گر چه این رقم هنوز به تصویب نرسیده است، اما این خبر واکنش‌های بسیاری در فضای مجازی داشت. بیشتر کاربران جوان در اعتراض به این مبلغ نوشته بودند که اگر تا پارسال یک زوج می‌توانستند با ٣٠میلیون تومان خانه رهن کنند، در حال حاضر این مبلغ تنها برای نیمی از رهن خانه کفاف می‌دهد. برخی کاربران دیگر هم نوشته بودند که با ١٥میلیون تومان در سال‌های گذشته می‌توانستند یک دست جهیزیه کامل خریداری کنند اما الان با این پول تنها می‌توانند یک یخچال فریزر و اجاق گاز تهیه کنند و البته افراد زیادی هم نوشته بودند که با این مشکلات اقتصادی و بیکاری عطای ازدواج را فعلا به لقایش بخشیده‌اند.
با وجود این مشکلات وام ازدواج یک‌طرفه نیست و صرفا به مردم خلاصه نمی‌شود و بانک‌ها هم به این وام‌های ارزانقیمت اعتراض دارند. حالا بسیاری از بانک‌ها ترازشان منفی است و گزارش‌های بازار سرمایه نشان می‌دهد که آنها زیان‌ده هستند. بنابراین طبیعی است که آنها تمایلی نداشته باشند که سه سال پول‌شان را بدون سود در اختیار مشتریان قرار دهند.
از طرفی برخی نمایندگان مجلس معتقدند که اعتراض بانک‌ها وارد نیست و آنها نباید از سپرده‌های قرض‌الحسنه استفاده شخصی کنند و سپرده‌های قرض‌الحسنه به اندازه‌ای است که بانک‌ها نفری ٣٠میلیون تومان به جای ١٥میلیون تومان وام دهند. بانک‌ها پیش از این سپرده‌های قرض‌الحسنه را به عنوان وام در اختیار کارکنان خود قرار می‌دادند اما با قانونی که بانک مرکزی گذاشت، آنها دیگر حق ندارند منابع قرض‌الحسنه را صرف وام به کارمندان‌شان کنند. با وجود این راضی‌کردن بانک‌ها به پرداخت این مدل وام‌های ارزان به مردم کار سختی است!
وام ازدواج کافی نیست
خبرگزاری فارس خبری منتشر کرد که بر اساس آن اعلام شده بود جزییات لایحه بودجه سال ۹۸ نشان می‌دهد که وام قرض‌الحسنه ازدواج جوانان ١٥میلیون تومان مانند سال جاری پیش‌بینی شده و لایحه بودجه با این رقم به مجلس ارسال خواهد کرد.
اما حالا زوج‌های جوان اعتقاد دارند که با افزایش قیمت‌ها به نظر نمی‌رسد این مبلغ وام دیگر پاسخگوی هزینه‌ها باشد و ١٥میلیون تومان تنها کفاف خرید ٢-٣ قلم جهیزیه را می‌دهد؛ چرا که اگر تا سال گذشته چندین قلم از کالاهای اساسی را برای زندگی تازه‌شان تهیه می‌کردند، اکنون با تورم موجود دیگر نمی‌توانند با قیمت قبلی جنسی را خریداری کنند. تا قبل از گرانی‌ها متوسط قیمت یخچال‌های ساید‌بای‌ساید ٤میلیون تومان بود که اکنون به ٩میلیون تومان رسیده و این به معنای آن است که ١٥میلیون تومان دیگر جوابگوی هزینه‌ها نیست.
اما با ١٥ میلیون تومان چند قلم کالا می‌توان خریداری کرد؟ اگر تا سال گذشته یکی از بهترین برند‌های تلویزیون نزدیک به ٤میلیون تومان بود، اکنون کمترین قیمت برای خرید تلویزیون ٨میلیون تومان است؛ به عبارتی دو برابر سال گذشته یا با در نظر گرفتن یخچال‌های ساید بای ساید که ٤میلیون تومان بود و اکنون به ٩میلیون تومان رسیده و به معنای آن است که ١٥میلیون تومان دیگر جوابگوی هزینه‌ها نیست. ماشین لباسشویی هم که جزو اقلام اساسی زندگی محسوب می‌شود، سال ٩٦ نزدیک به ٥میلیون تومان بود و اکنون میانگین ٨میلیون تومانی دارد.
یا ماکروویو تا سال گذشته میانگین قیمتی ٢میلیون تومانی داشت و اکنون میانگین قیمتی ٤میلیون تومانی دارد، به عبارت دیگر تمامی قیمت‌ها دو برابر و بیش از آن می‌شود، به‌طوری که این چهار قلم جنس ٢٩میلیون تومان تمام می‌شود و وام کمک‌هزینه ازدواج همان بوده که بود. به همین جهت ثابت نگه داشته شدن میزان وام قرض‌الحسنه ازدواج درحالی است که اکنون با توجه به نوسان قیمت ارز و تاثیر آن در بهای تمام‌شده لوازم خانگی، تورم، مسکن و نظایر آن ارزش این رقم کاهش یافته و منطبق با شرایط روز کشور نیست.
وام ازدواج به شرط سپرده‌گذاری!
اما پرداخت وام ازدواج به همان راحتی است که مدیران می‌گویند؟ فرد متقاضی ابتدا باید در سامانه وام ازدواج ثبت‌نام و پس از ثبت‌نام و مشخص‌شدن بانک مربوطه به شعبه مورد نظر مراجعه کند. اما این پروسه چقدر زمان‌بر است و چند روز به طول می‌انجامد؟ یکی از شعب بانک صادرات به «شهروند» می‌گوید: «از مدت زمان ارایه مدارک تا دریافت وام نزدیک دو هفته طول می‌کشد. البته این موضوع را هم باید در نظر داشت که بستگی به شعبه مربوطه هم دارد که جزو شعبه‌های خلوت است یا شلوغ، چراکه بر پروسه رسیدگی به مدارک موثر است.» البته متقاضیان وام ازدواج حرف دیگری داشته و بیشترشان از وضع موجود شکایت دارند، چراکه بیشترشان بیش از یک ماه است برای دریافت وام مراجعه کرده‌اند، اما هنوز خبری از آن نیست. اما برخی از بانک‌ها هم طرح‌های جالبی در قالب وام ازدواج برای جوانان قرار داده‌اند، به‌عنوان مثال بانک قرض‌الحسنه مهر ایران که طرح پیوند مهر را برای نو خانه‌ها در نظر گرفته است، البته نه برای وام ١٥ میلیون تومانی، بلکه با مبلغ ٤٠ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. اما شرایط و ضوابطی هم دارد. رئیس یکی از شعب بانک مهر ایران در توضیح این موضوع می‌گوید: «دریافت وام ٤٠میلیون تومانی ازدواج نیاز به سپرده‌گذاری دارد و بازپرداخت آن بدون سود و ٣٦ ماهه است!» که البته این موضوع جزو جدیدترین طرح‌ها برای وام ازدواج است.
این موضوع درحالی رخ می‌دهد که تا سال گذشته عده زیادی از زوج‌های جوان به صف‌های طولانی وام ازدواج معترض بودند و بانک‌هایی که برای پرداخت وام ازدواج این دست و آن دست می‌کردند. گرچه بانک مرکزی به این مسأله ورود پیدا کرد و صف طولانی وام ازدواج را به سرعت کوتاه کرد، اما هنوز هم بانک‌ها تمایلی برای پرداخت به موقع وام ازدواج نشان نمی‌دهند. به‌عنوان مثال و براساس اعلام جواد رضوی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان از ابتدای سال ٩٧ تا مرداد ماه حدود ٤٤٠هزار نفر برای وام ازدواج ثبت‌نام کرده بودند که تنها نیمی از آنها یعنی ٢٠٠هزار نفر وام ازدواج گرفتند.
در این میان بانک مرکزی با بانک‌هایی مانند بانک‌های ملی، صادرات، تجارت، ملت، سپه، رفاه، کشاورزی، مسکن، توسعه تعاون، قرض‌الحسنه مهر ایران و صندوق قرض‌الحسنه پارسیان برای پرداخت وام ازدواج به توافق رسید.
بانک‌ها بهانه می‌گیرند
این موضوع درحالی رخ می‌دهد که برخی نمایندگان مجلس بهانه‌گیری بانک‌ها برای پرداخت وام ازدواج را معقول نمی‌دانند. در این‌باره رحیم زارع، رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس گفته است: «نمایندگان مجلس موضوع وام ازدواج ٣٠میلیون تومانی را در بودجه ٩٨ پیگیری می‌کنند.»
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است براساس بررسی‌های انجام‌شده امکان افزایش مبلغ وام ازدواج به ٣٠میلیون تومان با استفاده از منابع قرض‌الحسنه مردم در بانک‌ها وجود دارد.» آمارها نشان می‌دهد وام ازدواج ٣٠میلیون تومانی با بازپرداخت ١٠ ساله برای حدود یک‌میلیون و ٢٠٠هزار جوان در سال ٩٨ نیاز به ٣٦هزار‌میلیارد تومان منابع قرض‌الحسنه دارد. رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس در مورد منابع مورد نیاز وام ازدواج بیان کرده: «طبق گزارش‌ها و بررسی‌های صورت گرفته، منابع قرض‌الحسنه جدید در اختیار بانک‌ها برای سال آینده در مجموع ٥٦هزار‌میلیارد تومان است که می‌تواند جوابگوی بازپرداخت وام ازدواج ٣٠میلیون تومانی باشد.» اکنون باید دید این مبلغ با وجود تورم‌هایی که وجود دارد، افزایش پیدا می‌کند یا آن‌که همین ١٥میلیون تومان در نظر گرفته می‌شود و گرهی از کار کسی باز نمی‌کند.
