بانک مرکزی اواخر مهرماه در بخشنامهای اعلام کرد: «زائران اربعین میتوانند از طریق بانک ملی ایران مبلغ ۱۰۰ هزار دینار عراق را با نرخ دولتی هر دینار ۹۶ ریال و با پرداخت معادل ریالی آن خریداری کنند و اسکناس دینار را در نقاط مشخص شده در شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و همچنین سه نقطه مرزی مقابل مرزهای مهران، چزابه و شلمچه (در داخل کشور عراق) تحویل بگیرند.
این اطلاعیه تاکید کرد: «برای دریافت ارز به مراجعه حضوری به هیچ یک از شعب بانک ملی نیاز نیست.»
با این حال گویا در چند روز گذشته گروهی از زائران برای دریافت ارز در خاک عراق با محدودیت و مشکلاتی روبهرو شدهاند. برخی از این زائران که هماکنون در عراق به سر میبرند، برخلاف آنچه بانک ملی قبلا اعلام کرده بود در مرزهای خاکی و هوایی باجه ارزی ایجاد کرده است، در تماس با ایسنا اطلاع دادند: فرودگاه نجف تا دیروز (سهشنبه اول آبانماه) که باجهای برای تحویل ارز به مردم نداشت. برای همین زائران مجبور شدهاند هزینه و مسافتی را تا شهر طی کنند و ارز دولتی را که قبلا پول آن را پرداختهاند، دریافت کنند.
بنا به اظهارات این زائران، صفهای طولانی مقابل شعبه بانک ملی در شهر نجف تشکیل شده است و زائرانی که برای شرکت در مراسم مذهبی پیادهروی به عراق سفر کردهاند، مجبورند ساعتها در این صفها معطل بمانند تا ۱۰۰هزار دینار به نرخ دولتی دریافت کنند.
حرمتالله رفیعی ـ رییس هیات مدیره دفاتر خدمات مسافرتی ـ با اشاره به تماسهایی که از برخی زائران داشته است، نسبت به این وضعیت معترض شد و به ایسنا گفت: بسیاری از زائران که در مراسم پیادهروی اربعین شرکت میکنند، شرایط کاملا متفاوتی از مسافران معمولی بویژه از نظر جسمی دارند. با توجه به تعداد شعب محدود ارزی بانک ملی در عراق این تصمیم فقط زائران را با دردسر، سرگردانی و معلطی روبرو کرده است. ما که به عراق زیاد آمد و شد داریم شاید از نشانی شعب بانک ملی در عراق اطلاع داشته باشیم، اما زائری که برای نخستین بار به عتبات عالیات رفته است از کجا باید این نشانی را داشته باشد.
او ادامه داد: قطعا تصمیم بانک مرکزی برای پرداخت ارز دینار در خاک عراق با هدف جلوگیری از شائبه خرید و فروش ارز بود، اما اکنون با توجه به امکاناتی که در حد کفایت نیست، آن زائری که برای پیادهروی به عراق رفته است باید مدت زمان زیادی از وقتاش را به جای زیارت در صف بانک بگذارند.
رفیعی همچنین گفت: زائر در ایران به قیمت دولتی معادل ۱۰۰هزار دینار را به ریال پرداخته اما معادل ارز آزاد باید هزینه کند تا خود را به شعبه بانک ملی در عراق برساند. آیا با چنین تصمیمی کار زائران تسهیل شده است؟