متوسط قیمت جهانی گوشت در سال جایر ۴.۰۵ دلار است و این سوال مطرح است که چرا گوشت وارداتی که در کشور توزیع میشود، ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومان است که اگر با ارز ۴۲۰۰ تومان حساب کنیم، کمتر از ۲۰ هزار تومان خواهد بود. البته مسئله به این سادگی هم نیست و برای بررسی بیشتر با مومنی رئیس انجمن دوستی ایران و برزیل گفتوگویی انجام دادیم.
مؤمنی گفت: ایران از کشورهای برزیل با دلار ۴۲۰۰ و یوروی ۴۸۰۰ گوشت وارد میکند و همچنین گوشتهای گوسفندی از استرالیا، مغولستان، رومانی، قزاقستان و روسیه وارد میشود. طبق دستوری که وزیر جهاد کشاورزی داده با ارز ۴۲۰۰ تومان هر کیلوگرم گوشت گوسفندی به قیمت ۲۹ تا ۳۰ هزار و ۵۰۰ تومان از تجار واردکننده خریداری میشود و شرکت پشتیبانی امور دام هم ۳۴ تا ۳۵ هزار تومان از تجار واردکننده خریداری میکند و درنهایت همین گوشت به قیمت ۴۲ هزار و ۵۰۰ تا ۴۳ هزار تومان در میادین میوه و ترهبار و برخی فروشگاههای زنجیرهای به دست مصرفکننده میرسد.
رئیس انجمن دوستی ایران و برزیل در پاسخ به اینکه چرا دولت که این واردات را برای تنظیم بازار انجام میدهد، گوشت را با تفاوت قیمت ۷۵۰۰ تومان در بازار توزیع میکند، گفت: حدود ۱۵۰۰ تومان هزینه بستهبندی و توزیع در بازار است اما در نهایت حدود ۶۰۰۰ تومان از محل واردات به جیب دولت میرود و این جای سوال است که چرا دولت این پول را از قیمت گوشتی که به مردم عرضه میشود کم نمیکند.
از مؤمنی سوال شد که قیمت جهانی گوشت حدود ۴.۰۵ دلار است، چرا قیمت گوشتی که به کشور میرسد گرانتر تمام میشود، گفت: حمل هر کیلوگرم گوشت با هواپیما حدود ۳ دلار هزینه دارد، یعنی هر هواپیما برای حمل ۳۵ تا ۷۰ تن گوشت ۵۵ تا ۹۵ هزار دلار هزینه دریافت میکند و این قیمت تمامشده گوشت را بالا میبرد، ضمن اینکه ایران اصرار دارد از کشورهایی که وارد میکند، پزشکان و ناظران کشور خودش را اعزام کند و اینها هم روی هزینه گوشت اضافه میشود.
مؤمنی گفت: میتوان از پزشکان و حتی ناظران شرعی کشورهایی که از آنها گوشت وارد میکنیم استفاده شود که در این حالت نیاز به هزینههای مسافرت و اقامتهای بعضاً طولانیمدت در آنجا نخواهد بود که در این حالت ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در تن میتوان از هزینه واردات گوشت کم کرد.
* انحصار در واردات گوشت چطور ایجاد شد
رئیس انجمن دوستی ایران و برزیل با اشاره به اینکه سیاست واردات در کشور هم به درستی پیش نرفته است، گفت: زمانی سازمان دامپزشکی کشور در دادن مجوزهای واردات بسیار سختگیرانه عمل میکرد و اصرار داشت که این واردات حتما از برزیل انجام شود و باعث شد اولا انحصار در واردات صورت گیرد و دوم اینکه افراد خاصی به این حوزه وارد شوند و بسیاری از تجار از گردونه واردات حذف شدند.
مؤمنی ادامه داد: اکنون هم دامپزشکی واردات گوشت را بسیار سهل و آسان گرفته و نظارت جدی روی شرکتهایی که وارد میکنند وجود ندارد.
* گوشت برزیلی را گرانتر از بقیه دنیا وارد میکنیم
وی گفت: طی سالهای گذشته ما رقابت جدی برای واردات ایجاد نکردیم، کشور مبدأ ما تنها برزیل شد و بازارهای دیگری را به آن اضافه نکردیم که در بسیاری از موارد به ضرر ما تمام شد حتی زمانی که برزیل برای ما گوشت گرانترین میفروخت هم ما بازار دیگری را نداشتیم که اگر از کشورهای دیگری استفاده میکردیم میتوانستیم گوشت ارزانتر و باکیفیتتری استفاده کنیم.
وی ادامه داد: گوشتی که از برزیل خریداری میکنیم ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ یورو در هر تن نسبت به کشورهای عربستان، روسیه و چین گرانتر است؛ چراکه واردکنندگان ما اصرار دارند که حتما گاو نر باشد، کمتر از سه سال باشد و همچنین از پزشکان و ناظران شرعی داخل کشور استفاده میشود که اینها روی قیمت تأثیر میگذارد.
* مافیای واردات گوشت حتی روی مصاحبهها هم حساس است
وی به بخش دیگری از نابسامانی بازار گوشت اشاره کرد و گفت: مافیا در واردات گوشت بسیار است. ۷۰۰ میلیون دلار گردش مالی ایران و برزیل برای واردات گوشت است و این باعث شده که خیلی از شرکتها و واردکنندگان نتوانند از سود واردات چشمپوشی کنند.
مؤمنی گفت: حتی مصاحبههایی که بعضاً انجام میدهیم بعضاً دردسرساز میشود و برخی هستند که احساس میکنند که اینها جلوی منافع آنها را خواهد گرفت.
از رئیس انجمن دوستی ایران و برزیل سوال شد که معاون توسعه بازرگانی وزارت جهاد اعلام کرد که ۳۰۰ شرکت واردکننده وجود دارد و شما صحبت از انحصاری بودن و مافیای واردات گوشت میکنید، گفت: پیش از این هم ۱۸۰ شرکت واردکننده بودند اما همه اینها اسمی هستند و در واقع تعداد واقعی آنها بسیار کمتر از اینها است.
وی ادامه داد: به شرکتهایی که واردات گوشت هم انجام میدهند نظارت جدی انجام نمیشود. اگر اینها میگویند که ۳۰۰ شرکت واردکننده وجود دارد به صراحت بگویند که امسال اینها چه میزان گوشت وارد کردهاند.
* دولت نباید از واردات گوشت سود کسب کند
وی در ادامه گفت: برای کنترل بازار گوشت دولت باید نظارت جدی داشته باشد و اجازه دهند که تجارت بین همه افراد ذیصلاح جاری شود. همچنین دولت نباید در این واردات سود داشته باشد؛ چراکه هدف دولت تنظیم قیمت بازار و رساندن گوشت ارزان به دست مصرفکننده است. همچنین باید در توزیع گوشت نظارت کامل داشته باشد و به این منظور میتواند برای لاشههای وارداتی کد رهگیری نصب شود.
رئیس انجمن دوستی ایران و برزیل هشدار داد اگر امروز با وجود اینکه حدود ۸۰ درصد در تأمین گوشت خودکفا هستیم به چنین مشکلی برخوردیم، شاید اگر جلوگیری نکنیم، در محصولات دیگری هم به مشکل بربخوریم.
وی با بیان اینکه علاج واقعه را باید قبل از وقوع کرد گفت: دولت باید پیشبینیهای آینده را بکند و سیاستهای خود را بر اساس تأمین آنها تنظیم کند.
* باید مبداء واردات گوشت را متنوع کنیم
مؤمنی گفت: حقیقتا اگر سیاست درستی اتخاذ نشود نگرانی از تأمین روغن، شکر و کنجاله هم احتمالا وجود دارد. دولت باید اقدامات جهادی کند و رقابت را بین تجار ایجاد کند و اجازه ندهد کسانی که تا دیروز به عنوان یک صادرکننده معمولی فرش بودند، امروز با پیوستن به حلقه واردکنندگان گوشت، زندگی لاکچری را در کشورهای خارجی داشته باشند.
مؤمنی گفت: دولت باید بازارهای خود را متنوع کند. رئیس جمهور برزیل که از آن به عنوان ترامپ دوم مطرح میشود چه بسا به خاطر خوشخدمتی خود به آمریکا در آینده صادرات خود را به ما قطع کند و ما باید از اکنون پیشبینیهای آینده را بکنیم.