افزایش قیمت نفت خام ضربه دیگری به اقتصاد جهان پس از ادعای صفر کردن صادرات نفت ایران توسط ترامپ بود.
قیمت نفت برنت حدود 32 درصد در سال جاری بالا رفته و نزدیک به بالاترین حد 6ماهه قرار دارد. در حالی که قیمت بالاتر نفت به‌خاطر تقاضای بالا نشان‌دهنده یک اقتصاد نیرومند جهانی است، کاهش عرضه نفت تأثیری منفی دارد.
کشورهای صادرکننده شاهد افزایش درآمد شرکت‌ها و دولت‌های خود خواهند بود در حالی که کشورهای مصرف‌کننده نفت باید هزینه بالای بنزین را به‌دوش بکشند، تورم افزایش می‌یابد، تقاضا آسیب می‌بیند و در نهایت به نقطه‌ای می‌رسیم که قیمت بالای نفت برای همه مخرب خواهد بود.
1 ــ قیمت بالای نفت چه‌معنایی برای رشد اقتصاد جهان دارد؟
تأثیر آن متفاوت است. افزایش قیمت نفت بر درآمد و هزینه خانواده‌ها تأثیر می‌گذارد و تورم را تشدید می‌کند. چین به‌عنوان بزرگترین واردکننده نفت جهان آسیب‌پذیرتر است. کشورهای اروپایی هم بر واردات انرژی وابسته هستند. تأثیرات فصلی هم اهمیت دارند. در حالی که به تابستان نیمکره شمالی نزدیک می‌شویم، مصرف‌کنندگان منابع انرژی خود را تغییر می‌دهند و مصرف کاهش می‌یابد. کندی رشد اقتصاد جهان هم به تقاضا آسیب می‌زند و قیمت‌ها را پایین می‌آورد.
2 ــ اقتصاد جهان چگونه نفت 100دلاری را جذب می‌کند؟
بستگی دارد به ضعف یا قدرت دلار، چون قیمت نفت به دلار محاسبه می‌شود. تحلیلگران دریافتند که نفت برنت 100 دلار در هر بشکه تا پایان 2019 یعنی تولید ناخالص داخلی جهان 0.6 درصد کمتر از آن چیزی خواهد بود که برای 2020 پیش‌بینی شده و تورم به‌طور متوسط 0.7 درصد بالاتر خواهد بود.
جان پاین، یک اقتصاددان آکسفورد گفت: «ریسک زیادی برای قیمت بالای نفت وجود دارد. در کوتاه‌مدت تأثیر کاهش عرضه نفت با افزایش تولید از منابع دیگر جبران می‌شود ولی بازار از رونق می‌افتد و شوک دیگری به عرضه وارد می‌شود که قیمت نفت را به 100 دلار می‌رساند».
3 ــ چگونه ایران و ترامپ بر بازار تأثیر می‌گذارند؟
وابستگی تجارت نفت جهان به درگیری ایران و ترامپ، تأثیر قابل‌توجهی بر بازارهای مالی دارد و حدود 800 هزار بشکه نفت در روز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بی‌ثباتی عرضه نفت تا الآن هم بازارهای نفت را مختل کرده است و حساسیت سیاسی این تحولات سایر بازارها را هم آسیب‌پذیر می‌کنند.
ترامپ قول داد با کمک عربستان و امارات نبود نفت ایران را جبران کند ولی ادعای آمریکا مبنی بر اینکه عرضه داخلی آن می‌تواند کمبود نفت را جبران کند، درست نیست چون تولید روزانه نفت مشابه ایران در آمریکا تقریباً یک‌چهارم تولید ایران است.
4 ــ چه‌کسی برنده قیمت بالای نفت است؟
بازارهای نوظهور تولیدکننده نفت بیشتر از اقتصادهای پیشرفته تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. افزایش درآمد این کشورها به تأمین بودجه و کسری حساب‌های جاری آنها کمک می‌کند و اجازه می‌دهد دولت‌ها هزینه‌کردشان را افزایش دهند و سرمایه‌گذاری را بالا ببرند. برندگان این شرایط عربستان سعودی، روسیه، نروژ، نیجریه و اکوادور خواهند بود.
5 ــ بازنده کیست؟
آن دسته از اقتصادهای نوظهور که در حال ترمیم حساب جاری و کسری بودجه خود هستند، در خطر خروج سرمایه و پایین آمدن ارزش پولشان قرار دارند که دولت‌ها و بانک‌های مرکزی را مجبور می‌کند دو گزینه را انتخاب کنند: نرخ بالای بهره با وجود کندی رشد اقتصادی یا مواجه شدن با فرار سرمایه‌ها. به‌نظر می‌رسد این بازندگان ترکیه، اوکراین و هند باشند.
6 ــ تأثیر افزایش قیمت بر بزرگترین اقتصاد جهان چیست؟
در حالی که تولیدکنندگان نفت آمریکا سعی می‌کنند از هر افزایش فروشی در هر کشوری غیر از ایران سود ببرند، اقتصاد وسیع‌تر آمریکا لزوماً نفت بشکه‌ای 100 دلار را به‌نفع آمریکا نمی‌بیند.
این شرایط بر مصرف‌کنندگان آمریکایی که زیر بار رشد کند اقتصادی هم قرار دارند، فشار می‌آورد. قیمت بنزین تا 7 درصد در ماه جاری بالا رفته و به 2.89 دلار در هر گالن رسیده است که بر خرده‌فروشی هم تأثیر می‌گذارد.
اگر شرایط در بازار جهانی نفت بدتر شود، همه تقصیرها به گردن آمریکا و تحریم‌هایش خواهد بود.
