بحث مدیریت مصرف یکی از بندهایی است که در سیاست‌های کلی "اقتصاد مقاومتی" مورد تاکید قرار گرفته و وزارت نیرو نیز توجه ویژه‌ای به آن دارد؛ به طوری که رضا اردکانیان - وزیر نیرو - نیز بارها به آن اشاره کرده و جزو سیاست‌های این وزارت خانه بر شمرده است.
اخبار اقتصادی-این موضوع تا اندازه‌ای اهمیت دارد که یک روی سکه گذر از پیک مصرف برق در تابستان سال جاری مدیریت مصرف بود. به طور کلی میزان پیک در تابستان امسال نسبت به سال گذشته حدود یک درصد رشد داشت. میزان رشد مصرف طی ۱۰ سال قبل حدود ۴.۷ درصد و در ۴۰ سال اخیر ۷.۲ درصد بوده است. کارشناسان بر این باورند که کاهش رشد مصرف نشان دهنده این است که اقدامات مدیریت مصرف به خوبی جواب داده است.
در این میان راهکاری مختلفی برای مدیریت مصرف برق وجود دارد. برای مثال اگر استفاده‌کنندگان کولرهای گازی به جای تنظیم دمای کولر روی ۱۸ درجه دما را روی ۲۴ درجه (دمای آسایش) تنظیم کنند بیش از ۴۰۰۰ مگاوات از مصرف برق در ساعات اوج مصرف کاسته می‌شود.با احتساب ۷۰۰ میلیون یورو سرمایه گذاری لازم برای ساختن هر ۱۰۰۰ وات نیروگاه کاهش ۴۰۰۰ مگاواتی از میزان اوج مصرف برق کشور به معنای عدم ضرورت معادل سرمایه گذاری ۲.۸ میلیارد یورو (حدود ۳۴ هزار میلیارد تومان) است.
تنظیم کولرهای آبی روی دور کند در ساعات اوج مصرف موجب کاهش حدود ۵۰ درصدی از مصرف برق آنها می‌شود. با توجه به تعداد کولرهای آبی در کشور این اقدام ساده نتایجی مشابه بند فوق‌الذکر را برای کشور به دنبال خواهد داشت.
یک لامپ برابر با کاهش هزار مگاواتی مصرف
مصرف برق یک لامپ ال ای دی هشت واتی ۱۳ درصد مصرف برق یک لامپ رشته‌ای ۶۰ وات است در حالی که روشنایی هر دو برابر بوده و طول عمر آن تقریبا ۲۰ برابر لامپ رشته‌ای است. تعویض لامپ‌های رشته‌ای به ال ای دی و کم مصرف اثر بسیار زیادی بر کاهش مصرف برق داشته و به همان نسبت از تولید آلاینده دی اکسید کربن در نیروگاه‌ها جلوگیری می‌کند.اگر هر خانواده ایرانی یک لامپ اضافه خود را در خانه یا محل کار خاموش کند باعث کاهش ۱۰۰۰مگاوات برق در کشور می‌شود. استفاده حداکثری از نور طبیعی در طول روز در کاهش میزان استفاده از روشنایی الکتریکی بسیار موثر است.
چگونه مصرف برق یخچال فریزر را کاهش دهیم؟
طی سال‌های اخیر استفاده از دستگاه یخچال فریزر به طور فزاینده‌ای رواج پیدا کرده و میزان مصرف برق این نوع یخچال فریزرها در طول یک شبانه‌روز بسته به نوع تکنولوژی ساخت و کارخانه سازنده آن از ۱.۸ تا سه کیلووات ساعت متغیر است.اگر میانگین مصرف برق یخچال فریزرها را درحدود ۲.۵ کیلووات ساعت در شبانه‌روز در نظر بگیریم، برق مصرفی این دستگاه‌ها به طور متوسط در هر ماه ۷۵ کیلووات ساعت است که با احتساب ۲۱ میلیون دستگاه یخچال فریزر به طور تخمینی در کشور، سالانه ۲۷۵۰۰ گیگاوات ساعت برق توسط این دستگاه‌ها مصرف می‌شود.
در این بین یخچال‌های بدون برچسب یا بازده انرژی پایینF و Gتقریبا دو برابر یخچال‌های بهینه و بازده انرژی بالا A و +A برق مصرف می‌کنند که مصرف‌کنندگان می‌توانند با اجرای راهکارها و رعایت توصیه‌هایی نقش موثری را در کاهش مصرف انرژی این وسائل و در نهایت کاهش هزینه‌های خود ایفا کنند.
مصرف‌کنندگان باید هنگام خرید یخچال فریزری را انتخاب کنند که با توجه به برچسب انرژی دارای بالاترین بازده و کمترین مصرف انرژی باشد.همچنین حجم یخچال فریزر باید با توجه به نیاز و تعداد افراد خانواده انتخاب شود تا از فضای آن به طور کامل استفاده شود. در بسیاری از موارد یک یخچال فریزر ۱۴ فوت می‌تواند نیاز یک خانواده دو تا چهار نفره را برآورده سازد.
علاوه‌براین برفک‌های یخچال و فریزر را به طور منظم آب کنید، زیرا با افزایش قشر برفک، مصرف انرژی بالا می‌رود، با انتخاب یخچال‌های مجهز به سیستم برفک‌زدای اتوماتیک (NoFrost)، مصرف برق بدون دخالت مصرف کننده کاهش می‌یابد.
وقتی یخچال یا فریزر در کنار دستگاه‌های گرمازا مثل اجاق گاز، آبگرم کن، شوفاژ و همچنین زیرنور مستقیم خورشید قرار داشته باشد، مصرف انرژی آن افزایش می‌یابد، لذا اگر مکان مناسب دیگری برای یخچال فریزر در اشپزخانه وجود ندارد، با یک پوشش مناسب (عایق حرارتی) یخچال فریزر را از حرارت و گرما حفظ کنید.
علاوه بر این فضای پشت یخچال و فریزر برای گردش هوا باید حداقل به اندازه ۱۰ سانتی‌متر با دیوار فاصله داشته باشد. ضمنا لازم است لوله‌های پشت یخچال و فریزر حداقل سالی دوبار گردگیری شود. رعایت این موارد سبب انتقال حرارت بهتر بین هوا و لوله‌ها خواهد شد.
پایه‌های یخچال فریزر باید روی یک سطح تراز و صاف قرار گیرد. عدم رعایت این موضوع باعث می‌شود تا در یخچال به طور کامل بسته نشده، در نتیجه هوای سرد یخچال، خارج و و هوای گرم وارد آن شود که باعث افزایش کارکرد یخچال و در نهایت بالا رفتن مصرف برق آن می‌شود.
مواد غذایی پخته شده و داغ را پیش از سرد شدن کامل داخل یخچال فریزر قرار ندهید و از گذاشتن همزمان مقدار زیادی مواد غذایی داخل یخچال و به ویژه فریزر خودداری کنید. این کار فشار زیادی را بر موتور آن واحد خواهد کرد.از کنار هم چیدن و چسباندن ظروف و مواد غذایی داخل یخچال فریزر پرهیز کنید، چرا که این کار گردش هوا را در داخل یخچال فریزر دچار اختلال کرده و سبب افزایش مصرف برق می‌شود.
جهت نگهداری مواد غذایی، پس از گذاشتن آنها داخل کیسه‌های فریزر، درب آنها را به صورتی ببندید که دیگر هوای اضفی در داخل آن وجود نداشته باشد. در ضمن بر روی هر یک از کیسه‌ها، برچسبی که حاوی مشخصاتی نظیر نام مواد غذایی، نوع آن (سرخ شده، پخته، خام و ...) و تاریخ انجماد است را بچسبانید. چنین برچسبی را با اطلاعات کلی‌تر شامل فهرست مواد غذایی داخل هر سبد، کشو، قفسه و یا طبقه نیز تهیه کرده و در محل مناسب بچسبانید. به این ترتیب دستیابی به مواد غذایی مورد نیاز بسیار آسان، سریع و سهل‌الوصول خواهد شد.
از باز و بسته کردن بیهوده درب یخچال یا فریزر پرهیز کنید و سعی کنید در موقع باز کردن درب، مدت طولانی باز نماند همچنین نوار لاستیکی درب یخچال و فریزر به مرور زمان، انعطاف و کارآیی خود را از دست می‌دهد. توصیه می‌شود که سالی یک بار سالم بودن نوارها کنترل شود تا در صورت کوچک‌ترین نشت هوا، نسبت به تعویض آنها اقدام گردد.
افتادگی درب یخچال یا فریزر به مرور زمان باعث بسته نشدن کامل درب و جدا شدن نوار لاستیکی از درب یخچال می‌شود که باید نسبت به تعویض لولای درب اقدام گردد تا از اتلاف برق به جهت خروج هوای سرد یخچال جلوگیری شود.
از گذاشتن بطری‌های حاوی نوشابه‌های گازدار در قسمت جایخی یخچال‌ها و یا قرار دادن آنها در فریزر جدا خودداری نمایید. این کار باعث می‌شود تا پس از انجماد کامل مایع در داخل بطری، درب بطری باز شود و یا براثر فشار زیاد به بطری، بطری شکسته و مایع آن در داخل فریزر و یا جایخی یخچال پراکنده شود. عدم رعایت همین موضوع باعث می‌شود تا حداقل زمانی بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در یخچال فریزر را برای تمیز کردن ناشی از ترکیدن بطری باز بگذاریم که خود باعث اتلاف انرژی زیادی خواهد شد.
از قراردادن انواع قوطی‌های کنسرو، رب گوجه فرنگی، گالن‌ها و بطری‌های حاوی شربت، ترشیجات، شیشه‌های مربا، عسل و ... داخل یخچال خودداری کنید. این کار باعث اشغال بی‌مورد فضای یخچال و به طبع آن افزایش مصرف برق دستگاه خواهد شد.
با توجه به اینکه در فصول گرم دلیل باز و بسته شدن زیاد درب یخچال به منظور استفاده از آب خنک است، حتی‌الامکان در هنگام خرید این وسیله، یخچال فریزری را انتخاب کنید که دارای آب سرد کن باشد.
در صورت تمایل و نیاز به خرید یخچال فریزرهای سایدبای‌ساید حتما دستگاهی را انتخاب کنید که علاوه بر داشتن آب سردکن و یخ‌ساز دارای درب های مجزا باشد همچنین در هنگام خرید به بسته شدن کامل درب‌ها و مرغوبیت و چسبندگی نوار لاستیکی درب یخچال فریزر دقت و توجه کافی داشته باشید.
تنظیم صحیح و به موقع ترموستات یخچال و یا فریزر نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی این وسائل خواهد داشت و به عبارتی تنظیم نادرست و یا عدم توجه به تنظیم به‌موقع ترموستات باعث فاسد شدن و یا یخ‌زدگی مواد غذایی و به طبع آن افزایش مصرف انرژی خواهد شد. بنابراین درجه ترموستات فریزر را معمولا روی ۱۸ درجه زیر صفر و درجه ترموستات یخچال را روی چهار درجه بالای صفر تنظیم کنید.
برای شست‌وشوی جداره‌های داخلی یخچال فریزر چه هنگامی که برای اولین بار می‌خواهید از آن استفاده کنید و چه زمانی که قصد تمیز کردن آن را دارید، از مخلوط آب نیم گرم و جوش شیرین (هر لیتر آب یک قاشق جوش شیرین) و یک قطعه اسفنج نرم استفاده کنید و سپس آن را با پارچه‌ای نرم و تمیز خشک کنید.
پس از هربار شست‌وشو برای یکنواخت شدن سرمای داخل یخچال فریزر باید مدتی (از زمان روشن شدن اولیه تا خاموش شدن کمپرسور یخچال) یخچال فریزر خالی بوده و با درب بسته کار کند.
در خصوص برچسب انرژی این محصول نیز باید گفت، برچسب انرژی از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که هر قسمت نمایانگر اطلاعاتی است که خریداران یخچال فریزر می‌توانند با توجه به این اطلاعات درهنگام خرید، دستگاهی را انتخاب کنند که در مقایسه با سایر مدل‌های مشابه از کارآیی و بازدهی بیشتر و مصرف انرژی کمتری برخوردار باشد.
سه قسمت اولیه این برچسب که در تمامی وسائل انرژی بر خانگی مشترک است به ترتیب نمایانگر علامت تجاری شرکت سازنده، نام شرکت سازنده و مدل دستگاه است. قسمت چهارم آن نیز آرم سازمان ملی استاندارد و قسمت پنجم که مهم‌ترین بخش آن محسوب می‌شود برچسب انرژی است به وسیله (۷) حرف لاتین از +++A تا D و (۷) رنگ سبز تا قرمز مشخص شده و هر یک از حروف و رنگ‌ها معرف درجه‌ای از مصرف انرژی دستگاه است.
حرف A+++ و رنگ سبز پررنگ نشانگر کمترین مصرف انرژی و بیشترین بازدهی و حرف D و رنگ قرمز نشانگر بیشترین مصرف انرژی و کمترین میزان بازدهی دستگاه است. مصرف‌کنندگان می‌توانند در هنگام خرید یخچال فریزر با دقت و توجه به حرف لاتین درج شده و رنگ مشخص شده دراین قسمت از میزان کارآیی و بازدهی و همچنین مصرف انرژی دستگاه اطلاع یابند.
ردیف‌های بعدی در یخچال فریزر نشانگر میزان مصرف انرژی دستگاه مورد نظر براساس استاندارد ملی تدوین شده براساس کیلووات ساعت در سال، حجم خالص یخچال فریزر براساس آزمون استاندارد، درجه بندی قسمت انجماد و میزان صدای تولید شده توسط یخچال فریزر را نشان می‌دهد.
مصرف برق ماشین لباسشویی را چطور کاهش دهیم؟
با توجه به اینکه در حال حاضر امکان استفاده از وسائل انرژی‌بر خانگی برای اکثر مردم وجود دارد، مصرف انرژی در بخش خانگی و تجاری طی دو دهه گذشته افزایش چشمگیری داشته است؛ در این بین ماشین لباسشویی از ضروری‌ترین لوازم رفاهی هر خانواده‌ای محسوب می‌شود که دراختیار داشتن یک ماشین لباسشویی پربازده که بتواند با مصرف بهینه آب، برق و مواد شوینده کیفیت شست‌وشوی مطلوبی ارائه دهد، برای مصرف کننده بسیار حائز اهمیت است.
در طول سال، یک ماشین لباسشویی حدود ۱۲۱ کیلووات ساعت انرژی مصرف می‌کند و اگر این مقدار را برای تمامی ماشین لباسشویی‌های موجود در کشور محاسبه کنیم، سالانه نزدیک به ۱۸۰۰ گیگاوات ساعت انرژی الکتریکی استفاده می‌شود که با بکارگیری توصیه‌های ارائه شده نه تنها در مصرف برق ماشین‌های لباسشویی به میزان ۱۰ درصد صرفه‌جویی خواهد شد، بلکه طول عمر این تجهیز نیز افزایش خواهد یافت.
توجه به برچسب مصرف انرژی در هنگام خرید ماشین لباسشویی و انتخاب دستگاهی با رتبه بالاتر موجب بهینه‌سازی و کاهش مصرف هزینه‌های برق مصرفی در خانوارها و نیز کاهش آلودگی محیط زیست می‌شود. علاوه بر این باتوجه به اینکه حدود ۸۰ درصد از مصرف انرژی ماشین شما مربوط به گرم کردن آب است تا آنجا که ممکن است از آب سرد برای شست‌وشوی لباس‌ها استفاده کنید.
همچنین لازم است در انتخاب ماشین لباسشویی دستگاهی را انتخاب کنید که ضمن داشتن علامت استاندارد و برچسب انرژی، دارای کمترین مصرف انرژی در بین مدل‌های مشابه باشد و ظرفیت ماشین لباسشویی را متناسب با تعداد افراد خانواده انتخاب کنید.هنگام خرید ماشین لباسشویی دقت کنید که هر سه رتبه «مصرف انرژی»، «پاک کنندگی» و «خشک کنندگی» آن دارای بازدهی مطلوبی باشد. به عبارت دیگر دستگاهی را انتخاب کنید که ضمن حداقل مصرف انرژی از عملکرد مناسبی نیز برخوردار باشد.علاوه بر این لازم است قبل از استفاده از ماشین لباسشویی دفترچه راهنمای آن را با دقت مطالعه و نکات ذکر شده در آن را در استفاده از ماشین لباسشویی رعایت کنید.
با توجه به اینکه قسمت زیادی از مصرف برق در ماشین‌های لباسشویی صرف گرم کردن آب ورودی به ماشین می‌شود، بنابراین استفاده از لوله‌کشی آب گرم ساختمان برای ماشین لباسشویی‌هایی که دارای دو ورودی آب (سرد و گرم) می‌باشند، در کاهش مصرف انرژی بسیار موثر است.از لباسشویی زمانی استفاده کنید که لباس کافی براساس ظرفیت ماشین لباسشویی و برنامه شست‌وشوی مربوطه داشته باشید. به عبارت دیگر هنگام شست‌وشو، از ظرفیت کامل لباسشویی استفاده کنید.
همچنین برای شستن لباس از آب با درجه حرارت مناسب، استفاده شود. با توجه به جنس لباس و میزان کثیفی تا جای ممکن سعی شود به جز مواردی که با لکه‌های چربی یا زغال سر و کار دارید، از آب سرد برای شست‌وشوی لباس استفاده کنید. تنها تغییر حالت استفاده از آب داغ (۶۰ درجه سانتیگراد) به آب گرم (۴۰ درجه سانتیگراد) میزان مصرف انرژی را ۴۰ درصد کاهش می‌دهد.
در صورت لکه‌گیری لباس‌ها قبل از شست‌وشو می‌توانید برای شست‌وشو از آب سرد و یا آب ۴۰ درجه استفاده کنید. حتی الامکان به جای استفاده از خشک کن ماشین لباسشویی از هوای آزاد جهت خشک کردن استفاده کنید.
در صورتی که لازم است از خشک کن ماشین لباسشویی استفاده کنید، تعداد دورهای آبگیری را افزایش دهید تا رطوبت بیشتری از لباس‌ها گرفته شود، در نتیجه زمان کمتری برای سیکل خشک کنندگی لازم است. چراکه مصرف برق سیکل آبکشی نسبت به مصرف برق سیکل خشک کنندگی کمتر است.
علاوه بر این هنگام شست‌وشو، از برنامه شست‌وشوی اقتصادی لباس استفاده کنید، این برنامه علاوه بر کاهش میزان برق مصرفی برای گرم کردن آب، میزان آب مصرفی جهت شست‌وشو را نیز کاهش می‌دهد.
در هنگام شست‌وشو، لباس‌های بسیار کثیف را از لباس‌هایی که کمتر کثیف هستند، جدا کنید و هر کدام را جداگانه (البته با ظرفیت کامل) در ماشین لباسشویی قرار دهیدو مهم‌تر آنکه از بکار بردن ماشین لباسشویی در ساعات اوج مصرف برق خودداری کنید.در پایان فرآیند شست‌وشوی لباس، دو شاخه ماشین لباسشویی را از پریز خارج کنیدبه دلیل اینکه ماشین لباسشویی به دلیل داشتن بار پنهان، دارای مصرف آماده به کار (استندبای) است.
از سوی دیگر لازم است تعمیر و نگهداری ماشین لباسشویی خود را به طور مرتب و براساس برنامه‌ای که در دفترچه راهنمای ماشین لباسشویی پیشنهاد شده، انجام دهید و فیلتر و دهانه پودر ماشین لباسشویی را به طور منظم تمیز کنید. توجه داشته باشید که تمیز نگه داشتن ماشین لباسشویی علاوه بر کاهش مصرف انرژی، عمر دستگاه را نیز افزایش می‌دهد.
گفتنی است که برچسب انرژی از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که هر قسمت نمایانگر اطلاعاتی است که خریداران ماشین لباسشویی می‌توانند با توجه به این اطلاعات در هنگام خرید، دستگاهی را انتخاب کنند که در مقایسه با سایر مدل‌های مشابه از کارایی و بازدهی بیشتر و مصرف انرژی کمتر برخوردار باشد.
سه قسمت اولیه این برچسب که در تمامی وسائل انرژی‌بر خانگی مشترک دیده شده به ترتیب نمایانگر علامت تجاری شرکت سازنده، نام شرکت سازنده و مدل دستگاهاست. قسمت چهارم برچسب مصرف انرژی به وسیله ۷ حرف لاتین از A تا G و ۷ رنگ از سبز تا قرمز مشخص شده که هر یک از حروف و رنگ‌ها معرف درجه‌ای از مصرف انرژی دستگاه است.
حرف A و رنگ سبز پررنگ نشانگر کمترین مصرف انرژی و حرف G و رنگ قرمز نشانگر بیشترین مصرف انرژی دستگاه است. مصرف کنندگان می‌توانند در هنگام خرید ماشین لباسشویی با دقت و توجه به حرف لاتین درج شده و رنگ مشخص شده دراین قسمت از میزان مصرف انرژی دستگاه اطلاع یابند.
ردیف سوم نمایانگر مصرف انرژی دستگاه براساس استاندارد ملی تدوین شده در بخش آزمون استاندارد و ردیف‌های چهارم و پنجم در ماشین لباسشویی نشانگر رتبه قدرت پاک کنندگی و رتبه قدرت خشک کن دستگاه است.
دو ردیف پایانی نیز ظرفیت دستگاه و میزان مصرف اب را نشان می‌دهد، بنابراین مصرف کنندگان با توجه به رتبه انرژی، رتبه قدرت پاک کنندگی و رتبه خشک کنندگی قادر به انتخاب دستگاه پربازده و کاراست.
