کاظم جلالی در توضیح سناریوهای مرکز پژوهشها در مورد قیمت بنزین در سال آینده، اظهار کرد: قبل از بررسی سناریوهای مرکز پژوهشها درباره قیمت بنزین لازم است که راهحلهای پیش رو برای وضعیت بنزین در سال آینده را تشریح کرد. اولین راهحل طبق وضعیت موجود یعنی فروش بنزین لیتری هزار تومان است، راهحل دوم دو نرخی شدن قیمت بنزین میباشد؛ یعنی به هر خودرو مقداری سهمیه بنزین با قیمت هزار تومان داده شده و مصرف بیش از حد آن به قیمت آزاد باشد.
وی اضافه کرد: راهکار سوم درباره قیمت بنزین همان سناریوی اصلی مرکز پژوهشهاست. یعنی به جای اینکه به هر خودرو سهمیه بنزین تعلق بگیرد، این سهمیه به هر ایرانی دارای کارت بنزین اختصاص یابد. به عبارت دقیقتر به میزان ظرفیت کشور به هر ایرانی مثلاً در روز یک لیتر بنزین به قیمت هزار تومان داده شود. این یعنی تمام آحاد مردم ماهی ۳۰ لیتر بنزین خواهند داشت که اگر بیشتر از این میزان را مصرف کنند باید به قیمت آزاد آن را خریداری نمایند.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: میزان تولید بنزین به ۱۰۴ میلیون لیتر در روز میرسد که پیک مصرف ما ۸۰ میلیون لیتر است، اما سالی ۱۰ درصد افزایش مصرف بنزین در کنار قاچاق وجود دارد که اگر همین وضعیت ادامه داشته باشد ما در طی دو، سه سال آینده تبدیل به وارد کننده بنزین خواهیم شد. این همچون اتفاق چند سال گذشته است که میخواستند ما را تحریم بنزین کنند و ما دوباره وارد کننده شدیم. بر این اساس راهکار حفظ وضعیت موجود درست نیست.
جلالی اضافه کرد: از سوی دیگر دادن سهمیه به خودروها هم عین بیعدالتی است. در ایران ۲۴ میلیون خانوار وجود دارد که تنها ۱۰.۵ میلیون خانوار خودرو دارند. این یعنی حدود ۱۳.۵ میلیون خانوار از یارانه بنزین برخوردار نمیشوند که عین بیعدالتی است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با اشاره مجدد به راهکار این مرکز درباره بنزین، اظهار کرد: راهکار مرکز پژوهشها این است که مثلاً به هر ایرانی ماهی ۳۰ لیتر بنزین داده شود. برخی ایراد میگیرند که بهتر است به هر خودرو فقط ۶۰ لیتر بنزین ماهیانه داده شود. حال اینکه اگر همان خانوار پنج نفری باشند یعنی ماهانه ۱۵۰ لیتر بنزین خواهند داشت که اگر آن را مصرف نکنند میتوانند مثلاً از قیمت سه تا پنج هزار تومان به ازای هر لیتر بفروشند. نحوه فروش هم از طریق نظام بانکی است. ما جلساتی را برگزار کردیم که اعلام آمادگی برای تعریف رفاه کارت، دادن پول جایگاهداران و حتی وام برای گاز سوز کردن خودروها را هم اعلام کردند. این موارد به عدالت نزدیکتر است، چون آحاد ایرانیان از سهمیه بنزین برخوردار میشوند.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ادامه داد: البته نظر دیگر مرکز پژوهشها بر آن است که اگر اصرار بر دادن سهمیه به خودروها باشد، به هر خودرو ماهیانه ۶۰ لیتر بنزین به نرخ هزار تومان داده شود و سپس قیمت بنزین بر اساس مصرف به شکل پلکانی افزایش پیدا کند.
جلالی با این توضیح که کمیسیون تلفیق با هیچکدام از این پیشنهادات موافقت نکرده است، خاطر نشان کرد: این موارد به شکل پیشنهادات نمایندگان مکتوب شده است تا در زمان بودجه مطرح شود؛ کما اینکه امکان تصویب آن در دولت هم وجود دارد؛ چون طبق برنامه توسعه، دولت باید تا آخر برنامه قیمت بنزین را به ۸۰ درصد فوب خلیج فارس برساند، لذا دست دولت از لحاظ قانونی باز است.
رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بخش اعظمی از دولت از سناریوی مرکز پژوهشها برای دادن بنزین به هر ایرانی استقبال کرده است، در عین حال گفت: اینها فعلاً در حد سناریو است. فکر و ایده است و هیچکدام به ثمر ننشستهاند، چون مساله بنزین، مسالهای پیچیدهای است که باید اجماعی در حاکمیت برای اجرای آن وجود داشته باشد و نباید مجلس شورای اسلامی و دولت به تنهایی تصمیم گیری کنند. مساله بنزین حساس است و نباید با آن بازی کرد حتماً باید به صورت اجماعی درباره آن تصمیم گیری شود.