سلسله افزایشهای قیمت لبنیات به ویژه شیر باز هم تکرار شد و طی چند روز گذشته، قیمت انواع لبنیات در بازار دوباره افزایش یافت.
براساس بررسی میدانی قیمت هر بطری شیر دامداران از 3900 تومان به 4300 تومان افزایش یافت. قیمت شیر پرچرب نیز از 4000 تومان به 4500 تومان رسید.
همچنین شیر کاله نیز از هر بطری4000 تومان به 4500 تومان رسیده است. براساس این گزارش شیر تتراپک هم که پیش از این 4000 تومان بود به 4500 تومان طی چند روز گذشته افزایش یافته است. قیمت شیر کوچک نیز که پیش از این 1200 تومان بود به 1500 تومان بالا آمده است.
البته کارخانههای لبنی ترفند های مختلفی را برای بالا بردن قیمت انواع لبنیات استفاده کردند، از جمله قیمت پنیر 400 گرمی که پیش از این 4700 تومانی بود، با تغییر بسته به 470 گرم قیمت را به 5700 تومان افزایش داده است.
دلیل تغییر وزن بستهها به این دلیل است که مشتری میزان افزایش را به راحتی متوجه نشود. افزایش قیمت شیر طی چند ماه گذشته افسارگسیخته پیش میرود و هیچ نظارتی بر بازار به ویژه بازار لبنیات نیست.
ستاد تنظیم بازار باید افزایش قیمتها را تصویب کند اما کارخانههای لبنی بدون توجه به هیچ قانونی و خودخواسته تا جایی که میتوانند قیمتها را افزایش میدهند و هیچ نظارتی بر بازار نیست و قانونی هم برای نشاندن ا ینها در جای خودشان ظاهرا وجود ندارد.
دو روز پیش رضا باکری دبیر انجمن صنایع لبنی ایران طی نامه سرگشادهای اعلام کرد که افزایش قیمت شیر خام و بستهبندی را روی شیری که به بازار عرضه میشود سرشکن میکنیم آقای باکری توضیح نداد که این افزایششیرخام و افزایش قیمت بستهبندی تا چه اندازه در قیمت نهایی تاثیر میگذارد و آیا اصولا نباید کارخانههای لبنیات افزایشهای خودسرانه خودداری کنند و به قانون تمکین کنند.
کارخانههای لبنی ادعای دیگری را هم مطرح میکنند که ورودی شیر به کارخانههای لبنی 25 درصد و در برخی موارد حتی تا 50 درصد کاهش یافته است، آنها بخشی از دلایل افزایش قیمت خود را در خالی بودن ظرفیت کارخانههای خودشان اعلام میکنند. این در حالی است که مسئولان بخش تولید از وزیر گرفته تا معاون وزیر ادعای کارخانههای لبنی را مردود میدانند و میگویند میزان تولید شیر به حد کافی است.
طی چند ماه گذشته حتی بحثهای زیادی بین کارخانههای لبنی و مسئولان بخش تولید صورت گرفت،کارخانههای لبنی مطرح کردند که با توجه به کمبود شیر خام باید واردات شیرخشک انجام شود. به اذعان برخی کارشناسان آنها به این دلیل بر گفته خود اصرار داشتند که میتوانستند با اضافه کردن 10 لیتر آب به یک کیلوگرم شیرخشک 10 لیتر شیر قابل مصرف تولید کنند، اما دولت چنین مجوزی را به آنها نداد.
به هر حال آنچه که مهم است سرانه مصرف کشور نصف میانگین جهانی است. میانگین مصرف شیر در جهان 160 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی 300 لیتر و در برخی کشورها حتی تا بیش از 500 لیتر مصرف شیر وجود دارد. ارزش غذایی شیرو تاثیر آن بر سلامتی انسانها بر کسی پوشیده نیست و در این باره توصیههای زیادی شده است. سرانه مصرف شیر پس از هدفمندی یارانهها کاهش یافت تا برخی کارشناسان آن را تا 55 کیلوگرم نیز اعلام کردند.
اکنون نیز اگرچه آماری پس از گرانی لبنیات در بازار منتشر شده اما کاملا مشخص است که سرانه مصرف به شدت کاهش یافته است. آنچه مسلم است کاهش سرانه مصرف شیر در کشور یک خسارت پنهانی را به جامعه تحمیل میکند.
مشکلات سلامتی مردم واقعا شوخیبردار نیست، اگرچه آثار آن شاید بلافاصله ظاهر نشود اما پس از سالها آثار آن به صورت پوکی استخوان، خرابی دندان و دهها مشکلات دیگر اثر خود را خواهد گذاشت و ضررهای جبرانناپذیری را هم انسانها و هم جامعه باید تحمل کنند.
در شرایط فعلی مناسب است که نخست دولت با اعمال قانون جلوی این افزایشهای خودسرانه قیمت را بگیرد تا مردم بیش از این گرفتاریها و مشکلات تولیدکننده و کارخانههای لبنی را به دوش نکشند.
دوم اینکه دولت باید کمیتهای را در نظر بگیرد تا ادعای کارخانه های لبنی و بخش تولید را بررسی و در صورت صحت آنها اقدامات درخور و متناسب با آن اجرا کند.
سوم اینکه سرانه مصرف شیر و لبنیات در کشور بسیار پایین است راهی را برای افزایش آن پیدا کند که هم مسیر سلامتی انسانها است و هم راه جلوگیری از خسارتهای و ضرر و زیانهای جامعه در آینده است.