جدیدترین آمار مصرف اینترنت در ایران نشان میدهد که اینترنت موبایل به شدت محبوب کاربران است و ۶۰ میلیون ایرانی از اینترنت موبایل به جهان مجازی متصل میشوند، آماری که نشان میدهد استفاده از اینترنت سیار به مراتب طرفداران بیشتری داشته و با فاصله فاحشی نسبت به مشترکان اینترنت ثابت و شرکتهای اینترنتی قرار دارد. این موضوع سالها پیش مورد اشاره مجامع جهانی نیز بود و اتحادیه جهانی مخابرات»(ITU) وابسته به سازمان ملل متحد در ارزیابی وضعیت دسترسی ساکنان کره خاکی به فضای مجازی اعلام کرده بود که در آینده نزدیک بیش از نیمی از مردم جهان آنلاین خواهند شد و به زودی خطوط پهنباند موبایلی مخصوص گوشیهای هوشمند و رایانههای لوحی عنوان «سریعترین فناوری در حال رشد را در تاریخ حیات بشر» به خود اختصاص میدهند.
حالا آن پیشبینیها در حال واقعی شدن است و درحال حاضر بیش از ۶۰ میلیون کاربر در ایران هستند که از اینترنت موبایل استفاده میکنند. آخرین آمار وضعیت استفاده ایرانیها از اینترنت پرسرعت تا پایان خرداد امسال (سال ۹۷) که از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی منتشر شده نشان میدهد که تعداد مشترکان اینترنت پرسرعت به ۷۲ میلیون و ۹۴۱ هزار و ۸۷۷نفر رسیده است که از این تعداد، ۱۲ میلیون و ۸۸۸ هزار و ۵۰ نفر مشترک اینترنت ثابت (ADSL) و ۶۰ میلیون و ۵۳ هزار و ۸۲۷ نفر کاربر اینترنت پرسرعت موبایل هستند. بررسیهای این مرکز نشان میدهد که ضریب نفوذ اینترنت در ایران به مدد توسعه موبایل باندپهن به ۸۶/ ۸۸ درصد رسیده است. براین اساس ضریب نفوذ اینترنت پرسرعت ثابت ۷۰/ ۱۵ درصد و ضریب نفوذ اینترنت موبایل ۱۶/ ۷۳ درصد عنوان شده است. آمارها هم نشان میدهد که نفوذ اینترنت پرسرعت ثابت (ADSL) در کشور بهصورت خطی رو به رشد بوده اما نفوذ اینترنت موبایل با شیب صعودی به سرعت در حال حرکت است. از لحاظ فناوریهای دسترسی به اینترنت نیز، اینترنت موبایل و فناوریهای ۳G و ۴G با ۸۲درصد دربرگیری در رده نخست قرار دارد. آمارها نشان میدهد که پس از فناوری نسل سوم و چهارم موبایل، ۱۲درصد کاربران به اینترنت ADSL دسترسی دارند و ۳ درصد به اینترنت وای فای و ۲درصد از طریق TDLTE به اینترنت وصل میشوند.
استفاده از اینترنت موبایل از زمانی اوج گرفت که اپراتورهای همراه اقدام به ارائه خدمات اینترنتی با نسلهای بالا کردند. بر این اساس در نیمه دوم سال ۱۳۹۳ اپراتورهای اول و دوم یعنی همراه اول و ایرانسل اقدام به ارائه نسل سوم شبکه تلفن همراه در شهرهای بزرگ از جمله تهران، مشهد و شیراز کردند. تا قبل از آن کاربران اینترنت موبایل که تحت پوشش نسل دوم موبایل بودند در ایران بسیار کم و ناچیز بودند. دو سال پس از آن نیز افزایش میل به استفاده از ابزارهایی که راه اتصال به اینترنت را مهیا میکرد رو به فزونی گذاشت و در سال ۹۵ مرکز آمار ایران، به سازمان فناوری اطلاعات اخبار جدیدی از پایش شاخصهای ICT کشور داد. آمار آن سال نشان داد که نسبت خانوارهای دارای رایانه در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۴، ۷ درصد رشد داشته و نسبت خانوارهای دارای دسترسی به اینترنت درسال ۹۵ نسبت به سال قبل ۱۲ درصد بیشتر شده است و همچنین نسبت افرادی که از اینترنت استفاده میکنند در همین سال نسبت به سال ما قبل ۵/ ۱۷ درصد بیشتر شده است.
سرعت دانلود هنوز پایین است
همه این اطلاعات اگرچه به این مساله اشاره میکند که کاربران اینترنت موبایل در ایران در حال افزایش هستند، اما هنوز مشکل سرعت و کیفیت خدمات در کشوربه قوت خود باقی است و بهجز انتقاداتی که از سوی کاربران مطرح میشود این مساله خود را در آمارهای جهانی نیز نشان میدهد. فهرست رتبه بندی شاخص سرعت دانلود موبایل جهان که آذر سال قبل منتشر شد نشان داد که ایران در جایگاه ۶۷ جهان قرار دارد. این شاخص در ایران ۷۴/ ۱۶ مگابیت بر ثانیه محاسبه شد که از متوسط جهانی ۲۸/ ۲۰ مگابیت بر ثانیه کمتر است. سرعت دانلود موبایل جهان طی سال ۲۰۱۷ ۱/ ۳۰ درصد و سرعت آپلود موبایل نیز ۹/ ۳۸ درصد افزایش را نشان میداد. این ابزار همچنین نشان داد سرعت دانلود پهنای باند ثابت نیز ۶/ ۳۱ درصد بهبود یافته است. این درحالی است که متوسط سرعت دانلود موبایل ۲۸/ ۲۰ و دانلود پهنای باند ثابت ۱۱/ ۴۰ مگابایت بر ثانیه اعلام شده است.
طبق این شاخص، سرعت دانلود موبایل در ایران ۷۴/ ۱۶ مگابیت بر ثانیه و سرعت آپلود موبایل Mbps ۸/ ۳۷ است. در همین راستا رتبه ایران در این بخش ۶۷ است. اما در حوزه سرعت دانلود موبایل با پهنای باند ثابت ایران با سرعت دانلود ۲۸/ ۱۰ مگابیت بر ثانیه و آپلود ۴/ ۹۲ Mbps در رتبه ۱۰۵ قرار دارد. این درحالی است که نروژ با سرعت دانلود موبایل ۶۶/ ۶۲ مگابایت بر ثانیه در رتبه اول این فهرست قرار دارد. پس از آن هلند با سرعت ۵۳/ ۰۱ Mbps، ایسلند با Mbps۵۲/ ۷۸ مگابیت در ثانیه قرار گرفتهاند. در شاخص سرعت دانلود با پهنای باند ثابت نیز سنگاپور با سرعت ۸۵/ ۱۵۳ مگابیت برثانیه در رتبه نخست قرار دارد. پس از آن ایسلند با سرعت Mbps۱۴۷/ ۵۱ و هنگ کنگ با سرعت
Mbps ۱۳۳/ ۹۴ قرار دارند. کارشناسان دلایل متفاوت و مختلفی را برای افت سرعت اینترنت در ایران اعلام میکنند که دور بودن از مسیرهای بینالمللی انتقال ترافیک اینترنت یکی از آن دلایل است. «مرکز جهانی مخابرات» سه سال قبل پیشبینی کرده بود که در سال ۲۰۲۰ میلادی بیش از ۵۰ میلیارد دستگاه الکترونیکی با قابلیت اتصال به اینترنت در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرند که البته ۵۰ درصد آنها طی ۳ سال پایانی به کار گرفته خواهند شد. در سال ۲۰۲۰ میلادی تمام ساکنان جهان به اینترنت دسترسی خواهند داشت و پایان دهه حاضر امکان استفاده از خدمات اینترنتی برای همه ساکنان کره خاکی فراهم خواهد بود. در آن سال اینترنت از لحاظ جغرافیایی در مناطق بیشتری نفوذ خواهد کرد و در انواع دستگاههای الکترونیکی روزمره به کار گرفته خواهد شد.
حالا آخرین آمار در ماه اکتبر ۲۰۱۸ نشان میدهد چیزی بیش از ۲/ ۴ میلیارد نفر در سراسر جهان از اینترنت استفاده میکنند که این آمار ۷ درصد نسبت به ماه اکتبر سال ۲۰۱۷ بیشتر شده است. میل بیشتر برای حضور در شبکههای اجتماعی یا اطلاع یافتن از آخرین تحولات از طریق موبایل به نظر میرسد بزرگترین عامل در رشد تعداد افراد آنلاین از طریق این جعبه کوک جادویی باشد.