 نوسازی شده است.
قربانی اضافه کرد: در ناوگان برون‌شهری 346 هزار و 243 دستگاه کامیون داریم، تعداد کامیون‌های بالای 22 سال سن ما 107 هزار و 871 دستگاه است که 31 درصد ناوگان برون‌شهری را شامل می‌شود.
افزایش شدید قیمت کامیون‌های فرسوده
توقف طرح نوسازی ناوگان باری سبب شده تا قیمت کامیون‌های فرسوده به شدت افزایش یابد. به عنوان مثال کشنده FH۵۰۰ با سن زیر ۵ سال در بازار خودروهای سنگین ۲ میلیارد تومان به فروش می‌رسد در حالی که ماک ساخت ۱۳۵۶ با کارکرد بالای ۳۰۰ هزار کیلومتر، تا ۴۰۰ میلیون تومان هم به فروش می‌رسد. کامیون F۱۲ با عمر ۳۰ سال و کارکرد ۵۵ هزار کیلومتر که در عرف خودروهای سنگین، کم کارکرد محسوب می‌شود تا ۶۰۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. همچنین ایویکو ۷۲ با عمر زیر ۲۰ سال ساخت و کارکرد ۵۵ هزار کیلومتر را بین ۸۵۰ میلیون تا ۱ میلیارد تومان معامله می‌کنند که علت گرانی آن را سن پایین خودرو عنوان می‌کنند!
تولید داخلی سبب ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری
عضو فراکسیون ولایی مجلس گفت: شعار جهش تولید بسیار مهم و مطلوب است، چرا که اگر تولید کشور به درستی و به صورت عملی محقق شود، قطعا اقتصاد کشور، معیشت مردم و از همه مهم تر اشتغال جوانان مرتغع خواهد شد.جهش تولید، دارای آثار مثبت اقتصادی است و سبب کاهش نرخ بیکاری و تورم می‌شود.
توان تولید داخلی ناوگان حمل و نقل
همزمان با رشد صنعت خودروی سواری در ایران، تولید انواع کامیون، کامیونت و کشنده نیز در ۴۰-۳۰ سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است. تولید کامیون از ۳۱۷۳ دستگاه در سال ۴۸ به ۵۱۷۱ دستگاه در سال ۷۷ رسیده و ظرفیت تولید کامیون در سال ۸۳ معادل ۳۸ هزار دستگاه است. در سال جاری بیش از ۳۰ هزار دستگاه کامیون و کشنده در کشور تولید خواهد شد.
برابر آمار رسمی وزارت صنایع و معادن، تولید انواع کامیون، کامیونت و کشنده توسط شرکت‌های سایپادیزل و ایران خودرودیزل در هفت ماهه سال جاری ۱۳۵۷۹ دستگاه بوده است. امسال تولید انواع کامیون و کامیونت ۹۹۱۵ دستگاه بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۸۸ درصد رشد داشته است و میزان تولید کشنده نیز با ۵۹ درصد رشد ۳۶۶۴ دستگاه بوده است. تولید انواع کامیون و کامیونت در سال ۸۰ به ۲۵۵۳ دستگاه و در سال ۸۱ به ۲۶۳۶ دستگاه رسید که این میزان در سال جاری به ۲۳ هزار و ۳۷۰ دستگاه خواهد رسید. همچنین تولید انواع کشنده از ۱۰۱ دستگاه در سال ۸۰ به ۹۸۳ دستگاه در سال ۸۱ رسید و در سال ۸۳ به ۷۶۰۰ دستگاه خواهد رسید که نشانه رشد قابل توجه فعالیت شرکت‌های سایپادیزل و ایران خودرو دیزل است.
واردات کامیون دست دوم
عده‌ای برای کاهش هزینه‌های تمام شده حمل و نقل و صادرات و واردات کالا، واردات کامیون دست دوم با قیمت‌های پایین را پیشنهاد می‌کنند. این گروه معتقدند گرانی کامیون‌های ساخت داخل عامل افزایش هزینه‌های حمل و نقل است اما مخالفان می‌گویند کامیون‌های مذکور در کشورهای اروپایی بیش از حد مورد استفاده قرار گرفته‌اند و در مسیرهای طولانی و به طور شبانه روزی در تردد بوده و تقریباً کار خود را کرده‌اند و واردات آنها تنها جاده‌های ایران را به گورستان خودروهای دست دوم و فرسوده تبدیل می‌کند و چهره ناوگان حمل و نقل را نازیبا خواهد کرد. آنها اقدام دولت برای تعیین تعرفه ۱۶۰ درصدی واردات کامیون را بسیار شایسته و بجا ارزیابی کرده‌اند و معتقدند خودروسازان ایران باید در مقابل موج تلاش‌های موجود برای واردات کامیون دست دوم مقاومت کنند.
با توجه به توان تولید داخلی ، واردات چرا؟
در شرایطی که تولید کامیون با رشد ۱۸۸ درصدی رو به روست و تعدادی از کامیون‌ها در انبارها باقی مانده‌اند و منتظر ارائه تسهیلات بانکی به رانندگان هستند، دلیلی ندارد کامیون‌های دست دوم از خارج وارد شود و نباید مشکلات حمل ونقل کشور و هزینه‌های بالای صادرات و واردات را تنها به عامل گرانی کامیون‌های ساخت داخل نسبت داد. در حال حاضر تنوع بیش از ۶۰ نوع محصول تولیدی در داخل کشور، هر نوع سلیقه و انتظاری را پاسخ می‌دهد و رضایت مشتری را جلب می‌کند.
در نوسازی ناوگان باری استفاده حداکثری از توان خودرو سازان داخلی توامان با واردات کامیون مد نظر است.
معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای در این باره گفت: کلیات نوسازی با توان داخل با انعقاد قرارداد سازمان راهداری با کارخانه سازنده داخلی 800 دستگاه کامیون در گام اول با ایران‌خودرو دیزل است که به راننده‌ها پیامک ارسال شده است تا آمادگی خود را به سایت سازمان راهداری اعلام کنند و پس از انعقاد قرارداد شرایط به اطلاع آنها می‌رسد در قالب این طرح از ظرفیت‌های کارخانه‌های سازنده داخلی استفاده می‌شود.
میزان نوسازی ناوگان حمل و نقل در 20 سال گذشته
از سال 93 تا 98 ناوگانی که فرسوده بودند از نوع کامیون به متقاضیان تا اندازه‌ای تحویل شده است به عنوان مثال در سال 97، 2027 دستگاه و در سال 98، 399 دستگاه کامیون داشتیم و در کل از سال 93 تا سال 98، تعداد 5188 دستگاه کامیون تحویل متقاضیان شده است، اما از سال 78 تا 93 جمعا 1387 دستگاه کامیون نوسازی شده است و در کل در 20 سال گذشته 18 هزار و 275 دستگاه کامیون توسط شرکت‌های داخلی نوسازی شده است.
شرایط نوسازی ناوگان
قربانی با بیان اینکه برای اجرا سیاست‌های کلان داریم،گفت:اولویت جایگزینی با فرسوده‌ترین ناوگان است همچنین ایجاد امکان بهره‌وری از طرح توسط راننده و مالکان فعال مدنظر است همچنین مشارکت کلی خودروسازان کامیونی، تقویت شرکت‌های بزرگ حمل و نقلی، تأمین ناوگان ملکی شرکت‌ها، استقلال در استفاده از تسهیلات دولتی و ورود کامیون‌های استاندارد و کاهش دلالی در این طرح دیده شده است.
وی تأکید کرد: در موضوع واردات کامیون‌های با عمر سه سال مالکان حقیقی و حقوقی می‌توانند یک تا 10 دستگاه کامیون را ثبت‌نام کنند، همچنین این ناوگان تا سه سال امکان انتقال به غیر ندارد.
معاون حمل و نقل سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای درباره سیاست‌های اجرای کامیون‌های وارداتی گفت: توصیه شده است که برای ورود اولویت ناوگان فله‌بر باشد چون نیاز بیشتری داریم همچنین این کامیون‌ها باید دارای استاندارد ایمنی و خدمات پس از فروش باشد و کامیون‌های اروپایی، ژاپنی و کره‌ای فقط پذیرش می‌شوند.
وی اضافه کرد: کامیون‌های اسقاطی باید کارت هوشمند فعال داشته باشند، عمر آنها بالای 40 سال باشد و یک کامیون اسقاطی در قبال یک واردات قرار می‌گیرد البته امکان اسقاط همزمان چند کامیون برای واردات یک کامیون سه ساله وجود دارد.
وی اظهار داشت: تأمین ارز باید با منشأ خارجی و مورد تأیید بانک مرکزی باشد و عدم وابستگی به ارز دولتی مدنظر است همچنین در این طرح کاهش 25 درصدی سود بازرگانی به ازای اسقاط مدنظر است.
