موضوع صدور کارت‌های بازرگانی یک بار مصرف و سوء استفاده از آن مساله جدیدی نیست بطوریکه تقریبا معضل کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف برای اقتصاد ایران به یک معضل همیشگی تبدیل شده است.
اخبار اقتصادی- گفتنی است تا یک سال پیش شاید عمده‌ترین مشکلی که سوء استفاده از این کارت‌ها برای اقتصاد کشور ایجاد کرده بود بحث فرار مالیاتی بود اما اخیرا با توجه به مشکلاتی ارزی که بعد از وضع تحریم‌های اخیر در سال گذشته برای اقتصاد کشور بوجود آمده موضوع سوء استفاده از کارت‌های بازرگانی در ابعاد گسترده‌‌تری است بطوریکه شنیده می‌شود برخی دلالان و به قولی حق‌العمل کاران وارد عرصه صادرات شده‌اند و با سو‌استفاده از این کارت‌های بازرگانی پول‌های کلانی را به جیب می‌زند.
براساس شنیده‌ها این پدیده جدید بدین شکل است که پس از صدور بخشنامه‌های متعدد ارزی از سال گذشته تاکنون به دلیل محدودیت‌های ارزی و تعهدی که برای بازگشت ارز حاصل از صادرات بوجود آمده عده‌ای به عنوان حق‌العمل کار وارد کار صادراتی شده‌اند و با استفاده از کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف کالای برخی صادرکنندگان را صادر می‌کنند و به ازای هر دلار کالای صادراتی از صادرکننده 100 الی 150 تومان حق‌العمل یا حق دلالی می‌گیرند.
بر این اساس صادرکننده دیگر در قبال صادرات انجام شده تعهد ارزی ندارد زیرا دارنده کارت بازرگانی متعهد به بازگشت ارز صادراتی می‌شود و به همین دلیل حاضر است تا به ازای هر دلار کالای صادراتی هم مبلغی را به دلال بپردازد.
* گرفتن حق دلالی برای صادرات با استفاده از کارت بازرگانی یک بار مصرف
محمدرضا مودودی سرپرست سازمان توسعه تجارت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در پاسخ به این سوال که آیا ورود حق‌العمل‌کاران و دلالان به عرصه صادرات کشور را تایید می‌کند، گفت: این موضوع را من هم شنیده‌ام که یک عده سود جو وارد امر صادرات شده‌اند و با دریافت مبلغی از صادرکنندگان کالاهای آن‌ها را صادرمی‌کنند و به این ترتیب صادرکننده هم دیگر متعهد به بازگشت ارز حاصل از صادرات نیست و دارنده آن کارت بازرگانی یکبار مصرف باید در مقابل قانون پاسخگوی تعهد ارزی باشد.
سرپرست سازمان توسعه تجارت بیان داشت: اگر هر دلال صادراتی در هر ماه به طور متوسط 4 میلیون دلار توسط یک کارت بازرگانی یک بار مصرف صادر کند براساس دریافت حق‌العمل 100 تا 150 تومانی به ازای هر دلالی 400 تا 600 میلیون تومان سود بادآورده نصیب خود می‌کند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا این پدیده شکل گرفت است، گفت: اتخاذ سیاست‌های ارزی غلط سبب شکل‌گیری چنین فضایی شده است بنابراین شکل‌گیری چنین پدیده‌هایی خود به خود بر ضرورت اصلاح سیاست‌های ارزی تاکید می‌کند.
سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه سال گذشته حدود 6 هزار و 400 کارت بازرگانی یکبار مصرف صادر شده است، گفت: 5 میلیارد و 400 میلیون دلار صادرات توسط این کارت‌های یکبار مصرف انجام شده است که اگر به ازای هر دلار صادراتی یک دلال فقط 150 تومان از صادرکننده دریافت کرده باشد به عبارتی حدود 810 میلیارد تومان سود نصیب دلالان شده است.
وی با بیان اینکه اینگونه صادرات ضررهای زیادی به وضعیت تجارت کشور وارد می‌کند، گفت: با این روش کالاهای بی‌کیفیت به نام کالای ایرانی صادر می‌شود و بازارهایی که طی سال‌های متمادی بدست آورده‌ایم از بین می‌رود.
*باید سیاست های غلط ارزی اصلاح شود
مودودی با تاکید بر اینکه باید سیاست‌های ارزی را مطابق با سیاست‌های تجاری اصلاح کرد بیان داشت: برای صادرکنندگان واقعی را به عرصه تجارت کشور برگرداند تا با کارت بازرگانی خودشان اقدام به صادرات کنند.
وی گفت: براساس قانون باید کارت بازرگانی به راحتی در اختیار بازرگان قرار گیرد و متاسفانه اگر محدودیت‌های برای صدور این کارت‌ها صورت گیرد ممکن است برخی صادرکنندگان این مسائل را مطرح کنند که ما می‌خواهیم کالا صادر کنیم اما به ما اجازه داده نمی‌شود.
سرپرست سازمان توسعه تجارت بیان داشت: بنابراین به جای اینکه به معلول پرداخته شود و بخواهیم برای حل این مسائل نسبت به صدور کارت‌های بازرگانی قوانین سخت‌گیرانه وضع کنیم بهتر است به علت‌ها بپردازیم و سیاست‌های غلط ارزی را اصلاح کنیم.
