در هفته‌های اخیر قیمت محصولات صیفی نظیر کاهو، سیب زمینی، خیار، گوجه فرنگی، سبزی با افزایش بیش از ۵۰ درصدی در بازار روبرو شده است که هر یک از مسئولان دلایل خاص خود را برای این گرانی‌ها در بازار مطرح می‌کنند.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که کاهش ارزش پول ملی، جذابیت صادرات،قاچاق صیفی جات در پی نوسان نرخ ارز، وقوع سیلاب اخیر و خسارت به مزارع، کاهش تقاضا نسبت به عرضه و تامین نیاز کشور از مناطق جنوبی دلیل اصلی رشد چشمگیر قیمت در بازار به شمار می‌رود.
با توجه به آنکه زمان زیادی تا ایام پایانی سال باقی نمانده است، نگرانی‌هایی مبنی بر ادامه روند افزایش قیمت صیفی جات و آشفتگی بازار میان خانوار‌ها وجود دارد، در حالیکه بسیاری از مسئولان نوید کاهش قیمت همزمان با عرضه فراوان محصول و بازگشت آرامش به بازار را می‌دهند.
بررسی‌ها در سطح بازار نشان می‌دهد که قیمت هر کیلوگرم خیار بوته‌ای ۶ تا ۸ هزار، خیار گلخانه ۴ تا ۹ هزار، گوجه فرنگی بوته‌ای ۸ تا ۱۳ هزار، گوجه فرنگی بوته‌ای ۵ تا ۸ هزار، کاهو ۸ تا ۱۵ هزار، سیب زمینی ۴ تا ۵ هزار، پیاز ۴ تا ۶ هزار، فلفل دلمه ۱۵ تا ۲۰ هزار، سبزی خوردن ۵ تا ۷ هزار و سبزی (پلو، آش، قورمه) ۵ تا ۶ هزار تومان است.
اگرچه بسیاری از مسئولان نوید کاهش ۱۰ تا ۲۰ درصدی قیمت محصولات صیفی در بازار را می‌دهند، اما شواهد نشان می‌دهد که قیمت محصولات نسبت به هفته‌های اخیر نه تنها کاهشی نداشته بلکه در بسیاری از موارد با افزایش جزئی روبرو بوده است.
بسیاری از فروشندگان میوه و سبزی کمبود عرضه صیفی جات در میادین میوه و تره بار را دلیل اصلی رشد ۲ تا ۳ برابری قیمت اعلام می‌کنند و معتقدند: اگرچه بخشی از کاهش عرضه به وقوع سیلاب اخیر در استان‌های جنوبی بر می‌گردد، اما دلیل اصلی این امر ناشی از قاچاق سبزی و صیفی در پی نوسان نرخ ارز به آن سوی مرزهاست.
یکی از فروشندگان شرق تهران با انتقاد از رشد چند برابری قیمت صیفی جات در بازارگفت: با توجه به آنکه کمتر از ۲۰ روز به بازار شب عید زمان باقی است، از این رو نمی‌توان امیدی به کاهش قیمت در بازار داشت چرا که افزایش تقاضا برای خرید خیار، سبزی، کاهو، گوجه فرنگی و ... بر رشد قیمت دامن می‌زند.
این فروشنده می‌گوید: در ماه‌های اخیر رشد نرخ ارز، بازار تمامی محصولات و کالا‌ها از جمله میوه و تره بار را تحت تاثیر خود قرار داد، این امر در کنار سایر مولفه‌های تولید همچون افزایش هزینه‌های حمل و نقل، تورم و... بر افزایش قیمت‌ها دامن زد از اینرو نمی‌توان پیش بینی خاصی راجع به آینده بازار داشت چرا که معلوم نیست برای بازار ارز چه اتفاقی رخ دهد؟
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین دلایل گرانی محصولات سبزی و صیفی و عرضه این محصولات در ایام پایانی سال در بازار با خبر شویم:
کمبود عرضه بر نوسان قیمت سبزی و صیفی دامن زد/ضرورت ممنوعیت مقطعی صادرات صیفی جات
حسن صابری رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار با اشاره به عواملگرانی صیفی جات در بازار اظهار کرد: بارندگی‌های اخیر در مناطق جنوب کشور، اختلالاتی در امر برداشت محصول و کاهش عرضه ایجاد کرده و این امر بر نوسان قیمت سبزی و صیفی در بازار دامن زده است.
وی افزود: در مواقعی که بازار به سبب کمبود عرضه دچار نوساناتی می‌شود، برخی سودجویان و عوامل واسطه با سو استفاده از شرایط جنگ روانی ایجاد می‌کنند که این موضوع بر گرانی بازار صیفی جات بی تاثیر نیست.
صابری با اشاره به اینکه در شرایط کنونی عمده سبزی و صیفی مورد نیاز از مناطق جنوبی کشور تامین می‌شود، بیان کرد: با توجه به آنکه تولید مناطق جنوبی جوابگوی کل نیاز کشور نیست، از این رو کمبود عرضه در برابر تقاضا نوساناتی را در بازار به همراه دارد.
رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار ادامه داد: با توجه به آنکه زمان زیادی تا آغاز برداشت محصول از شهرستان‌های اطراف شهر باقی نمانده است، از این رو پیش بینی می‌شود که با فراوانی عرضه قیمت‌ها به حالت عادی خود بازگردد.
وی درباره تاثیر افزایش صادرات محصولات کشاورزی بر نوسان قیمت بازار بیان کرد: با توجه به نوسان نرخ ارز در ماه‌های اخیر، تقاضا در آن سوی مرزها برای خرید محصولات ایرانی بالا رفته که همین موضوع مشکلات و کمبود‌هایی را در بازار داخل ایجاد کرده است.
صابری ممنوعیت صادرات صیفی جات را یکی از راهکار‌های کنترل تنظیم بازار دانست و گفت: با توجه به آنکه بخشی از صیفی جات کشور در پی نوسان نرخ ارز به بازار‌های هدف صادر شده است، بنابراین از مسئولان ذی ربط تقاضا داریم که به طور مقطعی صادرات را ممنوع کنند تا بازار داخل به تعادل برسد.
رئیس اتحادیه بارفروشان میدان مرکزی میوه و تره بار در ادامه افزود: برای تنظیم بازار و جلوگیری از افزایش قیمت در سه ماه اخیر برای محصول گوجه فرنگی و سیب زمینی، ممنوعیت صادرات اعمال شد چراکه اگر این صادرات تداوم پیدا می‌کرد، به طور قطع قیمت‌ها افزایش قابل ملاحظه‌ای می یافت.
وی با اشاره به اینکه افزایش قیمت محصولات صیفی انگیزه کشاورزان را برای تولید بالا می‌برد، اظهار کرد: در سال‌های اخیر قیمت گوجه فرنگی و سایر محصولات صیفی به قدری پایین بود که نه تنها سودی عاید کشاورزان نمی‌شد، بلکه قیمت فروش هم جوابگوی هزینه تولیدشان نبود. این درحالی است که امسال افزایش قیمت محصولات صیفی موجب شده است تا کشاورزان سال آینده میزان تولید خود را به قدری افزایش دهند که جوابگوی بازار داخلی و صادراتی باشد.
صابری از کاهش ۳۰ درصدی قیمت گوجه فرنگی در بازار خبر داد و گفت: هم اکنون قیمت سایر محصولات صیفی همچون خیار، کاهو، سیب زمینی و سبزی نسبت به هفته‌های اخیر تغییری نداشته است که پیش بینی می‌شود با برداشت محصول از اطراف تهران و افزایش قیمت مجدد آرامش به بازار بازگردد.
در آینده نزدیک بازار محصولات سبزی و صیفی به آرامش می رسد
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به اینکه روند نزولی قیمت محصولات صیفی در بازار آغاز شده است، اظهار کرد: در هفته‌های اخیر، قیمت محصولات سبزی و صیفی به دلیل وقوع سیلاب، رونق صادرات و کاهش عرضه دستخوش تغییر و تحولاتی در بازار قرار گرفته که این امر با واکنش شدید مصرف کنندگان روبرو شده است.
وی افزود: در بخش تولید محصولات تازه چین و عرضه مستقیم به بازار، گاهی با تغییر فصل نوساناتی در بخش بازار اتفاق می‌افتد چرا که امکان ذخیره سازی این محصولات به سبب فساد پذیری وجود ندارد.
شادلو ادامه داد: با توجه به پایان برداشت محصول در بسیاری از استان‌ها و تامین نیاز کشور تنها از منطقه جنوب، قیمت محصولاتی نظیرخیار، گوجه فرنگی، کاهو و سبزی با نوسانات ۴۰ تا ۵۰ درصدی در بازار روبرو شده است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه جای هیچ گونه نگرانی مبنی کمبود نیاز و تامین صیفی جات مورد نیاز کشور نداریم، بیان کرد: افزایش تقاضا و ذخیره سازی محصول مازاد بر نیاز روزانه از سوی خانوار‌ها بر تحریک قیمت و گرانی‌ها دامن می‌زند.
به گفته وی، با برداشت محصولات سبزی و صیفی در هفته‌های آتی از نوار نیمه گرمسیری و معتدل خزری کشور پیش بینی می‌شود که قیمت‌ها به نرخ عادی خود در بازار بازگردد.
نایب رئیس اتحادیه باغداران بخشی از افزایش قیمت محصولات کشاورزی نسبت به مدت مشابه سال قبل را طبیعی دانست و افزود: امسال بخشی از نوسان قیمت محصولات کشاورزی به سبب افزایش هزینه نیروی انسانی، حمل و نقل، تورم و بذر و... امری بدیهی است.
شادلو در پایان تصریح کرد: امسال بخشی از افزایش قیمت محصولات سبزی و صیفی در بازار به کاهش ارزش پول ملی در مقایسه با ارز کشور‌های همسایه و رونق صادرات باز می‌گردد که با آغاز فصل برداشت طی هفته‌های آتی در اکثر مناطق کشور شاهد تعادل قیمت و افزایش کیفیت‌ها خواهیم بود.
نگرانی مبنی بر کمبود صیفی در بازار شب عید نداریم
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران از کاهش ۲۰ درصدی قیمت صیفی در بازار خبر داد و گفت: در هفته‌های اخیر، قیمت محصولات سبزی و صیفی بیش از ۴۰ تا ۵۰ درصد در بازار افزایش یافت که در هفته‌های آتی با فراگیر شدن فصل برداشت، شاهد بازگشت قیمت محصولات سبزی و صیفی به نرخ قبلی خواهیم بود.
وی افزود: هم اکنون سبزی و صیفی مورد نیاز کشور تنها از جنوب کشور تامین می‌شود اما وقوع سیل اخیر و از بین رفتن بخشی از تولید و همچنین قاچاق محصول به آن سوی مرزها بر افزایش قیمت در بازار دامن زد، در فصل بهار با بدست آمدن محصول از اطراف شهر تهران پیش بینی می‌شود که بازار به آرامش برسد.
کارگر ادامه داد: اگرچه خرده فروشان طبق فاکتور حداکثر باید ۳۵ درصد سود در اقلام خود لحاظ کنند، اما در هفته‌های اخیر به سبب رشد چشمگیر قیمت محصولات سبزی و صیفی و شرایط فعلی اقتصاد، اقلام سبزی و صیفی را با سود‌های کمتر از ۱۵ تا ۲۰ درصد در بازار عرضه می‌کنند تا خانوار‌ها برای تامین مایحتاج خود دچار مشکل نشوند.
رئیس اتحادیه میوه و سبزی تهران در پایان با اشاره به اینکه جای هیچگونه نگرانی مبنی بر کمبود و افزایش قیمت محصولات صیفی در بازار شب عید نیست، تصریح کرد: با توجه به آنکه در هفته‌های آتی محصولات صیفی نظیر کاهو، سبزی و خیار از شهرستان‌های اطراف تهران بدست می‌آید، از این رو با اشباع شدن بازار روند نزولی قیمت در بازار ادامه خواهد یافت.
