درحالی که از یک سو ۱۰ درصد نیروگاه‌های حرارتی ایران پا به سن گذاشته و دهه ۴۰،۵۰ و ۶۰ عمر خود را سپری می‌کنند و از سوی دیگر طی سه سال گذشته، ۲۰ هزار واحد جدید کلنگ‌زنی شده که قرار است به تدریج در طول برنامه ششم و هفتم توسعه وارد مدار تولید برق شوند، وزارت نیرو به دلایل مختلف، هم‌چنان برنامه‌ای برای بازنشسته کردن واحدهای قدیمی ندارد.
۱۲۳ واحد نیروگاهی حرارتی در ایران وجود دارد که از این تعداد، ۴۲ واحد دولتی، ۶۰ واحد خصوصی و ۲۱ واحد در اختیار صنایع بزرگ هستند. علاوه بر این، ۸۱ هزار مگاوات ظرفیت منصوبه نیروگاه‌هاست که از این میزان ۶۴ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی و از این تعداد نیز ۱۶ هزار واحد بخاری ۲۵ هزار و ۳۵۵ مگاوات واحد گازی و ۲۳ هزار واحد سیکل ترکیبی است.
طبق آمار اعلامی، در حال حاضر ۱۰ درصد نیروگاه‌ها در ایران، عمری بالای ۴۰ سال و ۶۱ درصد نیروگاه‌ها کمتر از ۲۰ سال سن دارند که طبق گفته‌های مدیر عامل شرکت برق حرارتی، طی سه سال گذشته، ۲۰ هزار واحد جدید کلنگ‌زنی شده که به تدریج در طول برنامه ششم و هفتم توسعه وارد مدار تولید برق می‌شود.
پنج سال زمان برای جایگزینی بازنشسته‌ها
برنامه راهبردی وزارت نیرو تا سال ۱۴۰۴ در راستای افزایش میانگین راندمان برق و حرارت نیروگاه های کشور، تدوین شده و بر اساس مطالعات صورت گرفته در این راستا برنامه‌ای برای بازنشستگی واحدهای قدیمی با راندمان پایین در نظر گرفته شده است.
با خروج واحدهای فرسوده از شبکه و احداث واحدهای جدید که دارای راندمان بالایی خواهند بود، راندمان تولید افزایش خواهد یافت، هم‌چنین این اقدام هم‌زمان موجب کاهش مصرف سوخت به ازای تولید برق مساوی و در نتیجه کاهش آلایندگی ناشی از مصرف سوخت کمتر خواهد شد.
در حال حاضر ۳۰۰۰ مگاوات نیروگاه فرسوده در سراسر ایران وجود دارد که طبق برآوردهای صورت گرفته، پنج سال زمان برای جایگزینی این نیروگاه‌ها نیاز است؛ علاوه بر این نیز هر نیروگاه جدیدی که احداث شود، به ۲ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد که در صورت تأمین این مبلغ می‌توان با نیروگاه‌های اسقاطی خداحافظی کرد.
بر این اساس، نیروگاه‌های فرسوده کماکان در مدار قرار دارند که قدمت آن‌ها به بیش از ۵۰ سال می‌رسد. اما طبق برنامه‌های طراحی شده، با افزایش ظرفیت تولید، امکان بازنشستگی این نیروگاه‌ها فراهم خواهد شد.
شرط بازنشستگی نیروگاه‌های قدیمی
در این راستا، محسن طرزطلب - مدیر عامل شرکت برق حرارتی -درباره بازنشستگی نیروگاه‌های قدیمی با راندمان پایین توضیح داد: با نزدیک شدن به تابستان فعلاً تلاش می‌شود از توان همه واحدهای نیروگاهی که در حال حاضر در کشور فعال هستند و برق تولید می‌کنند، حداکثر استفاده را ببریم.
وی افزود: در کنار استفاده از ظرفیت نیروگاه‌های قدیمی، سعی می‌شود ظرفیت‌های جدیدی را هم اضافه کنیم. در شرایط فعلی و با توجه به نزدیک شدن به فصل تابستان برنامه‌ای برای بازنشستگی واحدهای قدیمی با راندمان پایین وجود ندارد. البته باید نیروگاه جدید ساخته شود تا بتوانیم نیروگاه‌های قدیمی را از مدار خارج کنیم.
