امروز تولیدکنندگان در تمام بخشهای مختلف صنعتی دل پری از اوضاع اقتصادی سال 97 دارند و معتقدند اکثر برنامه ریزیها برای حمایت از تولیدکننده داخلی اجرایی نشد و این موضوع در کنار افزایش افسار گسیخته قیمت ارز امکان فعالیت را برای تولیدکننده سخت تر از سال گذشته کرد. رکورد صدور بیش از 150 بخشنامه ضد و نقیض برای تولیدکنندگان عایدی آنها در سال گذشته بود که هر کدام سد جدیدی را پیش روی فعالان اقتصادی کشور به وجود آورد.
البته سال 97 با وجود آنکه مقام معظم رهبری تأکیدات زیادی بر حمایت از تولید ملی داشتند اما متأسفانه دغدغه اجرایی شدن این موضوع در میان تصمیم گیری مسئولین کشور کم رنگ بود و همین امر عاملی شد تا سال 97 روزهای بسیار سختی را برای تولیدکننده ایرانی به ثبت برساند.
در حال حاضر تحریمها بنگاههای تولیدی را با کمبود مواد اولیه مواجه کرده و مهمتر از همه اینکه تمامیمدیران اجرایی، راهحلهای خروج از این بحران را میدانند، اما اتفاقی نمیافتد. مشکلات ساختاری، مدیران اجرایی را با انبوهی از قوانین و مقررات کهنه، منسوخ روبهرو کرده که هنوز راهکاری برای حل این موضوعات پیش بینی نشده است.
آرمان خالقی به عنوان یک کارشناس در بخش تولید در رابطه با وضعیت تولیدکنندگان در سال 97 به خبرنگار تسنیم میگوید:" تولیدکنندگان تمام آنچه از سال 97 توقع داشتند را نتوانستند به دست آورند این در حالی است که قرار بود برای توسعه و بهبود وضعیت تولیدکنندگان منابع مالی در اختیار آنها قرار گرفته و با اجرای قوانین کمک کنده فضا برای ادامه فعالیت برای تولیدکنندگان به وجود آید".
*دولت به قولهای خود برای کمک به تولید عمل نکرد
وی با بیان اینکه البته برنامه ریزی مدیران صنعتی و معدنی کشور هم دچار از هم گسیختگی و بر مدار تولید حرکت نکرد، افزود: عدم برنامه ریزیها باعث شد تا با نوسانات نرخ ارز بخش تولید شاهد افزایش قابل توجه قیمت ها و نارضایتی مردم باشد. این در حالی است که قرار بود با کاهش هزینههای تولید فضای فعالیت برای تولیدکنندگان در بازار داخلی و خارجی فراهم شود.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: بعد از برجام توقع بر این بود که حالت عادی صادرات با گشایش های بین المللی بیشتر و حضور پررنگ تجار در بازارهای خارجی فراهم شود اما متأسفانه وضع به گونه ای دیگر شد. البته با رشد قابل توجه ارز روند صادرات به دلیل مابه التفاوت ها رونق گرفت اما تشدید تحریمها و موانع انتقال پول به کشور مانع رونق صادارت شد.
وی با اعلام اینکه معوقات بانکی یکی از مشکلات جدی تولیدکنندگان به شمار می آید، افزود: در حال حاضر مواد اولیه و ماشین آلات گران شده و تولید کننده منابع مالی مناسبی را هم در اختیار ندارد.
خالقی با اشاره به اینکه به نظر میرسد در سال آینده باید همین شرایط تثبیت ادامه پیدا کند، گفت: در حال حاضر بازار و تولید در حال پیدا کردن خود هستند و فقط باید قدرت خرید مردم در سال آینده افزایش پیدا کند تا رونق در بازارهای داخلی ایجاد شود. در کنار این موضوع باید به بخش صادارت هم توجه ویژه ای شود به نحوی که با پیدا کردن بازارهای جدید توسعه صادارت کالاها فراهم شود در غیر این صورت در سال آینده با افزایش ورود کالاهای واحدهای تولیدی بزرگ به بازار واحدهای کوچک و متوسط زمین گیر خواهند شد.
*چندگانگی نرخ ارز به نفع تولید نیست
سید فرید موسوی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به اینکه در حال حاضر کاهش ارزش پول ملی به یک چهارم رسیده معتقد است:" این موضوع موجب شد تا نیاز به نقدینگی افزایش یابد و تولیدکننده ها دچار مشکل شوند و فشار زیاد هم به شبکه بانکی وارد شد.
وی با اعلام اینکه دولت بارها اعلام کرد که در خصوص رفع مشکلات بانکی اقدام می کند اما با توجه به سرکوب نرخ ها و مشکلاتی دیگر، این موضوع محقق نشده است، میگوید: فضا را باید به نوعی مدیریت کنیم که تولیدکنندگان، کمترین آسیب را ببینند. در بخش ارزی هم باید راهکارهایی را در نظر بگیریم. چندگانگی نرخ ارز به نفع تولید نخواهد بود.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: نظام توزیع ما باید اصلاح شود. حدود 30 درصد باید به قیمت تمام شده کالا اضافه کنیم و به دست مصرف کننده برسانیم اما در دنیا این رقم حدود 8 درصد است. این هزینه ها به مصرف کننده نهایی تحمیل می شود.
*مواد اولیه لازم برای استفاده از حداکثر ظرفیت تولید نداریم
حسین فتاحی به عنوان یک تولیدکننده با اشاره به اینکه امسال سالی پرچالش برای بنگاه های اقتصادی به ویژه تولیدکننده ها بود،گفت: تعدد بخشنامه ها موجب نوسانات در تولید شد و مشکلاتی را ایجاد کرد.
وی با اشاره به مشکلات تولیدکنندگان در تامین ارز مورد نیاز مواد اولیه میگوید: صف انتظار برای دریافت ارز موجب مشکلاتی برای تولید شده است. تقاضا برای خرید لوازم خانگی داخلی از عرضه بیشتر است اما مواد اولیه لازم را برای استفاده از حداکثر ظرفیت تولید نداریم.
وی اضافه کرد: برای حل مشکلات فعلی باید کمیته ای را تشکیل دهیم تا تولیدکننده ها به آن جا مراجعه کنند و نقدینگی مورد نیاز تولیدکنندگان هم باید تامین شود.
ابراهیم جمیلی هم به عنوان یک اقتصاد دان با اشاره به اینکه در حال حاضر تولید در شرایط بسیار سختی به سر میبرد به خبرنگار تسنیم گفت: تأمین مواد اولیه برای تولید کننده بسیار سخت شده حتی در بخش فروش و صادرات نیز با مشکل برخورد کرده و نمی توانند ارز حاصل از صادرات خود را وارد کشور کند.
وی با بیان اینکه تولید کننده با وجود این شرایط سخت همچنان با تمام توان به تولید ادامه میدهد، افزود: باید فکر اساسی برای وضعیت تولیدکنندگان در سال 98 شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه متأسفانه در حال حاضر همچنان موانع پیش روی تولیدکنندگان اضافه میشود، تصریح کرد: به بهانههای مختلف بخشنامههای متعددی صادر میشود که فعالیت را برای تولیدکنندگان سخت کرده است.
جمیلی در ادامه صحبتهای خود با اعلام اینکه باید در سال 98 در بخش واردات مواد اولیه روانسازی های لازم صورت گیرد، گفت: باید در سال آینده فکر اساسی برای تأمین مواد اولیه کارخانجات شود. مواد اولیه ضربان اصلی یک تولید کننده به حساب میآید که در صورت نبود آن واحد تولیدی مجبور به تعطیلی است.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: متاسفانه در سال 97 تصمیمات غیر کارشناسی و غیر قابل پیش بینی برای تولیدکنندگان صادر شد به نحوی که تولیدکننده نمیدانست که آیا میتواند فردا در مورد تولیدی خود سرمایه گذاری کند یا نه . حتی سرمایه گذار خارجی هم به دلیل بی ثبات بودن شرایط اقتصادی کشور تمایل کمی را برای حضور در بازار داشت.