ماه محرم، زمان اوج تقاضای ظروف یکبارمصرف در مراسم عزاداری تکایا و هیات‌هاست، اما امسال افزایش چشمگیر قیمت این محصولات نارضایتی مصرف‌کنندگان را به همراه داشته است که در این میان دست‌اندرکاران، تقصیرات را به گردن پتروشیمی‌ها انداخته‌اند و نام پتروشیمی ماه‌هاست که به عنوان عامل اصلی افزایش قیمت محصولات پلاستیکی سر زبان‌هاست.
تولیدکنندگان داخلی در بازارهای مختلف به‌ویژه پلاستیک و ظروف یک‌بار مصرف برای تهیه مواد اولیه تولیدی پتروشیمی‌ها باید محصولات را با قیمت‌های جدید خریداری کنند؛ چراکه به گفته خودشان، "دلارهای دیگر کشورها، شرکت‌های پتروشیمی را وسوسه کرده تا محصولات خود را با وجود نیاز داخلی به بازارهای دیگر عرضه کنند و در این مسیر با توجه به نیاز کشور به دلار، مقابله جدی با این کار صورت نگرفته است".
با وجود اینکه اوایل مرداد، وزیر صنعت، معدن و تجارت دستور توقف صادرات محصولات پتروشیمی را صادر کرد تا نیاز بازار داخلی تأمین شود، باز هم مشکلات تولیدکنندگان حل نشد و نهایتا سقف رقابت پتروشیمی‌ها در بورس کالا از شنبه گذشته برداشته شد که به اعتقاد رئیس انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر، این اقدام با وجود اینکه سود اضافی به جیب پتروشیمی‌ها می‌ریزد، اما می‌تواند وضعیت را بهتر کند.
مواد اولیه پلاستیک را به عراق و ترکیه فروختند، نیاز داخل تامین نشد
بیوک صحاف امین - رئیس انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر، در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بین انواع مختلف مواد پلاستیکی، فقط برای تهیه مواد اولیه ظروف یکبارمصرف و برای بطری‌های پلاستیکی (پت) مشکل وجود دارد، گفت: مقدار زیادی از موادی که در بورس عرضه می‌شود به اشکال مختلف به دست دلال‌ها می‌رسد و آن‌ها نیز مواد اولیه را در مرزها به قیمت کیلویی ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان به عراق و ترکیه می‌فروشند. در نتیجه نیاز تولیدکنندگان داخلی تامین نمی‌شود.
وی افزود: این درحالی است که قیمت مواد اولیه در بورس پیش از اینکه سقف رقابت برداشته شود ۶۵۰۰ تومان بود. اما امروز سقف برداشته شده که احتمال دارد وضعیت بهتر شود، چراکه برداشته شدن سقف در بازار بورس باعث می‌شود افراد برای به دست آوردن سود بیشتر اقدام به صادرات نکنند. اما این سود اضافه به جیب پتروشیمی‌ها می‌رود.
صحاف امین با اشاره به اینکه در گذشته تولیدکنندگانی که تولید نمی‌کردند مواد اولیه را به دلال‌ها می‌فروختند و آن‌ها نیز با قیمت بالاتر به تولیدکنندگان دیگر عرضه می‌کردند، گفت: تا ۲۵ شهریور، سقف رقابت در بورس ۱۰ درصد بود؛ یعنی هرکس تا سقف ۱۰ درصد می‌توانست گران‌تر از قیمت پایه مواد تهیه کند اما اکنون سقف رقابت برداشته شده و تولیدکننده‌ای که به مواد اولیه نیاز داشته باشد، می‌تواند تا هر سقفی آن را گران‌تر از قیمت پایه بخرد.
وی افزود: در نتیجه برداشته شدن سقف رقابت در بورس کالا، پتروشیمی مواد اولیه را به قیمت بالاتر از قیمت پایه می‌فروشد و پول اضافه‌ای که بابت مواد اولیه پرداخت می‌شود، به جیب پتروشیمی‌ها می‌رود.
تولیدکنندگان قلابی عامل دیگر کمبود مواد اولیه محصولات پلاستیکی
صحاف امین در ادامه در کنار پتروشیمی که یکی از مقصران کاهش مواد اولیه در بازار مواد پلاستیکی بودند، افرادی را که در سایت بهین یاب به اسم تولیدکننده مواد اولیه می‌گیرند را عامل افزایش قیمت دانست.
وی افزود: افرادی هستند که در سایت بهین یاب به اسم تولیدکننده مواد اولیه می‌گیرند اما کار تولید انجام نمی‌دهند و در عوض آن‌ها را در بازار آزاد می‌فروشند. سایت بهین یاب، مرتبط با سازمان صنعت، معدن و تجارت است و کلیه اطلاعات مفید و خدمات مرتبط با حوزه سرمایه گذاری در صنعت، معدن و تجارت اعم از صدور مجوزها، وضعیت پروژه ها و طرح ها، معافیت های گمرکی و ... در این آن ارائه می‌شود.
به گفته رئیس انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر، علت دیگر افزایش قیمت ظروف پلاستیکی را تغییر نرخ ارز دانست، چراکه در گذشته، نرخ ارز آزاد و دولتی به ترتیب ۳۷۰۰ و ۴۰۰۰ تومان بود اما در حال حاضر مقدار آن‌ها ۴۲۰۰ و ۱۳۷۰۰ تومان است به همین دلیل افرادی که می‌توانند مواد اولیه تهیه کنند، به جای تولید با قیمت بالاتر آن‌ها را می‌فروشند. در نتیجه باعث کمبود در بازار و افزایش قیمت می‌شوند.
قبلا واردات مواد اولیه، بازار را متعادل می‌کرد
صحاف امین با بیان اینکه در گذشته این کمبود مواد اولیه با واردات جبران می شد، گفت: در حال حاضر واردات نیز دچار مشکل شده است، چراکه با ارز ۸۰۰۰ تومانی واردات برای فعالان اقتصادی دشوار است. همچنین وارد کننده باید ارز مورد نیازش را از سامانه نیما تهیه کند اما در این سامانه گاهی ارز به اندازه کافی وجود ندارد و تولیدکنندگان باید روزها و هفته‌ها منتظر واردات مواد اولیه باشند.
وی افزود: در سال گذشته مقدار زیادی مواد اولیه از کشورهای خارجی وارد می شد، چراکه پتروشیمی نمی‌توانست نیاز کامل بازار را تامین کند و از طرف دیگر تولیدکنندگان بزرگ ترجیح می‌دهند، همیشه مواد داشته باشند، چراکه معلوم نیست در بورس حتما بتوانند مواد اولیه تهیه کنند. در نتیجه علاوه بر اینکه گاهی تولیدکنندگان از طریق واردات،مواد اولیه را ارزان‌تر از قیمت بورس تهیه می‌کردند، بازار نیز تا حد زیادی متعادل می‌شد.
