سواحل مکران که از آن " قله پیشرفت و توسعه ایران "یاد می شود، در حاشیه آبهای اقیانوسی ایران از میناب هرمزگان در غرب تا نقطه صفر مرزی بندری به نام گواتر در استان سیستان و بلوچستان در شرق قرار دارد که امیدوار است با عزم و نگاهی جامعه با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی پایگاهی برای رشد اقتصاد توسعه کشور باشد .
در اسناد بالادستی آمده است، سواحل مکران قرار است با استقرار صنایعی نظیر فولاد و پتروشیمی و همچنین استفاده از آب دریا برای تولید حداقل ۳۰ میلیون تن محصولات پتروشیمی بالادست و همچنین ۱۰ میلیون تن فولاد فمورد استفاده قرار گیرد.
در گزارش های منتشر شده همچنین استقرار صنایعی نظیر ماشین سازی، گردشگری ،کشاورزی و تمرکز بر صیادی و احداث صنایع خودرو و گلخانه های صنعتی در دستور کار قرار گرفته است .
در وزارت نفت نیز پیشبینی شده با احداث پایانههای نفتی بخش مهمی از صادرات نفت ایران از خارک در خلیج فارس به بندر جاسک در سواحل مکران منتقل شود، با این وجود سواحل مکران در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد و با معضل کم آبی و نبود آب های شیرین روبروست، لذا در صنایع بالادستی تأکید بر استفاده از شیرین سازی آب دریا تاکید شده است، تا همزمان با آن در صنایعی نظیر گلخانه های صنعتی و صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی و شیلات احداث شود.
چگونه عمان و پاکستان در تدارک دبی دیگری هستند؟
مجید شیخی اقتصاددان و استاد دانشگاه با اشاره به دلایل اهمیت سواحل مکران و استفاده از ظرفیت بنادر در توسعه کشورمی گوید: در دهه اخیر اتفاقاتی در محدوده خلیج فارس صورت گرفته که تحولاتی را در حوزه قیمت تمام شده و هزینه های حمل و نقل به وجود آورده است ،همچنین آرایش اقتصادی ،به سمت سواحل و بنادر اقیانوسی عمان در حرکت است.
وی می افزاید : تغییرات سیاسی در جنوب خلیج فارس به گونه ای بوده است که همسایگان جنوبی ایران نیز دست به تغییرات استراتژیک در بنادر تجاری خود زده اند ،به گونه ای که دو بندر صحار عمان و گوادر پاکستان نیز توانستند با جذب حدود ۹۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی برای تبدیل شدن به یک مگاپورت خیز بردارند و جانشینی بندر دبی و جبل علی امارات اقدام کنند.
شیخی با اشاره به تغییرات کشورهای جنوبی ایران تصریح می کند : همچنین بندر تازه تاسیس دو قم در عمان بنا به اعلام مدیرانش برای جذب سرمایهگذاریهای بزرگ و حتی تبدیل شدن به یک هاب توزیعی در حال برنامهریزی است ،از سوی دیگر خبرهای رسیده حاکیست عربستان نیز برای انتقال بخش مهمی از صادرات نفت خود از خلیج فارس به دریای سرخ برنامهریزیهای مدون دارد.
قوانین تحریم درمناطق آزاد حاکم نیست
وی تأکید میکند :نقل و انتقالاتی که از خلیج فارس به عنوان صورت میگیرد ، میتواند ایران را نیز برای تغییرات استراتژیک و بندرهای تجاری آماده کند ،توسعه سواحل مکران که مورد تاکید مقام معظم رهبری و رئیس جمهور بوده نیازمند هماهنگی و هم افزایی دستگاههای مختلف برای رسیدن به یک طرح جامع و استراتژیک است .
به گفته این استاد دانشگاه ،هر چند همایش های جداگانه ای برای جذب سرمایهگذاری از سالهای ۹۵ برگزار شده است ،و نمایندگان مجلس برای متوازن کردن و توسعه مکران تلاشهایی داشته اند اما هنوز اقدامات عملیاتی موثری صورت نگرفته و زمان آن رسیده است که برای این عملیات های اجرایی و جذب سرمایهگذاریهای بزرگ "عزم ملی" به میدان آید.
نمایندگان مجلس به خصوص نمایندگان استان بلوچستان و سیستان و بلوچستان معتقدند از آنجا که این استان است 541 کیلومتر مرز دریایی در سواحل مکران ا برخوردار است، میتواند ظرفیتهای ویژهای برای توسعه اقتصادی و اجتماعی از منظر بازرگانی گردشگری و شیلات ایجاد کند و همزمان با توجه تهدیدهای آمریکا ایجاد یک منطقه آزاد بتواند زمینه ی مبادلات اقتصادی ایران را نیز فراهم کند.
عبدالغفور ایران نژاد نماینده مردم شهرستانهای چابهار نیک شهر ،کنارک در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت، پیرامون ظرفیت بنادر در توسعه کشورمی گوید: اداره کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان در این جریان در طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری مطالعات گسترده و زیربنایی برای ایجاد بانک اطلاعات جامع دریایی انجام داده است.
این نماینده مجلس معتقد است: پروژه هیدروگرافی سواحل مکران با بیش از ۳ میلیارد تومان اعتبار فعالیت های خود را آغاز کرد، اما تدوین اساسنامه سازمان توسعه مکران که از شهریور ماه سال گذشته در دولت آغاز شده بود هنوز به نتیجه نرسیده است .
توسعه مکران به میدان داری دولت نیاز دارد
ایران نژاد تصریح می کند: مکران به لحاظ استراتژیک و قرار گرفتن بین دو منطقه میناب و جاسک در هرمزگان نیازمند اساسنامه است ،تا بر اساس آن وظایف دستگاههای اجرایی مشخص شود ،از سوی دیگر به دلیل نبود مزیتهای رقابتی و اقتصادی هنوز سرمایهگذاران بخش خصوصی تمایل خود را برای سرمایهگذاری در این منطقه نشان نداده اند ،که باید با میدان داری دولت و مشوق های دولتی در زمینه سرمایهگذاری بخش خصوصی نیز فراهم شود .
این نماینده مجلس می افزاید: توسعه سواحل مکران نیازمند برنامه مدون و مداوم با حمایت سازمانها و دستگاههای مختلف است و باید این هم افزایی از درون دولت دنبال شود و مجلس نیز تمام تلاش خود را برای سرعت توسعه مکران به کار خواهد گرفت .
نماینده مردم شهرستانهای چابهار نیک شهر کنارک تأکید کرد: سفر اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی نیز به استان و سیستان و بلوچستان در همین راستا صورت گرفته و با توجه به نقل و انتقالات صورت گرفته در کشور های جنوبی ایران در خلیج فارس باید به سرعت تغییرات به شکل معناداری تقویت شود تا ایران بتواند به موقع در سواحل مکران را به عنوان پایگاه اقتصادی خود معرفی کند.