با نزدیک شدن به ایام آخر سال و فرا رسیدن شب چهارشنبه سوری نگرانی‌های شهروندان به‌ویژه خانواده‌ها در خصوص صدمات حاصله از مواد منفجره زیاد می‌شود، به‌طوری که در این روز همه در تب و تاب سریع رسیدن به خانه هستند، اما موضوعی که کمتر کسی به آن توجه می‌کند،گردش مالی میلیاردی در فروش مواد منفجره است که در فقدان بازرسی‌ها افراد سودجو و فرصت طلب با واردات قاچاق، عرضه و گاهی تولید به سلب آسایش عمومی دست می‌زنند و سودهای میلیاردی از این شب به جیب می‌زنند.
بنابر گزارشی که سال قبل مرکز آمار ایران منتشر کرد، اگر هر ۲۳ میلیون و ۸۰۰ هزار خانواده ایرانی فقط یک نوع از مواد محترقه ارزان قیمت، به طور مثال فقط یک آبشار سه هزار تومانی خریداری کنند، در روزهای پایانی سال گردش مالی این مواد محترقه به بیش از ۵۰ میلیارد میلیون تومان می‌رسد؛ این در حالی است که طبق گزارش‌های میدانی، قیمت مواد محترقه امسال با افزایش ۵۰ درصدی مواجه شده که متأسفانه شاهد خروج زیادی ارز از کشور هستیم.
گرچه آمار و ارقام رسمی و اعلام شده‌ای برای گردش مالی مواد محترقه در کشور وجود ندارد، اما با یک حساب سرانگشتی می‌توان به نتایج جالبی رسید. اگر به صورت میانگین هر خانوار از هر کدام از این مواد تنها یک عدد بخرد، حدود ۱۵ هزار تومان باید هزینه کند. از سوی دیگر بنابر اعلام امسال مرکز آمار ایران ۲۴ میلیون و ۱۹۶ هزار خانوار در ایران وجود دارد. اگر به صورت میانگین این تعداد خانواده هر کدام برای خرید مواد محترقه ۱۵ هزار تومان هزینه کنند، حدود ۳۶۰ میلیارد تومان گردش مالی ایجاد خواهد شد؛ عددی که معادل حقوق ۳۲۶ هزار کارگر در ایران و معادل یارانه هشت میلیون و ۶۶ هزار نفر است.
چهارشنبه آخر سال از لحاظ اقتصادی برای کشور زیان‌آور است
حمید گرمابی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: چهارشنبه آخر سال از لحاظ اقتصادی خیلی برای کشور زیان‌آور و از سنت‌های تاریخی دور شده است.
ملکی افزود: باید فرهنگ سازی در مورد این موضوع مهم صورت گیرد و خانواده‌ها نخستین پایه این فرهنگ سازی باشند. با شرایط اقتصادی موجود شاهد آن هستیم که خیلی راحت از مبادی غیررسمی کالاهای مورد استفاده در مراسم آخرین چهارشنبه سال وارد کشور می‌شوند، به طور طبیعی واردات این اقلام نیاز به ارز دارد. ارزهایی که در وضعیت کنونی اقتصاد می‌توان با به کارگیری آن در صنایع و تقویت تولید چالش‌های رو‌به‌روی اقتصاد کشور را حل کند.
عمده مواد محترقه از چین وارد کشور می‌شود
غلامحسین طاهری، نماینده ادوار گذشته مجلس شورای اسلامی گفت: عمده مواد محترقه از چین و به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. متأسفانه بازار این روزهای این لوازم نشان از تنوع این وسایل دارد.
طاهری افزود: قیمت هر بسته بالن ۱۴۰۰۰ تومان، هفت ترقه بسته‌ای ۱۲۰۰۰ تومان، سوتی بسته‌ای ۱۳۰۰ تومان، آبشار ۷۰۰۰ تومان، کپسول ۴۰۰۰ تومان، پروانه بسته‌ای ۱۲۰۰۰ تومان، منور بسته‌ای ۱۶ هزار تومان، سیگارت بسته‌ای ۱۵ هزار تومان، کپسول بسته‌ای ۲۶ هزار تومان، مشعل ۴۰۰۰ تومان و کهکشان تکی ۲۵۰۰ تومان است. در واقع تورم حاکم بر اقلام ضروری مردم بر بازار این کالاهای غیر ضروری و حتی مضر سایه افکنده است.
نماینده ادوار گذشته مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به باور اغلب کارشناسان اقتصادی با پولی که در روز چهارشنبه سوری هزینه می‌شود می‌توان تمام وسایل گرمایی مدارس کشور را تأمین و حتی در عمران بخش‌هایی از روستا‌ها و خطوط مواصلاتی کشور و رفع نقاط حادثه خیر اقدام کرد تا شاهد تصادفات مرگبار در ایام تعطیلات نوروزی نباشیم، بنابراین با توجه به مراتب فوق به‌نظر می‌رسد برنامه‌ریزی و مدیریت موضوع چهارشنبه سوری بسیار حائز اهمیت است و همه باید شرایطی را فراهم کنیم.
وی اظهار کرد: این موضوع باید در فرهنگ سازی مردم و مسئولان نهادینه شود تا افراد و شهروندان منتظر یک روز از سال نباشند که بخواهند از خانه بیرون بیایند و شادی‌های مخرّب در قالب چهارشنبه سوری داشته باشند. با به روز کردن قوانین و اجرای درست آنها، همراه با توجه به «طرح جامع و ملی چهارشنبه‌سوری» و هدایت آن از سوی متولی و سازمانی خاص، با شرح وظایفی مشخص و تعریف شده و نیز با استفاده از مواد آتش‌زای بی‌خطر و همسو با فرهنگ و تاریخ ایرانی و ملی و فراهم آوردن موجبات شادی و نشاط عمومی مردم، می‌توان از ظهور بسیاری از آسیب‌های خطرناک وضعیت موجود در چهارشنبه سوری پیشگیری و جلوگیری شود.
وی گفت: زیان چند میلیارد تومانی اقتصادی این رخداد در یک روز و از هم مهم‌تر آسیب‌های جسمی قشر‌های مردم به‌ویژه نوجوان و جوانان زیبنده کشوری با تاریخ تمدن و فرهنگ نوع دوستی نیست.
مجیدرضا حریری، نایب رئیس اول اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: اگر به‌طور متوسط هر فردی در چهارشنبه آخرسال، ۱۰ هزار تومان هزینه مواد محترقه داشته باشد، رقمی معادل۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد تومان در سراسر ایران خرج می‌شود.
وی با بیان اینکه ما مخالف شادی مردم در چهارشنبه آخر سال نیستیم، اظهار کرد: رسم، سنت و آیین در سراسر دنیا از جمله چین و اروپا وجود دارد، اما اینکه این جشن به افراط و تفریط و آزاری برای مردم تبدیل شود، صحیح نیست.
حریری با بیان اینکه ایجاد تفریح در جامعه ضروری است، تصریح کرد: باتوجه به شرایط فعلی، جشن و شادی حق مردم است، اما باید تلاش شود که به حرکات افراطی کشیده نشود.
نایب رئیس اول اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: در سال‌های اخیر آتش افروختن و پایکوبی جای خودش را به ترقه بازی و نارنجک انداختن و ایجاد انفجارهای کوچک و بزرگ داده است و با توجه به نزدیک شدن روزهای پایانی سال و شور و شوق مردم، به‌ویژه کودکان و نوجوانان در استقبال از سال جدید، متأسفانه تعدادی افراد فرصت‌طلب و سودجو به بهانه چهارشنبه آخـر سـال (چهارشنبه سوری) اقدام به تهیه و توزیع انواع مواد محترقه انفجاری و آتش‌زا بین مردم می‌کنند.
کشفیات تاکنون به ۱۰ میلیون عدد موادمحترقه دست ساز در کشور رسیده است
سرهنگ سهراب بهرامی، رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: با خطراتی که مواد محترقه در جامعه ایجاد می‌کند، متأسفانه هر ساله شاهد سوختگی‌های شدید، ایجاد ضایعات غیر قابل جبران و همچنین تحمیل بار مالی زیاد به جامعه و خانواده‌ها هستیم.
وی افزود: مواد محترقه همگی به صورت قاچاق وارد کشور می شوند و بسیار از منابع مالی کشور در همین جهت بر سود و منفعت عده‌ای به هدر می‌رود، چون این کالاها از راه‌های غیر قانونی به کشور وارد می‌شوند با فروشندگان و توزیع کنندگان آن به عنوان قاچاقچی رفتار و برخورد می‌شود.
رئیس پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز پلیس آگاهی ناجا تصریح کرد: هر سال در همین ایام هشدارهای جدی و قاطعی به صنوف مختلفی که نسبت به توزیع و نگهداری موادمحترقه اقدام می‌کنند، می‌شود.
این مقام ارشد انتظامی با تأکید بر تشدید مقابله با قاچاقچیان مواد محترقه، از اجرای طرح سراسری مبارزه با قاچاق کالا با اولویت مواد محترقه در سراسر کشور خبر داد و گفت: پلیس با کسانی که اقدام به نگهداری، فروش و توزیع این مواد کنند، مقابله جدی می‌کند.
وی با اشاره به اینکه این طرح سراسری در حال حاضر در همه استان‌های کشور در حال اجراست، گفت: یک طرح با عنوان مبارزه با قاچاق کالا با اولویت کالاهای ممنوعه که یکی از آنها مواد محترقه است، در کشور اجرایی شده است و آمارها نشان می‌دهد که کشفیات تاکنون به ۱۰ میلیون عدد موادمحترقه دست ساز در کشور رسیده است.
