اخبار اقتصادی-طبق گزارش منتشر شده توسط دولت عراق در سال ۲۰۱۳، علی رغم اینکه عراق در طول ۱۲ سال گذشته ۴۰ میلیارد دلار برای تامین برق هزینه کرده است، ولی در بسیاری از استانها روزانه ۱۲ ساعت برق قطع میشود.
زیرساختهای برق عراق نیازمند بازسازی مجدد و درست است، اما آن طور که پیداست نبود نیروی متخصص و زبردست در این کشور موجب شده است تا ایران دست به کار شود.
در ۸ ماه گذشته ضعف زیر ساختهای برق منجر به انعقاد تفاهم نامه برقی برای بازسازی شبکه برق عراق توسط ایران شد؛ نه تنها فشارهای خارجی بر دولت عراق برای برهم زدن هرگونه قرار داد اقتصادی با ایران از بین نرفت بلکه در ظاهر فشارهای آمریکا به کشور عراق باعث شده تا عراق برای اجرایی شدن این تفاهم نامه از خود واکنشی نشان ندهد.
طی یکسال گذشته صادرات برق ایران به عراق موجب تمدید معافیتهای تحریمی عراق برای واردات برق از ایران شد؛ در آبان سال گذشته وزارت خزانه داری آمریکا یک مهلت ۴۵ روزه به عراق برای جایگزین کردن خرید برق از ایران داد تا این کشور در این مدت فکری برای جایگزین کردن واردات برق از یک کشور دیگر داشته باشد کارشناسان انرژی به این نتیجه رسیدند که خرید برق از کشورهای دیگر در این مدت کوتاه امکان پذیر نیست و بهترین گزینه برای واردات برق ایران است؛ همین موضوع باعث شد تا عراقیها علاوه بر واردات برق از ایران به فکر کمک گرفتن از کشور ما جهت تلفات انرژی هم باشند.
حدود یکسال از این ماجرا میگذرد، اما چندی پیش سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که مهلتی ۱۲۰ روزه برای واردات برق از ایران به عراق داده شده است.
در حال حاضر ایران بیشترین میزان صادرات برق به عراق را به خود اختصاص داده و چون از چندین نقطه مرزی با عراق شبکه برق ایجاد کرده به راحتی میتواند برق مورد نیاز این کشور را تامین کند.
چندی پیش محمد علی وحدتی رئیس سندیکای شرکتهای تولیدکننده برق گفت: آمریکا و عراق به خوبی میدانند که نمیتوانند به سرعت کشور دیگری را جایگزین ایران برای خرید برق کنند و اگر برخی مواقع نامی از عربستان و یا ترکیه برده میشود برای این است که شاید به دنبال برخی منافع، خرید زمان و یا کاهش قیمت برق صادراتی هستند.
همچنین در ۱۹ بهمن سال گذشته اردکانیان وزیر نیروی ایران در نشست امضای این تفاهم نامهها گفته بود درصددیم نقش منحصربه فردی را در بازسازی صنعت برق عراق ایفا کنیم؛ طبق آخرین آمار رسمی ۸۲ درصد برق عراق، از گاز تامین میشود که این رقم در سال ۲۰۲۷ میلادی به ۸۴ درصد خواهد رسید.
صادرات حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات برق به کشور عراق
حمیدرضا صالحی عضو هیأت مدیره سندیکای صنعت برق ایران در خصوص آخرین وضعیت صادرات برق به کشور عراق، اظهار کرد: بعد از اتمام جنگ بین ایران و عراق، ایران اولین کشوری بود که با نوسازی شبکههای ارتباطی و ایجاد شبکههای برق، ظرفیت بیشتری را به صادرات آن اختصاص داد که در حال حاضر شاهد حدود ۱۲۰۰ تا ۱۵۰۰ مگاوات صادرات برق به کشور عراق هستیم.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به وضعیت نامطلوب سیم کشیهای برق در کشور عراق چرا ایران در صنعت برق آن کشور سرمایه گذاری ندارد؟ گفت: کشور عراق از لحاظ تکنولوژی کشوری عقب مانده و شبکههای توزیع و انتقال برقش فرسوده و آسیب دیده است. زیر ساختهای صنعت برق در این کشور نیازمند پروژههای بلند مدت است و اگر کشور عراق بخواهد در صنعت برق ارتقا پیدا کند باید از لحاظ زیر ساختی قوی باشد.
عضو هیأت مدیره سندیکای صنعت برق ایران بیان کرد: ایران، چون در صنعت برق کامل، به همه بخشها مسلط و تکنولوژی انتقال و توزیع برق را داراست طی برنامه ریزیهای انجام شده در سندیکای برق و وزارت نیرو می تواند فعالیتهای صنعت برق خود را به عراق منتقل کرده و در ایجاد صنعت برق در این کشور نقشی موثر داشته باشد. در صورت اجرایی شدن این طرح، علاوه بر رشد صنعت برق کشور میتوانیم در ایجاد اشتغال برای جوانان ایرانی و عراقی نقشی به سزا داشته باشیم.
صالحی با اشاره به اینکه شبکههای برق در عراق به شدت با مشکل مواجه هستند، گفت:، چون سیم کشیهای برق موجب کاهش تلفات جانی و مالی میشود، در تلاشیم با اجرای پروژههای کاهش تلفات در این کشور از بروز این رخداد بیشتر جلوگیری کنیم.
این مقام مسئول در همین خصوص تصریح کرد: برای اجرای این پروژهها بین شرکت سندیکای برق و وزارت نیرو توافق نامههایی امضا شد که در دست اقدام است. شرکتهای صاحب نام و مشهور میتوانند در این پروژهها به ما کمک کنند.
وی ادامه داد: با احداث تعدادی کارخانه در عراق تلاش میکنیم بخشی از ظرفیتهای خالی کارخانههای ایران را به این کشور منتقل کنیم.
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و دانش بنیان اتاق بازرگانی وصنایع معادن ایران در پاسخ به این سوال که تکمیل این طرح چقدر زمان میبرد؟ بیان کرد: برای اجرا و تکمیل این پروژهها نمیتوان زمان مشخصی در نظر گرفت، چون این طرح شامل آموزش سپس بهره برداری است.
صالحی با اشاره به اشتغال این طرح برای کارشناسان و مهندسان صنعت برق تصریح کرد: این طرحها در دراز مدت میتواند فرصتی مناسب برای اشتغال نیروهای انسانی ذکر شده باشد؛ همچنین در حال حاضر ۵۰ هزار نفر در صنعت برق مشغول به کار هستند که این رقم با انتقال صنعت برق به کشور عراق ۱۵ درصد افزایش مییابد.
عضو هیأت مدیره سندیکای صنعت برق درخصوص ارزآوری صادرات صنعت برق گفت: تاکنون پروژههای مهندسی در کشور عراق حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار ارز آوری داشته است که این رقم طی ۲ سال میتواند به ۱۰ میلیارد دلار برسد.پس از صادرات برق به فکر ایجاد نیروگاه در عراق باشیم
حسن مرادی کارشناس مسائل اقتصادی در حوزه انرژی در همین خصوص اظهار کرد: صادرات خدمالت فنی مهندسی مدتی است در کشور مورد توجه قرار نگرفته است و یکی از مواردی که میتواند جایگزین نفت شود صادرات خدمات فنی مهندسی است.
وی ادامه داد: از ۲ طریق اعم انتقال برق از طریق از کابلهای برق و احدالث نیروگاه با توجه به منابع نفتی عراق میتوان برق را به عراق صادر کرد؛ توان بالای شرکتهای موجود بخش نیرو میتواند کمک شایانی در ساخت نیروگاهها و بازسازی مجدد زیرساختهای برق در کشور عراق کند.
این کارشناس حوه انرژی بیان کرد: طرح فروش برق به کشور عراق میتواند موجب اشتغال آفرینی داخلی در کشور باشد که این مسئله بسیار مهمی است و دولت باید به آن توجه ویژهای داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه با صادرات برق به عراق میتوانیم موجب اشتغال آفرینی در صنعت برق از ۲ جهت شویم؛ اول از این جهت که با ساخت تجهیزات مرتبط با برق میتوان موجب اشتغال آفرینی داخلی شد و دوم از آن جهت که با صادرات گاز به عراق میتوان موجب اشتغال آفرینی نیروهای جوان متخصص در کشور عراق شد.
با توجه به مطالب ارائه شده میتوان به این نتیجه رسید که کشور عراق برای بازسازی زیرساختهای نامناسب نیازمند پروژههای بلند مدت است این مشکل باید از سوی ایران به فرصت تبدیل شود و با انتقال صنعت برق به کشور عراق نه تنها منجربه صادرات برق به این کشور میشویم بلکه موجب اشتغالزایی جوانان متخصص و زبردست ایرانی در صنعت برق نیز خواهد شد؛ همچنین در کنار فروش برق به عراق باید به احداث نیروگاه و کاهش تلفات برق در شبکه این کشور اقدام کرد. گفتنی است در حال حاضر شرکتهای ایرانی بزرگ سازنده نیروگاه مانند مپنا در عراق برای ساخت نیروگاه حضور دارند.