دونالد ترامپ ماههاست به سایر کشورها هشدار می دهد که باید بین تجارت با ایران و آمریکا یکی را انتخاب کنند .حالا ترامپ نشان میدهد چقدر در مورد لغو معافیت ها از تحریم های نفتی ایران جدی است.
اقدام ترامپ آمریکا را در تقابل با خریداران نفت ایران قرار داد که از جهاتی مختلف برای آمریکا اهمیت دارند . از چین گرفته تا کره جنوبی هند و ترکیه.
سوال اصلی برای تاجران نفت و تحلیلگران سیاسی این است که آمریکا تا چه حد می خواهد این روابط را با فلج کردن اقتصاد ایران آزمایش کند.
اسکات مادل، مدیر گروه راپیدان انرژی گفت:« وقتی قیمت نفت در سطح فعلی است، دولت آمریکا می تواند به ایران سخت بگیرد ولی وقتی قیمت نفت به سمت 75 دلار پیش می رود، باید کمی در مقابل اجرای تحریمها انعطاف پذیر باشد».
اقتصادهای چین و آمریکا به هم وابستهاند. کرهجنوبی یک متحد کلیدی برای آمریکا است . هند یک متحد در حال رشد است و نشانه هایی از کند شدن روند نزدیکی ترکیه به روسیه وجود دارد.
هدف صفر کردن صادرات ایران باعث قیمت بالاتر بنزین در آمریکا در آغاز کمپین انتخاباتی ترامپ می شود و امید او را برای امضای یک قرارداد تجاری با زی جینپینگ ناامید میکند و روابط با کره جنوبی را به خطر میاندازد . آمریکا به دنبال یک قرارداد خلع سلاح هستهای با کره شمالی هم هست.
برخی کشورها یک سال پس از بیرون رفتن ترامپ از قرارداد برجام هنوز وابسته به نفت ایران هستند. انتظار میرفت برخی کشورها از جمله چین، هند و شاید ترکیه باز هم برای خرید نفت ایران معافیت بگیرند.
ولی پیام دولت آمریکا در این هفته واضح بود :« معافیتی در کار نیست، هر کشوری که تبعیت نکند تحریم می شود».
برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت:« یا با آمریکا تجارت کنید یا نفت خام ایران را بخرید. هر دو را نمیتوانید با هم داشته باشید».
ولی کشورهایی که معامله پایاپای با ایران دارند و پول نقد جابجا نمی کنند می توانند از این تحریمهای تنبیهی آمریکا دوری کنند.
شرکت های بزرگ چین هنوز هم قرارداد های مشترکی با ایران دارند که طبق آنها دهها هزار بشکه نفت ایران را دریافت میکنند. تخمین می زنند ایران 200 هزار تا 500 هزار بشکه نفت در روز از طریق معامله های پایاپای یا سایر قراردادهای بدون پول نقد، صادر کند. تحریم کردن این نوع معاملات سخت است.
مادل گفت:« اگر ایران به صادرات نفت به چین یا هند ادامه دهد، آمریکا نمیتواند جلوی دریافت کالا توسط ایران را در معاملات پایاپای و جمع شدن پول نفت ایران را در بانکهای خارجی بگیرد».
در هر صورت، مذاکرات تمام نشده است. کره جنوبی که به نوعی نفت فوق سبک ایران نیاز دارد، طی بیانیهای در 22 آوریل اعلام کرد هنوز در حال مذاکره با آمریکا در مورد تمدید معافیت هاست.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین گفت دولت چین مخالف تحریمهاست و از آمریکا خواست به خواسته ها و نگرانی های چین احترام بگذارد و اقدامی در جهت زیرپاگذاشتن این خواسته ها انجام ندهد. شینزو آبه ، نخست وزیر ژاپن روز جمعه در واشنگتن حضور خواهد داشت تا در مورد خرید نفت ایران مذاکره کند.
مقامات آمریکا هنوز مشخص نکرده اند این کشورها اجازه تکمیل دریافت نفتی را که قبل از پایان معافیت ها خریداری کرده بودند دارند یا نه.