این روزها، گرانی، به جدیترین و اصلیترین معضل اقتصادی کشور مُبَدَل شده و تقریبا با یک گزارش و بررسی میدانی این واقعیت به اثبات میرسد که کاهش قیمتها، خواست و مطالبه اصلی مردم محسوب میشود.
آنچنان که اخبار و گزارش رسانهها نشان میدهد، به استثنای موادمخدر، تقریبا تمامی اقلام و محصولات اعم از خوراکی، مصرفی، لوازم خانگی، مصنوعات و غیره با افزایش قیمت همراه شدهاند خبری ناخوشایند که میباید با تامل بیشتری مورد واکاوی قرارگیرد.
گرانی و افزایش قیمت کالاها و محصولات در ایران، ریشه در عوامل و دلایل متعددی دارد و خلاصه کردن صرف و مطلق آن به یک عامل خاص و واحد، ساده انگاری است، دلایلی که در طی روزهای گذشته، به برخی آنها اشاره شده و در آینده نیز، دیگر عوامل موثر در این پدیده مورد بحث و واکاوی قرار خواهد گرفت.
در این رکود و به اصطلاحِ عوامانه، بی بازاری، افزایش قیمت ها، کسب و کار سمساریها را سکه کرده و بسیاری از فعالان این عرصه که تا چندی پیش همچون بسیاری از اصناف و رستههای اقتصادیِ دیگر، با رکود و کسادی دست و پنجه نرم میکردند حالا شرایط بازار به گونهای است که سمساریها از حیث کسب و کار متحول شدهاند.
محمدجواد رودکی، یکی از فعالان این حوزه (سمساری) در غرب استان تهران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به افزایش افسار گسیخته قیمتها در بازار اظهار کرد: در شرایطی که قیمت یک یخچال ۵ میلیون تومانی به ۱۱ میلیون تومان افزایش پیدا کرده قطعا بسیاری از خانوارها قادر به خرید محصولات اینچنینی نخواهند بود و این عارضه صرفا به یک کالا و محصول خاص خلاصه نمیشود و دامنه گرانیها بسیار گسترده و فراگیر است.
وی افزود: باید به این واقعیت اذهان نمود که بالا رفتن قیمتها باعث افزایش رونق سمساریها شده است.
رودکی تصریح کرد: به واقع بسیاری از افراد و گروههایی که در ماههای نه چندان دور گذشته به خرید محصولات خانگیِ نو و آک مبادرت میورزیدند امروزه با مراجعه به سمساریها به تهیه محصولات و کالاهای مورد نیاز خویش اقدام میکنند.
این فعال در عرصه سمساری گفت: در طول سالیان اخیر، با گسترش استفاده از فضای مجازی در میان خانواده ها، سمساریهای مجازی نیز فعال شده اند و با مراجعه به سایتهای فعال در این بخش شاهد افزایش ضریب فورش محصولات دست دوم هستیم.
وی افزود: اساسا از زمان رایج و شایع شدن فعالیت سمساریهایِ مجازی، کسب و کار سمساریهای سنتی تا حدود بسیاری از رونق افتاده، اما گرانی کالاها، رونق را به فعالیتهای اینچنینی (سمساریهای سنتی و مجازی) باز گردانده است.
وقتی زوجهای جوان برای تهیه جهیزیه به سمساریها مراجعه میکنند
خیابان دکتر حسابی در شهرستان ملارد، به نوعی بورس و راسته سمسارها به شمار میرود، خیابانی که تردد برای خرید کالاها و محصولات دست دوم در آن بالا است.
البته افزایش قیمت ها، باعث بالا رفتن قیمت کالاها و محصولات در معرض فروش سمساریها نیز شده است و با مراجعه به این مراکز به روشنی، این افزایش قیمتها، ملموس و قابل احساس است.
احمد یعقوبی، یکی از فروشندگان اجناس و کالاهای دست دوم ضمن ابراز خوشحالی از بازگشت نِسبیِ رونق به کسب و کار و فعالیت این صنف و رسته اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تصریح کرد: قیمت اجناس نو و آکبند آنچنان با رشد همراه شده که بعضا زوجهای جوان برای تهیه جهیزیه مورد نیاز خویش به سمساریها مراجعه میکنند تا با خرید کالاها و محصولات مورد نظرِ خویش، نیاز خود را تأمین کنند که البته حساسیت در این قشر در انتخاب و خرید محصولات موجود بیشتر از دیگر اقشار است و به نوعی افراد و گروههای اینچنینی به دنبال کالاهای در حد نوع و با کارکرد کم و حداقلی هستند.
وی افزود: وضعیت موجود ما را در دوگانگی تاسف و خوشحالی قرار داده، تاسف از حیث اینکه بسیاری از مردم، توان خرید کالاها و محصولات مورد نیاز خویش را ندارند و شادمانی به این دلیل که کسب و کار ما به نسبت گذشته با رونق هر چه بیشتری همراه شده است.
میزان فروش لوازم خانگی دست دوم از سوی خانوارها به شدت کاهش یافته است
امیر مصطفوی، یکی از فعالان صنف سمساری در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به افزایش شدید قیمت ها، بخصوص در بخش لوازم خانگی گفت: به همان میزان که تقاضا برای خرید کالاها و لوازم خانگی دست دوم به تبع افزایش قیمت ها، بالا رفته، متاسفانه ضریب عرضه اقلام اینچنینی کاهش یافته، زیرا افراد و گروههایی که در گذشته نه چندان دور به فروش لوازم خانگی خود با هدف نوسازی و یا حصول تنوع اقدام مینمودند، با توجه به گرانی فزاینده محصولات، از این امر مبادرت میورزند، زیرا برای خود مقرون به صرفه نمیبینند که به عنوان نمونه دستگاه آب میوه گیری خود را با قیمت پایینی به فروش برسانند و در نقطه مقابل با هزینه کرد سنگین و چند برابری کالای مشابه نو و جدیدی را جایگزین سازند.
وی افزود:با این وضعیت بازار، احتمالا به تدریج شاهد کاهش عرضه در سمساریها باشیم و به نظر بنده این رونق مقطعی خواهد بود، زیرا با فروش کالاهای دست دوم ما به عنوان فروشنده و عرضه کننده کالا قادر به جایگزین سازی مجدد آن نیستیم جز در موارد معدودی که برخی خانوارها قصد مهاجرت دارند و یا از حیث وضعیت مالی، متمول هستند که تفاوت قیمتی برای آنها چندان مهم نیست که البته چنین افراد و گروههایی آنچنان انبوه نیستند که تعادل لازم را میان عرضه و تقاضا ایجاد کنند.
افزایش چند برابری لوزام خانگی، تسهیل ازدواج را ناممکن میسازد
امیر حسین، یکی از افراد جوانی که با هدف خرید یخچال و فریزر در یکی از سمساریها حضور داشت و مشورط به رسانهای نشدن نام خانوادگی خویش حاضر به گفتوگو با ما شد ضمن انتقاد از گرانی و چند برابر شدن قیمتها در بازار گفت: تردیدی وجود ندارد که با گرانیهای افسار گسیختة فعلی در بازار، ازدواج آسان محلی از اعراب نخواهد داشت.
وی افزود: اگرچه برخی ازدواجها به تجملات و خرید اقلام و کالاهای غیر ضروری آمیخته میشود و جنبه تجمل گرایی آن بر دیگر وجوه مقدس آن غلبه میکند، اما ازدواج آسان مستلزم تأمین پیش نیازها و الزامات اولیه است که متاسفانه با شرایط موجود برای بسیاری از خانوارها، تأمین و خرید آن دشوار و حتی ناممکن است.
به اعتقاد امیر حسین، تشویق به ازدواج با شعار امکان پذیر نمیشود، بلکه تحقق این امر خطیر مستلزم وجود انگیزههای لازم و الزامات و اقتضائات آن است و در شرایط موجود، قطعا بسیاری از جوانان عطای ازدواج و شروع زندگی مستقل را به لقایش میبخشند و ترجیح میدهند بهصورت مجردی زندگی کنند.
در گزارشهای پیشین، بارها و بارها به این نکته اشاره شده که بازتاب معضلات و تنگناهای اقتصادی صرفا در حوزه اقتصادی خلاصه و محدود نمیشود و به تدریج تبعات آن بصورت ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی، نمود پیدا میکند.
امید آن میرود با اتخاذ تدابیر لازم از سوی دستگاههای ذی ربط، وضعیت اقتصادی موجود بهبود پیدا کند، در غیر اینصورت با استمرار شرایط فعلی، دستیابی به اهداف متعالی پیش بینی شده در جامعه ایران سخت و دشوار خواهد بود.